ΜΕΣΙΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ

«Εισάγονται εγγυημένοι εργάτες»


1. / 2.   

Μάθανε οι εταιρείες ότι «απελευθερώθηκε» πλήρως η αγορά εργασίας στην Ελλάδα και άρχισαν να μεσιτεύουν «ευέλικτους» τεχνικούς και εργάτες από τη Βουλγαρία. Για να πείσουν μάλιστα τους εργολάβους ότι όλα θα γίνουν νόμιμα, έσπευσαν να εφαρμόσουν μόνες τους το νόμο για τη μετανάστευση. 
 

Στο τεύχος του «Ενημερωτικού Δελτίου» του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) στις 4.3.2001 δημοσιεύτηκε μια ανακοίνωση της συνδικαλιστικής παράταξης «Συσπείρωση Αριστερών Μηχανικών», στην οποία καταγγέλλεται ότι η τεχνική εταιρεία ΔΟΜΟΠΛΑΝ ΕΠΕ αναλαμβάνει (με το αζημίωτο) την εξεύρεση και εισαγωγή στην Ελλάδα τεχνικού προσωπικού κατασκευών από τη Βουλγαρία.

Σύμφωνα με το κείμενο που η ίδια η εταιρεία είχε διανείμει -γυρεύοντας πελάτες ανάμεσα στους εργολάβους των μεγάλων τεχνικών έργων-, οι διαδικασίες επιλογής του επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού θα γίνονται σε συνεργασία με κάποιο Bulgarian Building and Construction Chamber και σύμφωνα με το μεταναστευτικό νόμο 2910/01. 

*«Το επιστημονικό και εργατικό δυναμικό θα επιλέγεται από το Βουλγάρικο Τεχνικό Επιμελητήριο, το οποίο θα εγγυάται την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Ελληνα εργοδότη», υπογραμμίζεται με νόημα στο ενημερωτικό κείμενο της ΔΟΜΟΠΛΑΝ. Ακόμα μεγαλύτερο νόημα, βέβαια, έχει ο τιμοκατάλογος («Αποζημίωση για την εξεύρεση και παροχή εργατικού δυναμικού») που αναφέρεται στο ίδιο έγγραφο της εταιρείας: Τόσα ευρώ για κάθε κεφάλι ανά ειδικότητα «όταν η επιλογή πραγματοποιείται από τον μεσάζοντα», τόσα «για κάθε επιπλέον εργαζόμενο μιας ειδικότητας» και τόσα ευρώ «όταν η επιλογή πραγματοποιείται από τον εργοδότη».

Εννοείται πως όλα αυτά η ΔΟΜΟΠΛΑΝ τα τοποθετεί μέσα σε ένα γοητευτικό (αν και υπερφίαλο) σκηνικό για μεγάλες μπίζνες. *«Στόχος» -γράφει- «είναι η διερεύνηση των δυνατοτήτων για γενικότερη συνεργασία των εργοληπτικών εταιρειών της Ελλάδας με τη Βουλγαρία ενόψει των μεγάλων αναπτυξιακών και ολυμπιακών έργων που αναμένονται στην Ελλάδα, αλλά και των προοπτικών και των ευκαιριών που διανοίγονται στην ευρύτερη περιοχή κατά το προενταξιακό στάδιο των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης στην Ευρωπαϊκή Ενωση και του πρωταγωνιστικού ρόλου που καλείται να παίξει η Ελλάδα στα πλαίσια του Ελληνικού Σχεδίου Ανασυγκρότησης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης»... 

Μετά απ' όλα αυτά, δίκαια η «Συσπείρωση Αριστερών Μηχανικών» αγανακτεί και γράφει στη σχετική της ανακοίνωση: «Χαράς ευαγγέλια για τις ελληνικές κατασκευαστικές, αφού εταιρείες, όπως η συγκεκριμένη ΔΟΜΟΠΛΑΝ, θα μπορούν πλέον, έναντι αμοιβής, να εγγυηθούν "την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Ελληνα Εργοδότη". Και είναι βέβαια γνωστές οι απαιτήσεις αυτές: εργασιακό καθεστώς του 10ωρου - 6ήμερου - 60ωρου, καθηλωμένες αμοιβές, κοινωνική - βιολογική ισοπέδωση των μισθωτών, μείωση του έμμεσου μισθολογικού κόστους». Στο τέλος του κειμένου της η συνδικαλιστική παράταξη εύλογα οδηγείται σε ευρύτερες παρατηρήσεις και συμπεράσματα. 

