ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

Το τείχος της δόξας

Εγινε γνωστό ως τείχος του αίσχους και η κατάρρευσή του χαιρετίστηκε από όλο τον κόσμο. Τις δεκαετίες που χώριζε το Βερολίνο σε Δυτικό και Ανατολικό συμβόλιζε το διαχωρισμό του "ελεύθερου κόσμου" από το "παραπέτασμα".
Γνωστά όλα αυτά. Τη δυτικογερμανική και την αμερικανική προπαγάνδα την ξέρουμε πολύ καλά, γιατί ήταν και δική μας. Πολύ λιγότερα ξέρουμε για την εικόνα που είχαν για το τείχος οι άνθρωποι της άλλης πλευράς και με ποιο τρόπο λειτουργούσε η επίσημη προπαγάνδα της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Το μαύρο το γνωρίζουμε πολύ καλά. Ιδού και το άσπρο.
Τα ντοκουμέντα που παρουσιάζουμε είναι μια σειρά κάρτες-φωτογραφίες με σκηνές από το τείχος, όπως τις αποτυπώνει η επίσημη προπαγάνδα της Ανατολικής Γερμανίας. Είχαν εκδοθεί στα μέσα της δεκαετίας του '60 για να σταλούν σε επίλεκτους αποδέκτες σε όλο τον κόσμο και να ανατρέψουν το αρνητικό κλίμα. Πρόκειται για την αντιστροφή της δυτικής προπαγάνδας, όχι πάντα αστήρικτη, αλλά εξίσου σημαδεμένη από την ύστερη αυτή φάση του Ψυχρού Πολέμου. Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η ωμή υποστήριξη της "αμυντικής" βίας, σύμφωνα με τις σκληρές συνθήκες της εποχής.
Περιλαμβάνονται "απαντήσεις" σε όλες τις γνωστές καταγγελίες των Δυτικών:
* Οι φρουροί του τείχους δεν είναι θύτες, αλλά θύματα. Απαριθμούνται όσοι σκοτώθηκαν από πυρά Δυτικών πάνω στο τείχος.
* Οι Αμερικάνοι προκαλούν και επιχειρούν να εξαγοράσουν τους Ανατολικογερμανούς.
* Τα σύνορα είναι ανοικτά σε όσους φθάνουν ειρηνικά και δεν αμφισβητούν την εδαφική κυριαρχία του "σοσιαλιστικού στρατοπέδου".
* Αυτοί που επιχειρούν να δραπετεύσουν στη Δύση είναι προβοκάτορες.

Οι κάρτες έχουν μέγεθος 15Χ21 εκατ. και είναι μαυρόασπρες. Στην πίσω τους πλευρά είναι τυπωμένες οι λεζάντες, σε πέντε γλώσσες. Κατά σειρά, στα γερμανικά, τα ρώσικα, τα αγγλικά, τα γαλλικά και τα ισπανικά.


                                            ----------------

Οι καλοί και οι κακοί φρουροί

Οι κάρτες ξεχωρίζουν την "ήρεμη και διακριτική παρουσία των Ανατολικογερμανών φρουρών" (1), και περηφανεύονται στις λεζάντες τους που έβγαλαν τα τανκς στους δρόμους του Βερολίνου (24-28 Οκτωβρίου 1961) για την εκδίωξη "Αμερικανών στρατιωτών, οι οποίοι είχαν διεισδύσει με βαρύ οπλισμό στην πρωτεύουσα της Λ.Δ.Γερμανίας." (2).

