Μπρέιντι Κίσλινγκ: η επιστολή παραίτησης

«Με τον πόλεμο οδηγούμαστε σε εκφυλισμό της διεθνούς νομιμότητας»

«Παραιτούμαι γιατί απέτυχα να συμφιλιώσω τη συνείδησή μου με την ικανότητα να εκπροσωπώ τη σημερινή διοίκηση των ΗΠΑ». Μ' αυτό τον δραματικό καταγγελτικό λόγο ο Τζον Μπρέιντι Κίσλινγκ, 45 ετών, πολιτικός σύμβουλος της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, παραιτήθηκε χθες από τη θέση του, φωνάζοντας για την πολιτική Μπους στο Ιράκ. Ο μέχρι χθες πολιτικός σύμβουλος της αμερικανικής πρεσβείας είχε επιχειρήσει έναν δημόσιο διάλογο με τους συντάκτες του «Ιού», με αντικείμενο την υποστήριξη που οι ΗΠΑ είχαν παράσχει στη δεκαετία του '80 στον Μπιν Λάντεν και τους θεοκράτες Αφγανούς μουτζαχεντίν. Ακολουθεί ολόκληρη η επιστολή παραίτησης του κ. Κίσλινγκ:

 
«Αγαπητέ κ. Υπουργέ

Σας γράφω για να υποβάλω την παραίτησή μου από την υπηρεσία Εξωτερικών των ΗΠΑ και από τη θέση μου ως πολιτικού συμβούλου στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα, που θα ισχύσει από τις 7 Μαΐου. Το κάνω με βαριά καρδιά. Ανατράφηκα με το αίσθημα της υποχρέωσης να ανταποδώσω κάτι στην πατρίδα μου. Η θητεία μου ως Αμερικανού διπλωμάτη ήταν ονειρεμένη δουλειά. Πληρωνόμουν για να καταλαβαίνω ξένες γλώσσες και πολιτισμούς, να αναζητώ διπλωμάτες, πολιτικούς, καθηγητές και δημοσιογράφους και να τους πείθω ότι τα αμερικανικά συμφέροντα συμπίπτουν θεμελιωδώς με τα δικά τους. Η πίστη μου στην πατρίδα μου και τις αξίες της ήταν το πιο ισχυρό όπλο στο διπλωματικό μου οπλοστάσιο.

»Είναι αναπόφευκτο, στα 20 χρόνια στο υπουργείο Εξωτερικών να έχω γίνει πιο επιλεκτικός και κυνικός έναντι των στενών και εγωιστικών γραφειοκρατικών κινήτρων που πολλές φορές σχημάτιζαν τις πολιτικές μας. Η ανθρώπινη φύση είναι αυτή που είναι και εγώ βραβεύτηκα και προήχθην επειδή κατανοούσα την ανθρώπινη φύση. Αλλά έως αυτή την κυβέρνηση, μπορούσα να πιστεύω ότι, στηρίζοντας τις πολιτικές του προέδρου μου, στήριζα και τα συμφέροντα του αμερικανικού λαού και του κόσμου. Δεν το πιστεύω πια.

Οι πολιτικές που μας ζητούν τώρα να προωθήσουμε δεν είναι μόνον ασύμβατες με τις αμερικανικές αξίες αλλά και με τα αμερικανικά συμφέροντα. Επιζητώντας διακαώς τον πόλεμο με το Ιράκ, οδηγούμεθα σε εκφυλισμό της διεθνούς νομιμότητας που ήταν το πιο ισχυρό όπλο της Αμερικής, για επίθεση και άμυνα, από την εποχή των ημερών του Γούντροου Γουίλσον. Εχουμε αρχίσει να διαλύουμε το ευρύτερο και πλέον αποτελεσματικό δίκτυο διεθνών σχέσεων που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Η πορεία που ακολουθούμε θα επιφέρει αστάθεια και κίνδυνο, όχι ασφάλεια. 