*«Η αύξηση της "ευελιξίας", της "ανταγωνιστικότητας" και οι "κατάλληλες διαρθρωτικές παρεμβάσεις" είναι σε εξέλιξη. Η προοπτική και οι ευκαιρίες στην ευρύτερη περιοχή είναι προ των πυλών, ο πρωταγωνιστικός ρόλος της "ισχυρής Ελλάδας" στα πλαίσια του Σχεδίου Ανασυγκρότησης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης προετοιμάζεται μεθοδικά και η θωράκιση της κερδοφορίας του τεχνικού κεφαλαίου έχει συντελεστεί. Οι εργαζόμενοι στον κατασκευαστικό κλάδο -μεταξύ των οποίων και οι περίπου 35.000 μετανάστες- μπορούν να απαντήσουν μόνο με την απαίτηση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και επανακατοχύρωση του 8ώρου - 5μέρου -40ώρου με αυξημένες αποδοχές».

*Η πιο πάνω καταγγελία της Συσπείρωσης Αριστερών Μηχανικών υπήρξε καίρια. Πραγματικά, οι αλλεπάλληλες «απελευθερώσεις» των τελευταίων χρόνων, σε θεσμικό και αγοραίο επίπεδο, αλλάζουν τον τρόπο και τις μεθόδους με τις οποίες επιχειρούν οι τεχνικές εταιρείες. Εχουν διαμορφωθεί συνθήκες μιας καινούριας ασυδοσίας που πολύ λογικά ανοίγει την όρεξη για περαιτέρω αντεργατικές πρωτοβουλίες. 

*Πριν λοιπόν τεθεί σε εφαρμογή ο Ν. 2910/01 σε ό,τι αφορά τις διατάξεις για τη συγκρότηση του πολύπλοκου μηχανισμού εισαγωγής μεταναστών (από κρατικές και διπλωματικές υπηρεσίας της χώρας), πρόλαβαν οι ιδιώτες. Δεν αναφερόμαστε βεβαίως στα κλασικά δουλεμπορικά συστήματα διακίνησης φτηνού εργατικού δυναμικού που συστηματικά τα τελευταία χρόνια κερδοσκοπούν εις βάρος των μεταναστών.

*Η συγκεκριμένη τεχνική εταιρεία, βασιζόμενη και στις πρόσφατες θεσμικές «απορυθμίσεις» της εσωτερικής αγοράς εργασίας (δυνατότητα μεσιτείας και ενοικίασης εργαζομένων προσωρινής απασχόλησης από ιδιωτικές εταιρείες με τους νόμους 2639/98 και 2956/2001), δημιουργεί μια νομιμοφανή εικόνα νέας, ευέλικτης επιχειρηματικής δραστηριότητας. 

Εχει μάλιστα το θράσος να καταθέτει μηνύσεις και αγωγές (για συκοφαντική δυσφήμιση και εξύβριση) εναντίον της συνδικαλιστικής παράταξης (που τόλμησε να διατυπώσει, όπως όφειλε, τη σκληρή κριτική της σε τέτοιου τύπου μεθοδεύσεις) αλλά και κατά του ΤΕΕ, το οποίο δημοσίευσε στο ενημερωτικό δελτίο του τις απόψεις της παράταξης. Γνωστή η τακτική.

*Μετά την αγωγή, που κατέθεσε στις 5/4/2002, η ΔΟΜΟΠΛΑΝ προχώρησε την περασμένη εβδομάδα και σε μήνυση. Προσέξτε με ποιον τρόπο εξωραΐζει την εικόνα της στο κείμενο της μήνυσης, παρουσιάζοντας ως «δόλια και χωρίς κανένα δικαιολογημένο ενδιαφέρον» τη «συκοφαντία» και την «εξύβριση» που υπέστη από τη συνδικαλιστική παράταξη (και έμμεσα από το ΤΕΕ).

