Ε Ρ Η Μ Ε Σ Χ Ω Ρ Ε Σ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2000
ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ - ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ (1, 2) - ΠΕΡΟΥ - ΑΛΓΕΡΙΑ - ΛΙΒΑΝΟΣ - ΗΠΑ - ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ - ΠΑΚΙΣΤΑΝ - ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ - ΚΟΣΟΒΟ - ΜΑΛΑΙΣΙΑ - ΜΙΑΝΜΑΡ - ΜΠΑΝΓΚΛΑΝΤΕΣ - ΚΕΝΥΑ - ΜΟΖΑΜΒΙΚΗ - ΣΟΥΗΔΙΑ
ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που εξακολουθεί να στέλνει παιδιά ηλικίας κάτω των 18 ετών σε ένοπλες συγκρούσεις. Η Διεθνής Αμνηστία καταγγέλλει τη βρετανική κυβέρνηση ότι υπονομεύει το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το οποίο υπογράφηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ανήλικα παιδιά χρησιμοποιήθηκαν από τις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις κατά την πρόσφατη κρίση στο Κόσοβο. Τον Απρίλιο του 1999 τα ΜΜΕ ανέφεραν την περίπτωση του "νεαρότερου οδηγού τανκ", ενός 17χρονου που ανήκε σε μονάδα που στρατοπέδευε στην ΠΓΔ Μακεδονίας. Το ποσοστό των ανηλίκων που στρατολογούνται στη Μεγάλη Βρετανία αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια. Από το Μάρτιο 1998 έως το Μάρτιο του 1999 κατατάχθηκαν 9.466 ανήλικοι. Εκτός από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν στο πεδίο της μάχης, οι ανήλικοι υποφέρουν ιδιαίτερα και κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, όπου υφίστανται εξοντωτικά "καψόνια", τα οποία ελάχιστα απέχουν από πραγματικά βασανιστήρια (εικονικές εκτελέσεις, σεξουαλική βία, ξυλοδαρμοί). (ΔΑ, 7/11)
ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ. Η διαδήλωση που οργανώνεται σήμερα στο Ατσέχ από δυνάμεις που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία του Ατσέχ κινδυνεύει να καταλήξει σε τραγωδία, αν παρέμβουν κατασταλτικά οι δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώτος. Ηδη, πάντως, η αστυνομία και ο στρατός έχουν στήσει μπλόκα σε όλους τους δρόμους της επαρχίας για να εμποδίσουν τον κόσμο να συγκεντρωθεί. Οι διαδηλωτές που έφτασαν με πλοίο την Τρίτη, υποχρεώθηκαν κι αυτοί να αποχωρήσουν. Υπάρχουν πληροφορίες ότι μέλη των δυνάμεων ασφαλείας άνοιξαν πυρ εναντίον ταξιδιωτών και σκότωσαν αρκετούς απ' αυτούς. Οι οργανωτές της διαδήλωσης έχουν καλέσει τους μετέχοντες να αποφύγουν κάθε μορφή βίας, ωστόσο το κλίμα φαίνεται ότι ευνοεί το ένοπλο απελευθερωτικό κίνημα
GAM. (ΔΑ, 8/11)
ΠΕΡΟΥ. Αντιπροσωπεία της Διεθνούς Αμνηστίας και της Διεθνούς Επιτροπής Νομικών θα επισκεφθούν τις επόμενες ημέρες το Περού προκειμένου να ασκήσουν πιέσεις ώστε να σταματήσει κάποτε ο φαύλος κύκλος της ατιμωρησίας που έχει θεσμοθετηθεί πια στο Περού τις δύο τελευταίες δεκαετίες. "Εξαφανίσεις" και δολοφονίες με δράστες τις δυνάμεις ασφαλείας βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη μέχρι το 1993, ενώ τα βασανιστήρια συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να είναι τρέχουσα πρακτική των Περουβιανών αστυνομικών. Τα εγκλήματα αυτά δεν θεωρούνται ποινικοποιήσιμα, ενώ σκανδαλώδεις νόμοι αμνηστεύουν από το 1995 εκείνους που θα όφειλαν να λογοδοτήσουν για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων μεταξύ 1980 και 1995 (ΔΑ 8/11).