»Η θυσία των παγκόσμιων συμφερόντων στο βωμό της εσωτερικής πολιτικής και του γραφειοκρατικού ατομικού συμφέροντος δεν αποτελεί καινοτομία και ασφαλώς δεν αποτελεί αποκλειστικά αμερικανικό πρόβλημα. Ομως, ποτέ δεν είδαμε τόσο συστηματική στρέβλωση των πληροφοριών, τόσο συστηματική χειραγώγηση της αμερικανικής γνώμης, από την εποχή του πολέμου στο Βιετνάμ.

Η τραγωδία της 11ης Σεπτεμβρίου μας έκανε ισχυρότερους από πριν, συγκεντρώνοντας γύρω μας έναν κολοσσιαίο διεθνή συνασπισμό με στόχο τη συνεργασία, για πρώτη φορά με συστηματικό τρόπο, κατά της απειλής της τρομοκρατίας. Αντί όμως να πιστώσουμε αυτές τις επιτυχίες και να κεφαλοποιήσουμε επ' αυτών, αυτή η διοίκηση επέλεξε να κάνει την τρομοκρατία εργαλείο εσωτερικής πολιτικής, καταχωρίζοντας μια κατακερματισμένη και ευρέως ηττημένη Αλ Κάιντα ως γραφειοκρατικό σύμμαχό της.

Σπείραμε δυσανάλογο τρόμο και σύγχυση στο νου της κοινής γνώμης, αυθαιρέτως συνδέοντας τα ασύνδετα προβλήματα της τρομοκρατίας και του Ιράκ. Αποτέλεσμα, και ίσως κίνητρο, είναι να δικαιολογήσουμε μια τεράστια μεταφορά κονδυλίων από τη δημόσια υγεία στο στρατό και να αποδυναμώσουμε τις ασφαλιστικές δικλίδες που προστατεύουν τους Αμερικανούς πολίτες από το βαρύ χέρι της κυβέρνησης.

Η 11η Σεπτεμβρίου δεν προκάλεσε τόσο μεγάλη ζημιά στον ιστό της αμερικανικής κοινωνίας όσο εμείς είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε στους εαυτούς μας. Είναι αλήθεια η Ρωσία των Ρομανόφ το μοντέλο μας, μια εγωιστική, δεισιδαίμων αυτοκρατορία που οδεύει προς την αυτοκαταστροφή στο όνομα ενός ζοφερού στάτους κβο; 

»Θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί αποτύχαμε να πείσουμε το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου ότι είναι απαραίτητος ένας πόλεμος με το Ιράκ. Τα τελευταία δύο χρόνια υπερβάλαμε εαυτούς για να δείξουμε στους εταίρους μας ανά τον κόσμο ότι στενά και μισθοφορικά συμφέροντα των ΗΠΑ επικρατούν των αξιών τους. Ακόμα και όπου δεν αμφισβητούνταν οι στόχοι μας, αμφισβητείται η συνέπειά μας. Το μοντέλο του Αφγανιστάν δεν καθησυχάζει τους συμμάχους που αναρωτιούνται σε ποια βάση σκοπεύουμε να ανοικοδομήσουμε τη Μέση Ανατολή, κατ' εικόνα και προς τα συμφέροντα τίνος;

Εχουμε τυφλωθεί όπως η Ρωσία είναι τυφλή στην Τσετσενία, όπως το Ισραήλ είναι τυφλό στα κατεχόμενα εδάφη, απέναντι στις δικές μας συμβουλές, σύμφωνα με τις οποίες η συντριπτική στρατιωτική ισχύς δεν αποτελεί απάντηση στην τρομοκρατία; Οταν το χάος του μετα-πολεμικού Ιράκ ενωθεί με το χάος του Γκρόζνι και της Ραμάλα, θα πρέπει κάποιος ξένος να είναι πολύ γενναίος για να ενωθεί με τη Μικρονησία προκειμένου να ακολουθήσει την ηγεσία μας.

