ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΔΩΔΕΚΑΘΕΟ

Οι Ιουλιανοί του 2004

1.   2.   3.

Ιέρειες ή παπάδες;

Ο φόβος της Ιεράς Συνόδου είναι ότι οι προσπάθειες αναβίωσης της αρχαίας θρησκείας θα ενισχυθούν όσο πλησιάζουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Αλλωστε ποτέ δεν συμφιλιώθηκε η Ιεραρχία με τις τελετές που συνοδεύουν ήδη τις Ολυμπιάδες και με τη θεσμοθετημένη συμμετοχή της Ελλάδας σ' αυτές. Δυσανασχετεί κάθε φορά που επαναλαμβάνεται η περιβόητη "τελετή αφής" στην αρχαία Ολυμπία, και μουρμουρίζει προς την πολιτεία που υποθάλπει "ειδωλολατρικές" τελετουργίες.
Ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος είχε προβληματιστεί για το γενικότερο ζήτημα της Ολυμπιάδας πριν ακόμα καταλάβει το ύπατο αξίωμα της Εκκλησίας. Στο περιοδικό "Πληροφόρηση" της Μητρόπολης Δημητριάδος ανακαλύπτουμε τον Ιανουάριο του 1998 ένα άρθρο που εκφράζει την άποψη ότι η Ολυμπιάδα του 2004 πρέπει να γίνει αφορμή για την προβολή του πνεύματος της ορθοδοξίας. Ο συντάκτης του άρθρου, με την ευλογία προφανώς του κ. Χριστόδουλου, εκφράζει την πεποίθηση ότι "η πολιτική ηγεσία είναι ανυποψίαστη" και φοβάται "ότι και η εκκλησιαστική ηγεσία είναι ανυποψίαστη. Και ούτε καν σκέπτεται τι θα μπορούσε να προσφέρει στον κόσμο μας η Εκκκλησία." Αυτές τις αντιπολιτευτικές του απόψεις ο κ. Χριστόδουλος είναι σήμερα σε θέση να τις κάνει πράξη. Και ως πρώτη του ενέργεια επιλέγει τη συγκρότηση της ειδικής επιτροπής, για τον έλεγχο των δραστηριοτήτων των αρχαιολατρών.
Δεν είναι δύσκολο να ανακαλύψει αυτή η επιτροπή ότι οι διακηρύξεις περί Ολυμπιάδας είναι πάμπολλες στα έντυπα του χώρου των αρχαιολατρών. Αλλα κείμενα αναφέρονται στην ιστορική διάσταση των Αγώνων και παρουσιάζουν τις προσπάθειες αναβίωσής τους (Σάββας Κουμπούρας, στο "Δαυλό", τ. 159, Μάρτιος 1995). Αλλα προχωρούν σε πολιτικές προτάσεις που θυμίζουν κάπως ολοκληρωτικές αντιλήψεις: "Ο αθλητισμός θα επανακτήσει το αρχικό αυθεντικό περιεχόμενό του και το αληθινό Ολυμπιακό πνεύμα θα αναβιώσει, όταν οι προαιώνιες αξίες καθιερωθούν και πάλι σαν κατευθυντήρια πρότυπα της υγιούς πολιτείας." (περιοδικό "Απολλώνειο Φως", τ. 3)
Κάπου σε όλη αυτή την επιχείρηση παραμονεύει η αρχαία θρησκεία. "Η εξυγίανση των αθλητικών δραστηριοτήτων θα συντελεστεί μόνο όταν τα αγωνίσματα επανακτήσουν την αρχέγονη λατρευτική τους αντίληψη" (στο ίδιο). "Να τιμηθεί ο Ζευς απ' τους λαούς της Οικουμένης, γιατί υπήρξε ο πρώτος παγκόσμιος ηγέτης τους, ο πρώτος που τους μετέφερε τη σπίθα του πολιτισμού." ("Δαυλός", τ. 193)
Κατά παράδοξο, όμως, τρόπο, τα διακηρυκτικά κείμενα των αρχαιολατρών σε κάποιο σημείο συγκλίνουν με τις απόψεις του Αρχιεπισκόπου, όπως αυτές διατυπώνονταν στο περιοδικό "Πληροφόρηση". "Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004, μοναδική ευκαιρία εξαγνισμού τους", διαβάζουμε σε ένα κείμενο του Παν. Κουβαλάκη στο "Δαυλό" (τ. 193, Ιανουάριος 1998). "Μια πρόκληση για μας τους Ελληνες και Ορθόδοξους είναι οι αγώνες αυτοί", έγραφε τον ίδιο μήνα το έντυπο της Μητρόπολης Δημητριάδος. Κοινό σημείο, η προσπάθεια να απαλλαγούν οι Ολυμπιακοί αγώνες από τα πλοκάμια της εμπορευματοποίησης, την κατάργηση του ερασιτεχνισμού, τη διαστρέβλωση. Η επαγγελία των "αγνών" αγώνων.
Προβλέπουμε ότι η μάχη είναι άνιση. Και στη μάχη αυτή νικητής δεν θα είναι ούτε η Εκκλησία ούτε οι πιστοί του Διός. Νικητής θα είναι εκείνος που ολοκλήρωσε τη μορφή των Ολυμπιακών Αγώνων της σύγχρονης εποχής, οργανώνοντας το φαντασμαγορικό θέαμα του 1936 στο Βερολίνο. Εκείνος που εμπνεύστηκε και επέβαλε την τελετουργία της ιερής φλόγας, της αφής και της μετάβασής της από την Ολυμπία στην πρωτεύουσα της χιτλερικής Γερμανίας. Ο Δρ Γιόζεφ Γκέμπελς!