ΑΛΓΕΡΙΑ. Σε έκθεσή της για την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Αλγερία, η Διεθνής Αμνηστία υποστηρίζει ότι την ειρήνη στη χώρα δεν πρόκειται να την εξασφαλίσει η απόκρυψη της αλήθειας και η παρεμπόδιση του έργου της δικαιοσύνης. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, υπενθυμίζει η έκθεση, έχουν χάσει τη ζωή τους από το 1992, χιλιάδες έχουν "εξαφανιστεί" μετά την απαγωγή τους από τις δυνάμεις ασφαλείας και εκατοντάδες χιλιάδες έχουν τραυματιστεί ή έχουν χάσει ένα στενό συγγενή. Τα θύματα της απίστευτης αυτής βίας έχουν το νόμιμο δικαίωμα να επιθυμούν τη διαλεύκανση των υποθέσεων αυτών (ΔΑ 8/11).
ΛΙΒΑΝΟΣ. Με αίτημά της προς τον νέο υπουργό Περιβάλλοντος της χώρας Μισέλ Μουσά, η Greenpeace ζητεί να σταματήσει αμέσως την παράνομη μεταφορά ρυπογόνου τεχνολογίας για αποτέφρωση αποβλήτων από το Αμερικανικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βηρυτού
(AUH) στο Αμερικανικό Πανεπιστημιακό Κέντρο Αγροτικής Ερευνας και Εκπαίδευσης στην κοιλάδα Μπεκάα. Η οικολογική οργάνωση απαιτεί την εγκατάσταση "καθαρής" τεχνολογίας για τη διαχείριση των αποβλήτων και διαμαρτύρεται για την πρόθεση του Αμερικανικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το περιβάλλον μιας ήδη μολυσμένης αγροτικής περιοχής, η οποία, ως γνωστόν, θρέφει με τα προϊόντα της ολόκληρη τη χώρα
(GP 30/10).
ΗΠΑ. Με 43σέλιδο υπόμνημά της, η Διεθνής Αμνηστία καλεί τον Μπιλ Κλίντον να αποτρέψει την εκτέλεση του Χουάν Ραούλ Γκάρζα που έχει προγραμματιστεί για τις 12 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για την πρώτη εκτέλεση σε ομοσπονδιακό επίπεδο μετά το 1963, όταν εκτελέστηκε με απαγχονισμό ο Βίκτορ Φεγκέρ στην Αϊόβα. Οπως εξηγεί η ανθρωπιστική οργάνωση, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είχε μέχρι σήμερα τη δυνατότητα να παριστάνει τον Πόντιο Πιλάτο ως προς τις εκτελέσεις που αποφασίζονταν σε επίπεδο Πολιτείας, κάτι που δεν ισχύει για την περίπτωση του Χουάν Ραούλ Γκάρζα, η σωτηρία του οποίου εξαρτάται από τον ίδιο τον Πρόεδρο. Ως κυβερνήτης του Αρκανσο και υποψήφιος Πρόεδρος, ο Μπιλ Κλίντον είχε αρνηθεί το 1992 να ματαιώσει την εκτέλεση ενός διανοητικά άρρωστου κρατουμένου. Η Διεθνής Αμνηστία τον καλεί να μην τελειώσει τη θητεία του όπως την άρχισε (ΔΑ 14/11).
ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ. Την ώρα που η Λευκορωσία απολογείται ενώπιον της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια, ένα νέο επεισόδιο έρχεται να προστεθεί στην αλυσίδα των παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη χώρα. Οπως έγινε γνωστό, η αστυνομία διέλυσε με βία την ειρηνική διαδήλωση νεαρών, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για την έλλειψη δημοκρατίας στη χώρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αστυνομικές δυνάμεις συνέλαβαν εκατό περίπου νέους διαδηλωτές στο Μινσκ και άλλες πόλεις, από τους οποίους οι μισοί επρόκειτο να παραπεμφθούν σε δίκη. Η διαδήλωση είχε διοργανωθεί από τις νεολαίες των κομμάτων που απαρτίζουν το Λαϊκό Μέτωπο της Λευκορωσίας (ΔΑ 13/11).