*«Μια από τις πρόσφατες δραστηριότητές μας εξελίσσεται σε συνεργασία με το Βουλγαρικό Τεχνικό Επιμελητήριο στο πεδίο ευρέσεως εργατοτεχνικού και επιστημονικού προσωπικού εκ της Βουλγαρίας προκειμένου είτε να εργαστεί σε τεχνικές εταιρείες σττην Ελλάδα είτε να καταρτιστεί σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. LEONARDO DA VINCI) κατάρτισης και ανταλλαγών νέων εργαζομένων ενόψει του ότι επειδή είμαστε σύγχρονη εταιρεία και έχουμε όραμα ανταποκριθήκαμε στην πρόκληση των νέων εξελίξεων και προοπτικών που εμφανίζονται στον κλάδο μας ενόψει των μεγάλων αναπτυξιακών και ολυμπιακών έργων που αναμένονται στην Ελλάδα επ' αφορμή των Ολυμπιακών Αγώνων αλλά και της γενικότερης χρηματοδοτούμενης από την Ευρωπαϊκή Ενωση αναπτυξιακής προσπάθειας της χώρας. Προς επιδίωξη και υλοποίηση αυτής μας της δραστηριότητας διανείμαμε στην επαγγελματική μας κοινότητα σχετική ανακοίνωση προς τους πιθανούς ενδιαφερόμενους (τεχνικές εταιρείες που θα τις ενδιέφερε είτε να καταρτίσουν είτε να προσλάβουν εργαζόμενους τεχνίτες και επιστήμονες εκ Βουλγαρίας)».

«Ευελιξία» και παρανομία 

*Πολύς λόγος για αναπτυξιακά οράματα, κλείσιμο ματιού για μεγάλους τζίρους, ούτε μια κουβέντα όμως για την ακριβή μέθοδο εισαγωγής των εργατοτεχνιτών και για την τιμολόγηση των υπηρεσιών που υπόσχεται ότι προσφέρει η εταιρεία. Ούτε λέξη, για το ποιες είναι ακριβώς οι «απαιτήσεις του Ελληνα εργοδότη», τις οποίες πρόκειται να ικανοποιήσει με το «εγγυημένο» και πιστοποιημένο από το Βουλγάρικο Τεχνικό Επιμελητήριο εισαγόμενο εργατοτεχνικό προσωπικό στους οποίους εγγυάται. 

Τα πράγματα ωστόσο είναι καθαρά. Η δραστηριότητα που υπόσχεται η ΔΟΜΟΠΛΑΝ, όπως απερίφραστα περιγράφεται στο δικό της κείμενο-αγγελία προς τις διάφορες τεχνικές εταιρείες, όσο κι αν εξυπηρετεί τις εργοδοτικές επιδιώξεις για μεγαλύτερα κέρδη εις βάρος των εργασιακών σχέσεων στον τομέα των «μεγάλων έργων», δεν παύει να είναι παράνομη (Με τα σημερινά τουλάχιστον δεδομένα). Συγκεκριμένα:

*Η αμοιβή του μεσάζοντα για την εξεύρεση εισαγόμενου εργατοτεχνικού δυναμικού γενικά απαγορεύεται στην Ελλάδα. Ρητά από το 1931 (άρθρο 20 παρ. 1 του Ν. 5288 όπως αντικαταστάθηκε και αργότερα με το άρθρο 26 παρ. 4 του Ν. 1346/1983) διώκεται ποινικά η μεσιτεία: «Τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον εκατό χιλιάδων (100.000) δραχμών όποιος διατηρεί ιδιωτικό γραφείο ευρέσεως εργασίας ή μεσολαβεί με αμοιβή στην εξεύρεση εργασίας σε Ελληνες ή αλλοδαπούς για να απασχοληθούν στην Ελλάδα». 

