Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΠΕΖΩΝ

Ετσι θα πάρουμε την Πόλη

1.   2.   3.

ΣΤΟ ΟΡΙΟ


ΡΕΚΟΡ. Μισό εκατομμύριο άνθρωποι σκοτώνονται κάθε χρόνο σε αυτοκινητικά δυστυχήματα. Στον τραγικό απολογισμό, οι λεγόμενες αναπτυσσόμενες χώρες διαθέτουν ασφαλώς τα πρωτεία: από αυτές προέρχεται το 70% των θυμάτων. Ακόμη πιο τραγική είναι η σύνθεση των νεκρών: Το δύο τρίτα των θυμάτων είναι πεζοί και από αυτούς το ένα τρίτο παιδιά. 

ΑΡΙΘΜΟΙ. Οι τελευταίες αμερικανικές στατιστικές για τα δυστυχήματα με θύματα πεζούς και ποδηλάτες δείχνουν ότι σε πόλεις όπως η Μέμφις, η Νάσβιλ, το Ντιτρόιτ και το Ντάλας ανά 100.000 κατοίκους αναλογούν είκοσι θάνατοι πεζών ή ποδηλατών. Σαφώς μικρότερα είναι τα ποσοστά θανάτων σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη και η Βοστόνη. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, στις ΗΠΑ σκοτώνονται 40.000 άνθρωποι σε αυτοκινητικά δυστυχήματα.

ΠΕΚΙΝΟ. Η εικόνα του Πεκίνου ως παράδεισου των ποδηλατών είναι μάλλον παραπλανητική. Τα αυτοκίνητα έχουν και εκεί τον πρώτο λόγο, τραυματίζοντας χωρίς πολλές τύψεις κάθε ποδηλάτη που θα βρεθεί στο δρόμο τους. Πρόσφατα, μια μεγάλη αρτηρία, η λεωφόρος Χιζού, έκλεισε οριστικά για τα ποδήλατα, ώστε να μην παρενοχλούν καθόλου την κυκλοφορία των αυτοκινήτων.

ΠΟΔΗΛΑΤΗΣ. Από επιστολή διαμαρτυρίας του αμερικανού ποδηλάτη Ρίτσαρντ Εβανς: "Λέγεται ότι τα νέα αυτοκίνητα είναι περισσότερο ασφαλή. Αλλά τα κρας τεστ δεν περιλαμβάνουν συνήθως σύγκρουση με ποδηλάτη. Γιατί από τη δική μας πλευρά, όπως και από την πλευρά των πεζών, τα νέα αυτά αυτοκίνητα είναι ακόμη πιο επικίνδυνα: οι οδηγοί τους νιώθουν πιο σίγουροι και οδηγούν εξαιρετικά ριψοκίνδυνα. Το σύστημα ABS και οι αερόσακοι τους κάνουν ατρόμητους. Τι γίνεται όμως με το ποδήλατό μου κι εμένα ή με τη γιαγιά μου που πηγαίνει για ψώνια; Πότε νομοθέτες και αυτοκινητοβιομήχανοι θα ασχοληθούν και με δική μας ασφάλεια; Πραγματική ασφάλεια των δρόμων θα επιτευχθεί μόνο όταν το όριο κατέβει στα 20 μίλια την ώρα σε όλες τις κατοικημένες περιοχές. Πρέπει ακόμη να τοποθετηθούν στα αυτοκίνητα μηχανήματα περιορισμού της ταχύτητας, γιατί αλλιώς οι οδηγοί δεν πρόκειται να συμμορφωθούν, όπως δεν συμμορφώνονται σήμερα με το όριο των 30 μιλίων".

ΦΤΗΝΙΑ. Φαινόμενο των καιρών. Ολο και περισσότερο τα ελληνικά ΜΜΕ ασχολούνται με τα "προβλήματα των ΙΧήδων". Για ευνόητους λόγους τα ρεπορτάζ και οι ειδήσεις γράφονται από τη σκοπιά του "πολιτισμού" της αυτοκινούμενης λαμαρίνας. Οποτε λείπουν οι λοιπές "ειδήσεις" υψηλής εμπορικότητας, τα θέματα των αυτοκινήτων έρχονται στην πρώτη θέση της ειδησεογραφίας. Η εφημερίδα "Απογευματινή", π.χ, συστηματικά τα τελευταία χρόνια, έχει αφιερώσει δεκάδες πρωτοσέλιδα για το πώς και πόσο φτηναίνουν τα Ι.Χ (δηλ. Πάρε κόσμε). Πρόσφατα, και με αφορμή, την επικείμενη επιστροφή των συστημάτων "ελεγχόμενης στάθμευσης", ο αντιπολιτευόμενος, ιδίως, Τύπος ξεκινά εκστρατεία υπέρ των διωκομένων οδηγών. "Καταιγίδα κλήσεων για στάθμευση στην Αττική", αποκαλύπτει ο "Ελ. Τύπος", (4.2.), καταγγέλλοντας την ανάλγητη κυβέρνηση. Ο λαϊκισμός δεν έχει όρια: "Γίνονται μεθοδικές κινήσεις από την κυβέρνηση, με μοχλό πίεσης την Τροχαία, προκειμένου να επαναφέρει τις παρκοεταιρείες. Η Τροχαία το τελευταίο τρίμηνο έχει εξαντλήσει όλη την αυστηρότητά της απέναντι στους οδηγούς κόβοντας τέσσερις φορές περισσότερες κλήσεις, ειδικά για παρκάρισμα, σε σχέση με πέρυσι".

