ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΤΙΣ ΜΑΘΗΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΛΑΣΕΙΣ

Τάγματα Παιδείας

1. / 2.   


 

Αρτια εμφάνιση, παράστημα και ήθος...

Είναι βέβαιο ότι το κανονιστικό πλέγμα που ορίζει τη διαδικασία των μαθητικών παρελάσεων δεν είναι ιδιαίτερα σαφές, ή, εν πάση περιπτώσει, αρκούντως γνωστό ακόμη και στους άμεσα εμπλεκομένους. 

Εξίσου σίγουρο είναι ότι οι ισχύουσες υπουργικές αποφάσεις αποδεικνύονται συχνά ανεπαρκείς ή αντιφατικές και ότι κάποιες «εθνικά κρίσιμες» στιγμές ο εκάστοτε υπουργός σπεύδει να υποσχεθεί την «επιδιόρθωση» των «κακώς κειμένων» μέσω μιας ακόμη εσπευσμένης εγκυκλίου. 

Οπως και να έχει, η πειθαρχική δίωξη της Φραντζέσκας Ρωμάνου στηρίχθηκε στην απόφαση Γ4/150/24.2.2000, την οποία υπογράφει ο τότε υφυπουργός Παιδείας Ι. Ανθόπουλος και αφορά «τη σύνθεση των τμημάτων παρέλασης και τον τρόπο επιλογής σημαιοφόρων και παραστατών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης». Αξίζει να δούμε τα κυριότερα σημεία της:

«1.α) Τα τμήματα παρέλασης της Ιδιωτικής και Δημόσιας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και της Δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης θα συγκροτούνται κατά ενιαίο τρόπο σε τετράδες (4Χ8=32 μαθητές/-τριες). Θα συμμετέχουν επιπλέον 1 σημαιοφόρος με 5 παραστάτες, καθώς επίσης και διμοιρίτες επικεφαλής των τμημάτων (αγόρια-κορίτσια). 

β) Οι μαθητές ή σπουδαστές που θα μετέχουν στα τμήματα της παρέλασης θα επιλέγονται από τους οικείους καθηγητές Φυσικής Αγωγής από εκείνους τους μαθητές που έχουν άρτια εμφάνιση, παράστημα και ήθος. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) θα συμμετέχουν εφόσον το επιθυμούν τα ίδια και οι γονείς τους και με τη σύμφωνη γνώμη του συλλόγου των διδασκόντων.

γ) Η προετοιμασία επιλογής των μαθητών για τη συγκρότηση των τμημάτων θα αρχίζει με ευθύνη των καθηγητών Φυσικής Αγωγής τουλάχιστον ένα μήνα πριν από κάθε παρέλαση. Θα αφιερώνεται χρόνος (10'-12') για την εκμάθηση των ανάλογων ασκήσεων (βηματισμός, κίνηση χεριών κ.λπ.) κατά την ώρα του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής. 

Για την άρτια και άψογη συνεργασία των Διευθυντών των σχολείων με τους καθηγητές Φυσικής Αγωγής θα πραγματοποιούνται δύο τουλάχιστον δοκιμαστικές παρελάσεις στο χώρο του σχολείου με τα επιλεγμένα τμήματα παρουσία και δεύτερου εκπαιδευτικού ανεξάρτητα ειδικότητας (...).

δ) Τα σχολεία Ιδιωτικής και Δημόσιας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης συμμετέχουν υποχρεωτικά στις παρελάσεις με το σύμβολο του Ελληνικού Εθνους. Τα τμήματα των σχολείων κατά την παρέλαση θα παρουσιάζουν ένα ομοιόμορφο σύνολο και η εμφάνιση θα είναι αυτή που αρμόζει σε μαθητές/-τριες. 

Οι επικεφαλής των τμημάτων καθηγητές Φυσικής Αγωγής οφείλουν να ακολουθούν τα τμήματά τους από το αριστερό μέρος σε όλη τη διαδρομή της παρέλασης. Επειδή η παρέλαση γίνεται για ανάμνηση, αλλά και για να τιμηθούν πρόσωπα και γεγονότα μιας ορισμένης χρονικής περιόδου που έχει αξία για μας σήμερα, θα πρέπει η ποιότητα αυτής της εκδήλωσης να είναι η υψηλότερη.

2. α) Σημαιοφόρος θα ορίζεται ο καλύτερος σε επίδοση μαθητής/-τρία από τη Γ' τάξη με βάση τον γενικό μέσο όρο της βαθμολογίας της προηγούμενης τάξης (...). 

3. δ) Δεν μπορούν να ορισθούν σημαιοφόροι και παραστάτες οι έχοντες ξένη υπηκοότητα και ξένη καταγωγή μαθητές. Μπορούν να ορισθούν σημαιοφόροι και παραστάτες μαθητές που έχουν μεν ξένη υπηκοότητα αλλά είναι ελληνικής καταγωγής. Μπορούν να ορισθούν σημαιοφόροι και παραστάτες αλλοδαποί μαθητές, στους οποίους έχει επιτραπεί η αναδοχή τους σε Ελληνική οικογένεια με απόφαση Δικαστηρίου και φοιτούν τουλάχιστον δύο χρόνια σε Ελληνικό σχολείο».