ΠΑΚΙΣΤΑΝ. Δέκα μόλις ημέρες μετά τη δολοφονία πέντε μελών της θρησκευτικής κοινότητας των Αχμάντι, άλλοι πέντε Αχμάντι, μεταξύ των οποίων δύο παιδιά, δολοφονήθηκαν στο τζαμί της περιφέρειας Σαργκόντα. Η Διεθνής Αμνηστία καταγγέλλει τη σιωπή των αρχών για τις δολοφονίες αυτές που υπαγορεύονται από θρησκευτικά κίνητρα και τονίζει ότι το κλίμα της ατιμωρισίας ενθαρρύνει τους φονταμενταλιστές να κακοποιούν μέλη των θρησκευτικών μειονοτήτων. Στο παρελθόν, οι αρχές δεν έλαβαν μέτρα εναντίον εκείνων που κατά καιρούς επιτέθηκαν σε μέλη της κοινότητας των Αχμάντι, οργάνωσαν διαδηλώσεις εναντίον τους και βεβήλωσαν τους τάφους και τα ιερά τους. Υπενθυμίζεται ότι οι Αχμάντι θεωρούνται αιρετικοί μουσουλμάνοι και ότι από το 1974 η λατρεία τους έχει απαγορευτεί διά νόμου (ΔΑ 13/11).
ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ. Η Διεθνής Αμνηστία επικροτεί την απόφαση των αρχών να συλλάβουν και στη συνέχεια να διατάξουν την απόλυση έξι υπαλλήλων της Νοτιοαφρικανικής Αστυνομικής Υπηρεσίας
(SAPS), οι οποίοι είχαν καταγγελθεί για βάναυση και ρατσιστική συμπεριφορά κατά μεταναστών που είχαν εισέλθει παράνομα στη χώρα. Η απόφαση αυτή έρχεται πολλούς μήνες μετά το σκάνδαλο που είχε ξεσπάσει τον Απρίλιο του 1999, όταν το BBC και η τοπική τηλεόραση είχαν προβάλει ντοκιμαντέρ που αποκάλυπταν τα βασανιστήρια στα οποία η SAPS υποβάλλει τους κρατούμενους στα κελιά της. Στα στοιχεία αυτά προστέθηκαν στη συνέχεια και άλλες αποδείξεις για την απαράδεκτη συμπεριφορά των Νοτιοαφρικανών αστυνομικών (ΔΑ 8/11).
GREENPEACE. Η οικολογική οργάνωση απέκτησε ένα νέο πλοίο και καλεί τους φίλους τους να το βαφτίσουν μέσω του Διαδικτύου
(www.greenpeace.org). Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να προτιμήσουν ένα από τα τέσσερα ονόματα που έχουν επιλεγεί από τα χίλια ονόματα που προτάθηκαν σε προγενέστερη φάση από τους επισκέπτες της ιστοσελίδας της οργάνωσης. Μέχρι προ τινος, το όνομα "Αμτσίτκα" (από ένα νησί έξω από την Αλάσκα, όπου πραγματοποιήθηκε το πρώτο ταξίδι της Greenpeace το 1971) είχε λάβει 2.849 ψήφους. Το όνομα "Μάρτυρας" (από την αρχή των Κουάκερων ότι όταν γίνεις μάρτυρας του κακού παλεύεις για την εξάλειψή του) συγκέντρωνε 9.492 ψήφους. Ακολουθούσε το "Εσπεράντσα" (ελπίδα στα ισπανικά) με 14.580 ψήφους και πρώτο ερχόταν το ελληνικό "Γαία" με 14.819
(GP 16/11).
ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ. Ακτιβιστές οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και απλοί πολίτες που αναζητούν τους "εξαφανισμένους" δικούς τους, εξακολουθούν να γίνονται στόχος των ινδονησιακών υπηρεσιών ασφαλείας στο Ατσεχ (Β.Σουμάτρα), καταγγέλλει σε έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία. Μεταξύ των πιο πρόσφατων περιπτώσεων είναι αυτή του Τζαφάρ Σιντίκ Χαμζά, μέλους της αμερικανικής οργάνωσης "Διεθνές Φόρουμ για το Λτσεχ"
(IFA). Ενα μήνα μετά την "εξαφάνισή" του, το πτώμα του βρέθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου ριγμένο -μαζί με άλλα- σε μια χαράδρα. Τρεις μέρες αργότερα, άνδρες της Ειδικής Αστυνομίας συνέλαβαν κατά τη διάρκεια "εκκαθαριστικής" επιχείρησης έναν 24χρονο εθελοντή της ανθρωπιστικής οργάνωσης
"Save Emergency Aceh" και τον βασάνισαν επί ώρες, χαράζοντας το σώμα του με μαχαίρι και βάζοντας φωτιά στα τριχωτά σημεία του θώρακα, της ήβης και της μασχάλης του (ΔΑ 22/11).