Η προπαγάνδα των Δυτικών

"Με πορνοπεριοδικά που έπεσαν στην πλατεία Πότσνταμ (11/8/65) και με προκηρύξεις κολλημένες σε μπουκάλια μπίρας και σε πακέτα τσιγάρα (15/5/65) επιχειρούν οι Δυτικοί να επηρεάσουν τους φρουρούς του τείχους." (1). Μεγαφωνικές εγκαταστάσεις από την Ιαπωνία έχουν στηθεί για να εκπέμπουν τα μηνύματα.(2) "Επίσημη ανακοίνωση προς τους συνοριακούς φρουρούς: Κανείς στρατιώτης που αποσκιρτά δεν στέλνεται πίσω". (3) Ενας Αμερικανός στρατιώτης επιχειρεί να εξαγοράσει έναν ανατολικογερμανό φρουρό με ένα πακέτο τσιγάρα. Οταν η προσπάθεια αποτυγχάνει, τότε παίρνει να του ρίξει μια πέτρα. (4)

Η εξυπηρέτηση στα σύνορα

Οι κάρτες εξαίρουν τη μεθοδικότητα και την ηρεμία με την οποία διεκπεραιώνονται οι διαδικασίες εισόδου των Δυτικογερμανών στο Ανατολικό Βερολίνο κατά τις τρεις περιόδους που κλείστηκαν οι σχετικές συμφωνίες ( Δεκέμβριος 1963, Σεπτέμβριος 1964, Νοέμβριος 1965). Πρόκειται για επισκέψεις σε σπίτια συγγενών. (1). Δεν παραλείπουν οι κάρτες να ξεχωρίσουν τη νομιμόφρονα στάση ορισμένων προσωπικοτήτων από τις ΗΠΑ: "Ακόμα και ο υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Ρόμπερτ Κένεντι σεβάστηκε τη συνοριακή γραμμή, κατά την επίσκεψή του με τον δήμαρχο του Δυτ. Βερολίνου Βίλι Μπραντ." (2). Οσο για τον Ρίτσαρντ Νίξον, "ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ επέδειξε κανονικά τα χαρτιά του στον συνοριακό έλεγχο του Λαϊκού Στρατού, κατά την επίσκεψή του στις 24 Ιουλίου 1963". (3)

Προβοκάτορες και δολοφόνοι

Ολοι όσοι περνούσαν χωρίς άδεια από το τείχος θεωρούνται προβοκάτορες και αντιμετωπίζονται αναλόγως. (1) "Εχουν οργανωθεί τουλάχιστον 30 βομβιστικές απόπειρες κάτω από τα μάτια της αστυνομίας του Δυτικού Βερολίνου." (2) "Το οπλοστάσιο του αμερικανού πράκτορα Στέρζικ, ο οποίος συνελήφθη να κατασκοπεύει τις εγκαταστάσεις ασφαλείας των συνόρων της Λ.Δ.Γερμανίας. (3) Βέβαια έχει και η Ανατολικογερμανική πλευρά τους δικούς της μάρτυρες. "Οι εικονιζόμενοι έξι συνοριακοί φρουροί δολοφονήθηκαν από τον Δεκέμβριο του 1952 ως τον Οκτώβριο του 1964". (4)

Η καταστολή των διαδηλώσεων

Με αντλίες και θωρακισμένα απαντά ο στρατός της Ανατολικής Γερμανίας στις διαδηλώσεις των Δυτικοβερολινέζων από το 1961 μέχρι το 1965. Σ' αυτό το χρονικό διάστημα οι ανατολικογερμανικές αρχές κατέγραψαν "25.000 προβοκάτσιες δυτικοβερολινέζων πολιτών και ταραχοποιών." "Στις 27 Αυγούστου 1961 επετεύχθη αυτή η προβοκατόρικη συγκέντρωση. Οι προβοκάτορες έριχναν πέτρες στον Λαϊκό Στρατό." (1) "Με τη συγκρότηση ενός αντιφασιστικού προστατευτικού τείχους ανατράπηκαν τα σχέδια των δυτικογερμανών μιλιταριστών. Η ειρήνη διασώθηκε, χάρη στην ένοπλη ισχύ της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας." (2)

(Ελευθεροτυπία, 31/10/1999)