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ. Στις πίσω σελίδες βρίσκονται οι ειδήσεις που αμφισβητούν την ασυδοσία των αυτοκινήτων. Το αντάρτικο ωστόσο της νεολαίας υπάρχει. Ενα παλαιότερο δραματικό γεγονός από τη Θεσσαλονίκη είναι ενδεικτικό: "Κατέβηκαν προχτές στο δρόμο να διαμαρτυρηθούν γιατί λείπουν στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας και διευκόλυνσης της πρόσβασης προς το σχολείο τους οι μαθητές του ΤΕΛ Σταυρούπολης, αλλά τους κόστισε ακριβά με το σοβαρότατο τραυματισμό της συμμαθήτριάς τους Καλλιόπης Τσίπλα, 17 χρόνων, από διερχόμενο Ι.Χ. Στο δυστύχημα που έγινε στην οδό προς Λαγκαδά, όπου είχαν διακόψει επί μια ώρα την κυκλοφορία, σκοτώθηκε μία γυναίκα, αγνώστων στοιχείων, προσπαθώντας να σώσει την 17χρονη" (14.1.95).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Michael Hartmann "Der AutoGeher" (εκδόσεις Unrast, Muenster 1998). Η αυτοβιογραφία του Γερμανού "βαδιστή των αυτοκινήτων", ο οποίος έχει κηρύξει τη δική του "βελούδινη επανάσταση" κατά των οχημάτων. Μια αυθόρμητη και φρέσκια απάντηση στην κουλτούρα της μαζικής επικράτησης των μηχανών στην πόλη και της κατάργησης των πεζοδρομίων.

Carwalking & Streetwalking (http://ourworld.compuserve.com/homepages/mattthiash/). Η σελίδα στο Ιντερνετ ενός υποστηρικτή του Χάρτμαν περιλαμβάνει ενδιαφέρουσες διευθύνσεις για άλλες σχετικές πρωτοβουλίες πολιτών εναντίον των αυτοκινήτων στην πόλη.

Jason Montgomery "Auto Addiction" (περ. Auto Free Times, τεύχος 13). Οδηγίες για την απεξάρτηση όσων πάσχουν από την ασθένεια της εποχής, την αυτοκινητοεξάρτηση. 

Auto Free Times (http://tidepool.com). Τριμηνιαίο περιοδικό προσανατολισμένο στην οικολογική και κοινωνική κριτική του αυτοκινήτου. Εκδίδεται από τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Alliance for e Paving Moratorium. Δεν αποφεύγει τη συντηρητική επιχειρηματολογία.



ΔΕΙΤΕ

"Der Autofeind" του Μίκαελ Χάρτμαν (1995). Ερασιτεχνικό ντοκιμαντέρ με σκηνές από τις επιδόσεις του ίδιου του Χάρτμαν στην ανάβαση αυτοκινήτων. Η ταινία αυτή προβάλλεται σε όλα τα σεμινάρια του Γερμανού ακτιβιστή, για να πληροφορηθούν οι αμύητοι την τεχνική να περπατάς πάνω στα αυτοκίνητα χωρίς να τα καταστρέφεις. Οποιος ενδιαφέρεται μπορεί να απευθυνθεί στον ίδιο τον δημιουργό: Michael Hartmann, Hohenzollernstr. 56, 80801 Muenchen, Deutschland.

"Γουηκ Εντ" (Week End) του Ζαν Λικ Γκοντάρ (1967). Ο κανιβαλικός "πολιτισμός του Ι.Χ." αποτυπωμένος σαρκαστικά από το τρομερό παιδί της νουβέλ βαγκ, σε μια ταινία που θεωρήθηκε ηθικός αυτουργός της μαζικής πυρπόλησης αυτοκινήτων κατά τη φοιτητική εξέγερση του επόμενου Μάη.

"Ο κ. Υλό στο χάος της κυκλοφορίας" (Trafic) του Ζακ Τατί (1970). Παρεμφερής κριτική του εποχούμενου μικροαστισμού, δοσμένη με τη μορφή μιας άτυπα βουβής ταινίας μεγάλου μήκους.

(Ελευθεροτυπία, 21/2/1999)