ΚΟΣΟΒΟ. Ενάμιση χρόνο μετά την άτυπη μετατροπή του Κοσυφοπεδίου σε διεθνές προτεκτοράτο, οι εκεί αρχές του ΟΗΕ δεν έχουν καταφέρει να διασφαλίσουν το σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην περιοχή, ιδιαίτερα όσον αφορά την απονομή δικαιοσύνης. Χαρακτηριστικές μπορούν να θεωρηθούν οι περιπτώσεις του Μομτσίλο Τράϊκοβιτς, πάλαι ποτέ αστυνομικού διοικητή στο χωριό Τσερνίτσα, ο οποίος δικάζεται για εγκλήματα πολέμου το 1999 χωρίς τις στοιχειώδεις εγγυήσεις μιας αμερόληπτης δίκης, και του Αφρίμ Ζεκίρι, Αλβανού που κρατείται χωρίς δικαστικό ένταλμα, επειδή θεωρείται ύποπτος για το φόνο 3 Σέρβων τον περασμένο
Μάιο (ΔΑ 22/11).
ΜΑΛΑΙΣΙΑ. Η Διεθνής Αμνηστία στηλιτεύει την απόφαση των αρχών της χώρας να προχωρήσουν στην εκτέλεση δύο ανδρών που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο το 1988. Οπως έγινε γνωστό, οι εκτελέσεις αυτές είναι οι πρώτες μετά το 1996, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, 349 άτομα έχουν εκτελεστεί δι' απαγχονισμού μεταξύ 1970 και 1996. Οι δύο άνδρες που εκτελέστηκαν είχαν καταδικαστεί σε θάνατο γιατί βρέθηκαν να κατέχουν ποσότητα ηρωίνης, 132 γραμμάρια ο πρώτος και 123 ο δεύτερος. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Μαλαισίας, η ποινή του θανάτου περιμένει κάθε πολίτη της χώρας που συλλαμβάνεται να κατέχει περισσότερα από 15 γραμμάρια ηρωίνης (ΔΑ 22/11).
ΜΙΑΝΜΑΡ. Δύο μήνες μετά τη σύλληψη και τον κατ' οίκον περιορισμό τους, η Διεθνής Αμνηστία ζητεί από την κυβέρνηση της χώρας να αφήσει επιτέλους ελεύθερους την Αούνγκ Σαν Σούου Κίι και εννέα ακόμη ηγέτες του αντιπολιτευτικού κόμματος Εθνικός Σύνδεσμος για τη Δημοκρατία
(NLD). Υπενθυμίζεται ότι η Αούνγκ Σαν Σούου Κίι και οκτώ μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος συνεχίζουν να βρίσκονται σε κατ' οίκον περιορισμό, ενώ ο απόστρατος στρατηγός Ου Τιν Ο, αντιπρόεδρος του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία, κρατείται σε κυβερνητικό κτίριο έξω από την πρωτεύουσα Γιανγκόν. Ογδόντα ακόμη μέλη και στελέχη του ίδιου κόμματος παραμένουν φυλακισμένα στη μεγαλύτερη φυλακή της χώρας (ΔΑ 21/11).
ΜΠΑΝΓΚΛΑΝΤΕΣ. Οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων, αλλά και τα βασικά κόμματα της αντιπολίτευσης, δεν έχουν δείξει την παραμικρή προθυμία να ασχοληθούν με το πρόβλημα των βασανιστηρίων, με αποτέλεσμα οι βασανισμοί κρατουμένων να παραμένουν καθημερινοί και ευρύτατα διαδεδομένοι στη χώρα. Για το θέμα αυτό, η Διεθνής Αμνηστία σκοπεύει να παρουσιάσει στις 29 Νοεμβρίου στην Ντάκα ειδική έκθεση, η οποία αποτελεί μέρος της διεθνούς εκστρατείας της για την κατάργηση των βασανιστηρίων. Η έκθεση αποκαλύπτει στοιχεία για τους βασανισμούς στη χώρα από το 1971, περιλαμβάνει πολλές μαρτυρίες θυμάτων, αναφέρεται στην ευθύνη των αρμόδιων αρχών, αναλύει τη σχετική νομοθεσία και προτείνει τρόπους για την άμεση βελτίωση της κατάστασης (ΔΑ 20/11).