Σχολείο ή στρατόπεδο;

Η Ενορκη Διοικητική Εξέταση εις βάρος της καθηγήτριας Φραντζέσκας Ρωμάνου πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2002. Παραθέτουμε στη συνέχεια εκτενή αποσπάσματα από την «ανάκριση» της καθηγήτριας, καθώς και από τη συμπληρωματική εξέτασή της στις 8 Φεβρουαρίου:

ΕΡ.: Πόση προϋπηρεσία έχετε;

ΑΠ.: Συμπλήρωσα τον Αύγουστο του 2001 δέκα χρόνια υπηρεσίας (...).

ΕΡ.: Συμμετείχατε σε παρελάσεις;

ΑΠ.: Οχι, διότι δεν χρειάστηκε (είτε δεν παρήλαυνε το σχολείο είτε παρήλαυνε άλλος συνάδελφος).

ΕΡ.: Οταν έγινε η κατανομή εξωδιδακτικών δραστηριοτήτων, εσείς αναλάβατε την παρέλαση;

ΑΠ.: Οχι, διότι ανέλαβα άλλες δραστηριότητες, όπως τη διοργάνωση της εορτής της 25ης Μαρτίου και υπεύθυνη τμήματος.

ΕΡ.: Για την παρέλαση δεν έγινε συζήτηση για το ποιος θα συνόδευε τους μαθητές;

ΑΠ.: Εγινε συζήτηση, και μάλιστα έντονη, αλλά δεν ανέλαβε κανείς.

ΕΡ.: Πότε σας κοινοποιήθηκε το έγγραφο ότι θα συμμετάσχει το σχολείο σας στην παρέλαση;

ΑΠ.: Σίγουρα, ήλθε πριν τις 19 Οκτωβρίου, αλλά δεν μπορώ να προσδιορίσω την ακριβή ημερομηνία.

ΕΡ.: Τι έκανε ο διευθυντής σας όταν ήλθε το έγγραφο;

ΑΠ.: «Τι θα κάνουμε με την παρέλαση;», είπε. «Ποιος θα πάει τα παιδιά;» Εγώ του απάντησα πως είχα ήδη εξηγηθεί εξαρχής και είπε πως θ' απευθυνθεί στους γυμναστές του άλλου σχολείου (...).

ΕΡ.: Αναφέρετε στο έγγραφό σας ότι η ιδεολογία σας και η υγεία σας δεν σας επιτρέπουν να παρελάσετε. Οταν γίνατε γυμνάστρια, γνωρίζατε ότι θα έχετε αυτή την υποχρέωση;

ΑΠ.: Σε ηλικία 21,5 ετών δεν είχα κατασταλάξει στα συμπεράσματα στα οποία κατέληξα αργότερα (...).

ΕΡ.: Γνωρίζατε αν υπήρχαν συνέπειες σε περίπτωση άρνησης;

ΑΠ.: Κι αν ακόμα ήξερα ότι υπήρχαν συνέπειες, πάλι δεν θα παρήλαυνα (...).

ΕΡ.: Είστε έτοιμη να δεχθείτε τις συνέπειες που επιφέρει η πλημμελής εκπλήρωση καθηκόντων;

ΑΠ.: Βεβαίως, έχω φτάσει σ' αυτή την απόφαση ύστερα από πολλή παρατήρηση, δουλειά και ψυχή που έχω δώσει στο επάγγελμά μου και γιατί πιστεύω ότι ο δημόσιος υπάλληλος δεν είναι απλώς ένα πειθήνιο όργανο, αλλά θα πρέπει να έχει λόγο και άποψη. Ας θυμηθούμε τον Αριστοτέλη που είπε ότι πολίτης είναι αυτός που είναι ικανός να κυβερνήσει και να κυβερνηθεί (...).

ΕΡ.: Στο έγγραφό σας είδα ότι έχετε κάνει πολλές δραστηριότητες (χορούς, θεατρικά), όμως αρνείστε μόνο την παρέλαση. Θέλετε να δοθεί μια λύση από το υπουργείο Παιδείας σ' αυτό το θέμα;

ΑΠ.: Βεβαίως και θα ήθελα, αν γινότανε, να μπει το θέμα «επί τάπητος» και να γίνει ένας διάλογος μεταξύ αρμοδίων φορέων, γιατί πιστεύω ότι αυτή η κοινωνία αποτελείται από αυτόνομα άτομα, τα οποία μπορούν να συμμετάσχουν στον προσδιορισμό των νόμων ή θεσμών.

ΕΡ.: Την κατάθεση στεφάνου δεν την αρνείστε;

ΑΠ.: Οχι, δεν την αρνούμαι, και μάλιστα συνόδευσα τα παιδιά, όπως το έχω κάνει και στο παρελθόν.