ΟΡΙΟ

ΕΥΠ. Εξι χρόνια πριν αποφασίσει η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας να ασχοληθεί με τις απόπειρες αναβίωσης του Δωδεκαθέου, παρόμοια έμπνευση είχε και η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Στη διαβόητη "άκρως απόρρητη" έκθεσή της, η οποία προκάλεσε σκάνδαλο όταν αποκαλύφθηκε στην "Ε", αναφέρονται "ολιγομελείς νεοειδωλολατρικές ομάδες, που λατρεύουν αρχαίους θεούς (Ερμή, Απόλλωνα, κλπ). Εχουν "ναούς" στα Γεράνεια Ορη, διατηρούν επαφές με παρόμοιες κοινότητες στο Αφγανιστάν και τελούν μυήσεις. Πίσω από τη νεοειδωλολατρία υποκρύπτεται ο σατανισμός. Μάλιστα, εκπαιδευτικοί έχουν ασπαστεί αυτές τις απόψεις και τις προπαγανδίζουν μέσα σε σχολικές αίθουσες." (ΕΥΠ, Γ' Διεύθυνση, "Σύγχρονες αιρέσεις και παραθρησκευτικές οργανώσεις στην Ελλάδα", Αθήνα, Ιανουάριος 1993).

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ. Το κυνήγι των "ειδωλολατρών" από την Εκκλησία δεν αρχίζει με την πρόσφατη συγκρότηση της Επιτροπής υπό τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου. Ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος είχε αντιταχθεί -ως μητροπολίτης Δημητριάδος- στη σύγκληση ενός συνεδρίου στο Βόλο το 1996, με αιτιολογία ότι πρόκειται για συνάντηση ειδωλολατρών: "Η επιλογή της πόλεώς μας ως τόπου συγκλήσεως της πανελληνίου αυτής εκδηλώσεως των Μασόνων, συνιστά όχι μόνον βάναυση πρόκληση στα φιλόχριστα αισθήματα του ευσεβούς λαού μας, αλλά και προφανή απρέπεια της μυστικής αυτής οργανώσεως, που κατά την επίσημη τοποθέτηση της Εκκλησίας μας είναι θρησκεία παγανιστικής (ειδωλολατρικής) προελεύσεως. Αλλωστε η συνάντησις είχε σκοπόν της τον εορτασμόν του θερινού Ηλιοστασίου, δηλαδή εορτής καθαρά ειδωλολατρικής. Είναι δε γνωστόν ότι οι αρχαίες εορτές των προγόνων μας Ελλήνων ειδωλολατρών προς τιμήν του Ηλίου αντικατεστάθησαν πολύ ενωρίς με πρωτοβουλίαν της χριστιανικής Εκκλησίας με άλλες προς τιμήν του Ιησού Χριστού που είναι ο αληθής Ηλιος της Δικαιοσύνης. Ηδη παρατηρείται αναταραχή στους κόλπους των πιστών μας οι οποίοι ζητούν από την Εκκλησίαν να τεθή επί κεφαλής λαϊκών κινητοποιήσεων διά την αποτροπήν της συναντήσεως."