*Με το Ν. 2639/1998 (όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 12 του Ν. 2874/2000) επιτράπηκε η ίδρυση Ιδιωτικών Γραφείων Συμβούλων Εργασίας με αντικείμενο την «εξεύρεση για λογαριασμό του εργοδότη ορισμένων κατηγοριών θέσεων εργασίας σε ημεδαπούς ή αλλοδαπούς». Αλλοδαπούς όμως που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα, όπως σημειώνεται στο άρθρο 2 παρ. 1 του Π.Δ. 160/1999 -προεδρικό διάταγμα που εκδόθηκε ειδικά για την εκτέλεση των διατάξεων του Ν. 2639/1998. 

*Τα ιδιωτικά αυτά γραφεία πρέπει να έχουν ειδική άδεια από το υπ. Εργασίας και να λειτουργούν αποκλειστικά με αυτό το αντικείμενο. Τα κέρδη τους σε καμία περίπτωση δεν θα προκύπτουν από τους ίδιους τους εργαζόμενους τους οποίους μεσιτεύουν, αλλά από τους εργοδότες που ζητούν το συγκεκριμένο προσωπικό για μόνιμη, προσωρινή ή μερική απασχόληση. Οι υποχρεώσεις των ιδιωτικών αυτών γραφείων περιγράφονται πλήρως τόσο από το Ν. 2639/1998 όσο και από το σχετικό Π.Δ. 160/1999. 

*Η ΔΟΜΟΠΛΑΝ ΕΠΕ δεν έχει άδεια Ιδιωτικού Γραφείου Συμβούλων Εργασίας και αντίθετα, λειτουργεί ως αμιγώς «τεχνική, εμπορική και τουριστική εταιρεία». Στο ισχύον καταστατικό της γίνεται λόγος για πάσης φύσεως τεχνικές, οικοδομικές, ξενοδοχειακές κ.λπ. δραστηριότητες, πουθενά όμως δεν αναφέρεται η μεσολάβηση για την εξεύρεση εργασίας. Αλλωστε, έγγραφο της αρμόδιας διεύθυνσης απασχόλησης του υπ. Εργασίας (30781/20.5.2002) βεβαιώνει ότι η ΔΟΜΟΠΛΑΝ δεν διαθέτει άδεια Ιδιωτικού Γραφείου Συμβούλων Εργασίας και ούτε καν έχει καταθέσει σχετική αίτηση γι' αυτό το σκοπό.

*Η δραστηριότητα που διαφημίζει η εταιρεία, δηλαδή «η εξεύρεση επιστημονικού και εργατικού προσωπικού από τη Βουλγαρία» το οποίο θα επιλέγεται από το Βουλγάρικο Τεχνικό Επιμελητήριο είναι φανερό ότι αφορά ανθρώπους που ζουν μόνιμα στη Βουλγαρία, και όχι, όπως επιτάσσει το Π.Δ. 160/1999, αλλοδαπούς που διαμένουν ήδη νόμιμα στη χώρα μας. Η δε αναφορά της ΔΟΜΟΠΛΑΝ στις διατάξεις του Ν. 2910/2001 (άρθρο 19), περί εισόδου των μεταναστών, είναι πέρα για πέρα παραπλανητική. 

Επικαλείται τις προϋποθέσεις του νόμου, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν αφήνουν περιθώριο εμπλοκής ιδιωτών μεσαζόντων.

Ολη η διαδικασία (που ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί), σύμφωνα με τον 2910/2001, προβλέπει σαφέστατα την ίδρυση «γραφείων ευρέσεως εργασίας εξωτερικού» του ελληνικού Δημοσίου, που θα συγκροτήσουν οι ελληνικές προξενικές αρχές. Ο ίδιος νόμος καθορίζει και τις αρμοδιότητες των υπηρεσιών του ΟΑΕΔ καθώς και των υπηρεσιών εργασίας των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, οι οποίες θα έχουν την αποκλειστική ευθύνη για τη νόμιμη εισαγωγή των μεταναστών. Το πώς θα εμπλακούν τα ιδιωτικά συμφέροντα (εργοδότες και μεσάζοντες) κατά την επιλογή και την εισαγωγή των μεταναστών είναι μια άλλη δραματική ιστορία που θα μας δοθεί η ευκαιρία στο μέλλον να παρουσιάσουμε. 