ΕΡ.: Στην κατανομή αρμοδιοτήτων, ενώ υποσχεθήκατε ότι θα προετοιμάσετε τους μαθητές για την παρέλαση, γιατί δεν τους προετοιμάσατε;

ΑΠ.: Δεν τους προετοίμασα διότι δεν βρέθηκε αντικαταστάτης μου για την παρέλαση και (...) δεν θέλησα να χαθούν άδικα ώρες γυμναστικής, επειδή στο λύκειο είναι λίγες και πολύτιμες.

ΕΡ.: Οι μάρτυρες επικαλούνται ότι για λόγους ιδεολογίας δεν κάνετε παρέλαση. Θέλετε να την αναπτύξετε την ιδεολογία σας;

ΑΠ.: Ξεκινώ από πού προέρχεται η παρέλαση. Η παρέλαση είναι κατάλοιπο της δικτατορίας Μεταξά. Και προχωρώντας ακόμα πιο πέρα, μας ήρθε από τη Γερμανία του Χίτλερ. Εχει να κάνει ή ταιριάζει, θα λέγαμε καλύτερα, σ' ένα στρατόπεδο, παρά σ' ένα σχολείο. Το σχολείο υπάρχει για να προετοιμάζει, διαπαιδαγωγεί, εμπνέει, μορφώνει, δίνει κατευθύνσεις (...). Με θεατρικές, μουσικές παραστάσεις και χορευτικές εκδηλώσεις «περνάς» στα παιδιά ένα σωρό μηνύματα περί ελευθερίας, αλληλεγγύης, θάρρους, τόλμης, δύναμης και ανθρωπιάς, που κανείς μα κανείς στον κόσμο δεν μπορεί να με πείσει ότι η παρέλαση θα τους τα περάσει ή θα τους τα εμπνεύσει. Αυτό βέβαια προϋποθέτει αλλαγή θεσμών, δηλαδή νέους θεσμούς. Είναι το ελληνικό σχολείο και κατ' επέκταση η ίδια η ελληνική κοινωνία έτοιμα να δεχτούν κάτι τέτοιο; Η απάντησή μου είναι με χίλια στόματα Ναι! (...).


ΔΙΑΒΑΣΤΕ

«Καμαρωτά περνάνε τα σχολεία μας»
(«Ιός της Κυριακής» - «Εψιλον» 29.10.1995)
Αφιέρωμα στις μαθητικές παρελάσεις με έμφαση στη γενεαλογία του θεσμού. Απόπειρα σκιαγράφησης του σύγχρονου γραφειοκρατικού χάους των ρυθμίσεων που σχετίζονται με τις παρελάσεις.

Αννα Φραγκουδάκη
«Ιερά ηρωικά σύμβολα και μεγάλες πολιτικές αποφάσεις»
(«Τα Νέα» 17.11.2001)
Οι στρατιωτικού τύπου μαθητικές παρελάσεις ως απόρροια της παγίδευσης του σύγχρονου ελληνικού σχολείου στην εθνικιστική μυθολογία του 19ου αιώνα, «δηλαδή στους εθνικούς μύθους που νομιμοποιούν τη διεκδίκηση εδαφών και προετοιμάζουν επεκτατικούς πολέμους».

«Αντίρρηση συνείδησης και ελληνικό Σύνταγμα»
(Εκδοση του Συνδέσμου Αντιρρησιών Συνείδησης, Αθήνα 1993)
Ενδιαφέρων σχολιασμός των μαθητικών παρελάσεων από τους Φ. Βεγλερή και Νίκο Αλιβιζάτο.

Commission Europeenne des droits de l' homme
«Requete Νο 21787/93. Elias, Maria et Victoria Valsamis contre Grece. Rapport de la Commission, adopte le 6 juillet 1995»
Εκθεση της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης για την υπόθεση Βαλσαμή και η παραπομπή του ζητήματος στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.


ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ

www.omhroi.gr/parelash

Ειδική σελίδα με τα ντοκουμέντα της υπόθεσης φιλοξενείται στο πολύ ενδιαφέρον site www.omhroi.gr για τους αντιρρησίες συνείδησης και τους ανυπότακτους.

http://www.coe.int
Ο δικτυακός τόπος του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου μπορεί να αναζητηθεί η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την υπόθεση της μαθήτριας Βαλσαμή, η οποία είχε αποβληθεί από το σχολείο της επειδή αρνήθηκε, ως μάρτυρας του Ιεχωβά, να συμμετάσχει σε μαθητική παρέλαση («Affaire Valsamis contre Grece», Arret du 18.12.1996). Οπως προκύπτει από την απόφαση, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ικανοποίησε εν μέρει το αίτημα της οικογένειας Βαλσαμή, κρίνοντας ότι υπήρξε παράβαση του άρθρου 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.
 

(Ελευθεροτυπία, 30/6/2002)