ΔΩΔΕΚΑΘΕΟΝ. Ο αρχαιολάτρης "Δαυλός" αντιδρά στις θρησκευτικές ανησυχίες των ομοϊδεατών του. Ο αρθρογράφος Διαμαντής Κούτουλας παρατηρεί: "Στις μέρες μας παρατηρείται η ύπαρξη μιας "κινήσεως", η οποία φαίνεται να αποσκοπεί στην επιδίωξη "ανασύστασης της θρησκείας του Δωδεκαθέου". Στο εξωτερικό επίσης εδώ και μερικά χρόνια έχει γίνει ορατή μια παρόμοια προσπάθεια από διαφόρους "κύκλους" και "ομίλους ελληνιστών". Τέτοιου είδους κινήσεις, πέρα από τις τυχόν αγνές τους φιλελληνικές προθέσεις, κρύβουν και κάποιους αντικειμενικούς κινδύνους." ("Μονοθεϊσμός και Δωδεκάθεον", τ. 134, Φεβρουάριος 1993).

ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ. Μια ενδιάμεση θέση μεταξύ των ορθοδόξων χριστιανών και των οπαδών επαναφοράς της αρχαίας θρησκείας κρατούν όσοι περιορίζουν την κριτική τους στην Παλαιά Διαθήκη, επισημαίνοντας τα "ανθελληνικά", τα "ανιστόρητα" και τα "πορνογραφικά" στοιχεία του κειμένου αυτού που θεωρείται ιερό από χριστιανούς και εβραίους. Αναφέρουμε δειγματοληπτικά τα άρθρα "Ηθική αξιολόγηση της Παλαιάς Διαθήκης" του Ε. Αταβυρίου ("Δαυλός" τ. 164-165, Αύγουστος Σεπτέμβριος 1995), "Η παιδαγωγική πλευρά της Παλαιάς Διαθήκης" του Παν. Σαράντου (τ. 137, Μάιος 1993) και "Η πορνογραφία στην Παλαιά Διαθήκη" του Ευάγγελου Μπεξή (τ. 193, Ιανουάριος 1998). Η κατάληξη της συλλογιστικής αυτής είναι να διατυπώνεται το αίτημα της "κάθαρσης" της Παλαιάς Διαθήκης ( τ. 137, Μάιος 1993). Στην ίδια λογική προβάλλεται το γεγονός ότι "ο π. Γ. Μεταλληνός απεδέχθη την αποβολή των ανθελληνικών χωρίων της Παλαιάς Διαθήκης". (τ. 186, Ιούνιος 1997)

ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ. Το πρόβλημα είναι ότι "τρώγοντας έρχεται η όρεξη". Δεν είναι λοιπόν δύσκολο στους αρχαιολάτρες να ανακαλύψουν ανάλογα στοιχεία και στην Καινή Διαθήκη, υπαινισσόμενοι ότι και αυτή είναι ασυμβίβαστη με τον ελληνισμό. "Ανθελληνικά αποσπάσματα του Χρυσοστόμου" έχει συλλέξει ο αρθρογράφος με το πολλά υποσχόμενο επώνυμο Μάριος Δημόπουλος-Απολλώνιος ("Δαυλός" τ. 204, Δεκέμβριος 1998). Τη "στάση του Βυζαντίου έναντι των Ελλήνων από τον 9ο αιώνα μέχρι την Φραγκοκρατία" διεκτραγωδεί στο ίδιο τεύχος του περιοδικού ο Αθ. Κουκοβίστας και ο Ε. Ατταβύριος έχει σταχυολογήσει "Αναθεματισμούς και απειλές εναντίον του Ελληνικού Πολιτισμού" στις λειτουργίες του Τριωδίου (τ. 192, Δεκέμβριος 1997). Πιο συνεκτική άποψη για το θέμα εκφράζουν τα έντυπα που έχουν υιοθετήσει τη λατρεία του Δωδεκαθέου ( "Διιπετές", κ.ά.).



ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Παναγιώτη Μαρίνη "Η ελληνική θρησκεία, το Δωδεκάθεον" (εκδόσεις Ελεύθερη Σκέψις, Αθήνα 1996). Δίτομη μελέτη περί αρχαιοελληνικής θρησκείας, γραμμένη από ένα στέλεχος του κινήματος για την αναβίωσή της.

Κυριακού Τσουρού "Η αρχαιολατρία ως ατραπός της νέας εποχής" (περιοδικό "Διάλογος", του Συνδέσμου Πρωτοβουλιών Γονέων, τ. 13, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 1998). Αναλυτική έρευνα των κινήσεων αναβίωσης του Δωδεκαθέου από τη σκοπιά της ορθοδοξίας. Ο συντάκτης είναι γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής επί των αιρέσεων, του "Α-2", δηλαδή της Εκκλησίας. Περιλαμβάνονται χαρακτηριστικά αποσπάσματα των εντύπων του χώρου των αρχαιολατρών.

Μάριου Δημόπουλου-Απολλώνιου (διοργανωτή) "Ελληνισμός-Χριστιανισμός στο Βυζάντιο" (εκδόσεις Ελεύθερη Σκέψις, Αθήνα 1998). Απομαγνητοφωνημένα πρακτικά ενός συνεδρίου που οργανώθηκε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών το Μάρτιο του 1997, με κεντρικό ερώτημα "αν το Βυζάντιο έβλαψε ή ωφέλησε τον Ελληνισμό". Συμμετείχαν εκπρόσωποι του κινήματος αναβίωσης της αρχαίας θρησκείας αλλά και της ορθοδοξίας.

E.R.Dodds "Εθνικοί και Χριστιανοί σε μια εποχή αγωνίας" (μετάφραση Κώστα Αντύπα, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1995). Οι αντιθέσεις και ο διάλογος μεταξύ εθνικών και χριστιανών κατά την ύστερη αρχαιότητα και ειδικότερα από την ανάρρηση του Μάρκου Αυρήλιου ως τη θρησκευτική μεταστροφή του Κωνσταντίνου.

Roger-Pol Droit (επιμέλεια) "Οι Ελληνες, οι Ρωμαίοι και εμείς" (μετάφραση Κώστας Κουρεμένος, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1992). Συλλογικό έργο, στο οποίο εξετάζεται, μεταξύ άλλων, η πολιτική χρήση και η εκμετάλλευση της αρχαιολατρίας, καθώς και μορφές επιστροφής των αρχαίων θεών.

ΔΕΙΤΕ

"Δυο ήλιοι στον ουρανό", του Γιώργου Σταμπουλόπουλου (1991). Η ταινία στην οποία αναγνωρίζονται οι σύγχρονοι αρχαιολάτρες. Πρόκειται για μια ιστορική αναφορά στην περίοδο επικράτησης του χριστιανισμού και τη βίαιη εξάλειψη της αρχαίας θρησκείας.

"Ο Γαλαξίας" (La voie lactee) του Λουίς Μπουνιουέλ (1969). Οι διαφορές των δογμάτων και των θρησκειών μέσα από την αφελή ματιά δυο απλών χριστιανών. Μεταξύ των αιρέσεων που διακωμωδεί ο γνωστός σκηνοθέτης, και οι οπαδοί της αναβίωσης αρχαίων παγανιστικών τελετών. Δεν λείπει βέβαια και η σπόντα για τα "θαύματα" του Χριστού.

(Ελευθεροτυπία, 11/4/1999)