*Εξίσου παραπλανητική είναι και η διαφήμιση της συνεργασίας της εταιρείας ΔΟΜΟΠΛΑΝ με τον οργανισμό «Βουλγαρικό Τεχνικό Επιμελητήριο», με τρόπο που να δημιουργείται η εντύπωση ότι πρόκειται για ανάλογο με το ΤΕΕ επιμελητήριο -νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που εκπροσωπεί το σύνολο των μηχανικών της γειτονικής χώρας. Εγγραφο του ΤΕΕ (18499/21.5.2002) βεβαιώνει ότι ουδέποτε έχει συνάψει σχέση με αυτόν τον οργανισμό και, επιπλέον, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, το περίφημο Βουλγαρικό Τεχνικό Επιμελητήριο είναι ένας καθαρά ιδιωτικός φορέας. 

Θέσαμε την όλη υπόθεση υπόψη του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) για περαιτέρω έλεγχο. Η εταιρεία ΔΟΜΟΠΛΑΝ δεν βρέθηκε στη διεύθυνση που δηλώνει στα επίσημα στοιχεία της. Σημείωμα στην είσοδο του γραφείου της παρέπεμπε σε μια άλλη εταιρεία (ΤΕΗΜ ΕΠΕ), λίγο πιο κάτω στον ίδιο δρόμο. Το συμπέρασμα του ειδικού γραμματέα του υπουργείου Εργασίας Χρόνη Πολυχρονίου, ο οποίος προΐσταται του ΣΕΠΕ, δικαιώνει απόλυτα την κριτική που άσκησε η «Συσπείρωση» στη συγκεκριμένη δραστηριότητα:

*«Ο Ν. 2910/01, που τέθηκε σε ισχύ πρόσφατα» -μας λέει ο κ. Πολυχρονίου- «περιλαμβάνει διατάξεις οι οποίες διασφαλίζουν την είσοδο και παραμονή αλλοδαπών στην ελληνική επικράτεια με τρόπο που να μην προκαλούνται παρενέργειες στην ελληνική αγορά εργασίας. Από τις διατάξεις του νόμου προβλέπεται η τήρηση ειδικής και συγκεκριμένης διαδικασίας για την είσοδο, παραμονή και απασχόληση αλλοδαπών στη χώρα μας, κατά την οποία διαδικασία οι μόνες εμπλεκόμενες υπηρεσίες είναι οι υπηρεσίες του ΟΑΕΔ και του υπ. Εσωτερικών, σε συνεργασία με τα ειδικά Γραφεία Ευρέσεως Εργασίας που λειτουργούν στο εξωτερικό και τις αρμόδιες ελληνικές προξενικές αρχές.

»Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι στην όλη διαδικασία δεν υπάρχει εμπλοκή ιδιωτικού παράγοντα. Επίσης, τα εγκεκριμένα Ιδιωτικά Γραφεία Συμβούλων Εργασίας που λειτουργούν νόμιμα στη χώρα μας μπορούν να μεσολαβούν για εξεύρεση θέσεων εργασίας για λογαριασμό των εργοδοτών, μόνο σε ημεδαπούς ή αλλοδαπούς που νόμιμα διαμένουν στην Ελλάδα. Κατά συνέπεια κανείς ιδιώτης, καμιά "τεχνική εταιρεία" φάντασμα και σε καμία περίπτωση δεν νομιμοποιείται να μεσολαβεί για εξεύρεση θέσεων εργασίας σε αλλοδαπούς που βρίσκονται στο εξωτερικό. Οι παραβάτες να γνωρίζουν ότι θα οδηγηθούν στον αρμόδιο εισαγγελέα και ότι οι κυρώσεις είναι αυστηρές».

 

(Ελευθεροτυπία, 14/7/2002)