Εξακολουθούμε να έχουμε έναν συνασπισμό, έναν καλό συνασπισμό. Η αφοσίωση πολλών εκ των φίλων μας είναι εντυπωσιακή, ένας φόρος τιμής στο αμερικανικό ηθικό κεφάλαιο που οικοδομήθηκε σε περισσότερο από έναν αιώνα. Αλλά οι πιο στενοί σύμμαχοί μας είναι λιγότερο πεπεισμένοι ότι ο πόλεμος είναι δικαιολογημένος από όσο ότι θα ήταν επικίνδυνο να επιτρέψουν στις ΗΠΑ να παρασυρθούν σε έναν απόλυτο σολιψισμό. Η αφοσίωση θα πρέπει να είναι αμοιβαία. Γιατί ο πρόεδρός μας συγχωρεί την αλαζονική και περιφρονητική προσέγγιση στους φίλους και συμμάχους που αυτή η κυβέρνηση ενθαρρύνει, συμπεριλαμβανομένων και κάποιων από τους ανώτερους αξιωματούχους της. Εγινε άραγε σύνθημά μας το "oderint dum metuant" (ας μας μισούν, φθάνει να μας φοβούνται);

»Σας καλώ να ακούσετε τους φίλους της Αμερικής σε ολόκληρο τον κόσμο. Ακόμη και εδώ στην Ελλάδα, τη θεωρούμενη ως καυτή εστία του ευρωπαϊκού αντι-αμερικανισμού, έχουμε περισσότερους και πιο στενούς φίλους από ό,τι μπορεί να φανταστεί ο αναγνώστης των αμερικανικών εφημερίδων. Ακόμη και όταν διαμαρτύρονται για την αμερικανική αλαζονεία, οι Ελληνες γνωρίζουν ότι ο κόσμος είναι ένα δύσκολο και επικίνδυνο μέρος κι επιθυμούν ένα ισχυρό παγκόσμιο σύστημα, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ε.Ε. σε στενή συνεργασία. Οταν οι φίλοι φοβούνται εμάς αντί να φοβούνται για μας, είναι ώρα να ανησυχούμε. Και τώρα φοβούνται. Ποιος μπορεί να τους πει με πειστικότητα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι, όπως ήταν, ένας φάρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης για τον πλανήτη;

Κύριε Υπουργέ, σέβομαι απέραντα το χαρακτήρα και τις ικανότητές σας. Εχετε διατηρήσει περισσότερη διεθνή αξιοπιστία για μας απ' ό,τι αξίζει η πολιτική μας και έχετε διασώσει κάτι θετικό από τις υπερβολές μιας ιδεοληπτικής διοίκησης που εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα. Ομως η αφοσίωσή σας στον πρόεδρο πηγαίνει πολύ μακριά. Σπρώχνουμε πέρα από τα όριά του ένα διεθνές σύστημα, το οποίο οικοδομήσαμε με τόσο κόπο και χρήμα, ένα δίκτυο νόμων, συνθηκών, οργανώσεων και κοινών αξιών, το οποίο θέτει όρια στους εχθρούς μας πολύ πιο αποτελεσματικά από όσο περιόρισε ποτέ την ικανότητα της Αμερικής να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της.

»Παραιτούμαι διότι προσπάθησα και απέτυχα να συμφιλιώσω τη συνείδησή μου με την ικανότητά μου να εκπροσωπώ τη σημερινή διοίκηση των ΗΠΑ. Πιστεύω ότι η δημοκρατική μας διαδικασία έχει τελικώς μια ικανότητα αυτοδιόρθωσης και ελπίζω ότι μπορώ σε ένα μικρό βαθμό να συνεισφέρω όντας εκτός, στη διαμόρφωση πολιτικών που υπηρετούν καλύτερα την ασφάλεια και ευημερία του αμερικανικού λαού και τον κόσμο που μοιραζόμαστε».

Ελευθεροτυπία, 28/3/2003