ΚΕΝΥΑ. Η αστυνομία χρησιμοποιεί βίαιες μεθόδους για να αποτρέψει διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα. Οι αρχές ενθαρρύνουν τη βία που προέρχεται από τους υποστηρικτές τους για να διαλύσουν συγκεντρώσεις της αντιπολίτευσης. Την περασμένη Κυριακή μια ομάδα 50 νεαρών "αγανακτισμένων πολιτών" διέλυσε μια συγκέντρωση της αντιπολίτευσης για το Σύνταγμα στο Κισούμου (Δυτική Κένυα). Οι εισβολείς επιτέθηκαν με πέτρες, ρόπαλα και τσεκούρια, ενώ η παριστάμενη αστυνομική δύναμη παρέμεινε απαθής. Στις 10 και στις 24 Νοεμβρίου η αστυνομία διέλυσε αντιπολιτευτικές συγκεντρώσεις με το επιχείρημα ότι οι οργανωτές δεν διέθεταν άδεια. Εχει ήδη αφαιρεθεί η άδεια σε πολλούς πολιτικούς να οργανώνουν συζητήσεις ή συγκεντρώσεις των οπαδών τους (ΔΑ, 28/11).
ΜΟΖΑΜΒΙΚΗ. Μυστήριο εξακολουθεί να καλύπτει τις συνθήκες θανάτου 80 τουλάχιστον κρατουμένων στην περιοχή Μοντεπουέζ τη νύχτα της 21ης Νοεμβρίου. Οι αρχές δηλώνουν ότι δεν βρήκαν ίχνη βίας στα πτώματα, αλλά η Διεθνής Αμνηστία ζητεί να γίνει έρευνα από ανεξάρτητους ειδικούς. Οι κρατούμενοι είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων του κόμματος της αντιπολίτευσης RENAMO (Εθνική Αντίσταση Μοζαμβίκης). Στις 9 Νοεμβρίου σκοτώθηκαν τουλάχιστον 41 διαδηλωτές του
RENAMO, διαμαρτυρόμενοι για τις συνθήκες διεξαγωγής των εκλογών του Δεκεμβρίου 1999, στις οποίες κέρδισε το κυβερνητικό κόμμα FRELIMO (ΔΑ, 24/11).
ΣΟΥΗΔΙΑ. Την περασμένη Δευτέρα ακτιβιστές της Greenpeace εμπόδισαν το πλοίο RMS Aries να προσεγγίσει το λιμάνι Ζέντερταγε, 25 μίλια νότια της Στοκχόλμης. Το πλοίο μετέφερε 3.700 τόνους αποβλήτων από την Ολλανδία σε εργοστάσιο αποτέφρωσης της Σουηδίας. "Η Σουηδία δεν είναι σκουπιδοτενεκές άλλων χωρών", δήλωσε ο εκπρόσωπος της Greenpeace και πρόσθεσε ότι "η ελεύθερη διακίνηση αποβλήτων μεταξύ χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης δυσχεραίνει τη δυνατότητα ανακύκλωσης". Η καύση των αποβλήτων χωρίς ανακύκλωση απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα και στο έδαφος επικίνδυνα βαρέα μέταλλα (μόλυβδο, χαλκό, υδράργυρο). Η Σουηδία δέχεται τα τελευταία πέντε χρόνια όλο και μεγαλύτερα φορτία αποβλήτων και έχει αναπτύξει ιδιαίτερα τη βιομηχανία αποτέφρωσης. Το 1996 τα εισαγόμενα απόβλητα έφτασαν τους 53.000 τόνους, το 1998 ανέβηκαν στους 110.000 τόνους και πέρυσι η ποσότητα εκτινάχτηκε στους 339.000 τόνους. Οι αρχές της Σουηδίας που κινητοποιήθηκαν μετά την ενέργεια των ακτιβιστών διαπίστωσαν ότι το φορτίο του RMS Aries δεν διέθετε τα απαραίτητα συνοδευτικά έγγραφα και το υποχρέωσαν να επιστρέψει στην Ολλανδία
(GP, 29/11).
Η ΣΤΗΛΗ ΣΥΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ
ΚΑΙ ΤΗΣ GREENPEACE.