ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΔΟΓΜΑΤΟΣ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗ

Ενοχοι «χωρίς αποδείξεις»

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

1. / 2.   

Και η ΕΛ.ΑΣ. θέλει τον Γερμανό της...

Το θεώρημα Παπαθεμελή, σύμφωνα με το οποίο πρέπει στα ζητήματα τρομοκρατίας να ταυτίζονται οι διωκτικοί και οι δικαστικοί μηχανισμοί και να τίθεται η δικαιοσύνη υπό την καθοδήγηση της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας, δεν είναι ελληνική εφεύρεση. Αναφερόμενος στην υπόθεση της σύλληψης του πρώην αξιωματούχου της Στάζι Χέλμουτ Φόιγκτ στην Αθήνα το 1992, ο Μιχάλης Νηστικάκης (ανώτατος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. επί κυβέρνησης Μητσοτάκη) περιέγραψε στις 2/4 με εντυπωσιακή ειλικρίνεια μια περίπτωση παράκαμψης των δικαστικών αρχών, μέσα από την υπόγεια συνεργασία αδελφών αντιτρομοκρατικών υπηρεσιών:

«Η σύλληψη του Φόιγκτ έγινε μετά από πρόκληση, πρόταση και υπόδειξη της γερμανικής αστυνομίας, η οποία τον δίωκε για πράξεις που είχαν εκτελεστεί στην Αν. Γερμανία την περίοδο που ήταν στα πράγματα». Ο κ. Νηστικάκης ανέφερε ότι συνεργάστηκε για τη σύλληψη με τρεις ένστολους γερμανούς αξιωματικούς και έναν (μη ένστολο) ταγματάρχη της γερμανικής αντιτρομοκρατικής, ονόματι Λέμαν. Οι αξιωματικοί μετέφεραν το επίσημο αίτημα της γερμανικής κυβέρνησης να εκδοθεί άμεσα ο Φόιγκτ.

«ΝΗΣΤΙΚΑΚΗΣ: Ο αξιωματικός της αντιτρομοκρατικής Λέμαν ζήτησε να με δει κατ' ιδίαν. Τον είδα και μου είπε τι άτομο ήταν ο Φόιγκτ.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Προφορικά;

ΝΗΣΤΙΚΑΚΗΣ: Προφορικά. Μου είπε επακριβώς μην τον δώσετε -που τον ζητούσαν οι τρεις ένστολοι αξιωματικοί της Γερμανίας- διότι είναι σοβαρή περίπτωση, είναι λαβράκι, αφήστε τον στη διάθεσή σας και θα συνεργαστούμε μαζί. Αυτό μου είπε κατ' ιδίαν. Εγώ συνεννοήθηκα με τον προϊστάμενο της υπηρεσίας και με τον αείμνηστο εισαγγελέα Τσεβά, ο οποίος προΐστατο κατά νόμον στα ζητήματα τρομοκρατίας. Οδηγήσαμε τον Φόιγκτ στο δικαστήριο μόνο για παράνομη είσοδο και χωρίς έγγραφα. Δικάστηκε και ζήτησε ο ίδιος να μην παραμείνει στις φυλακές, αλλά να παραμείνει το χρόνο έκτισης της ποινής του στην υπηρεσία μέσα και το δικαστήριο συμφώνησε. Οπερ και εγένετο. Σ' αυτό το διάστημα ο Φόιγκτ δεν ήθελε να μιλήσει με κανέναν άλλο, σε μια φιλική διαπροσωπική σχέση που συνήψε μαζί μου, κρατούμενος-φιλοξενούμενος. Μόνο σε μένα μίλησε. Εφυγαν όλοι οι Γερμανοί. Προηγουμένως ο Λέμαν μου είχε πει να ξεκινήσουμε μια συνεργασία για να αξιολογηθεί και να αξιοποιηθεί το άτομο αυτό. Την περίοδο αυτή, κάθε απόγευμα φώναζα τον Φόιγκτ, τον κατέβαζα κάτω στην υπηρεσία και είχαμε μια συζήτηση».

Ακολούθησαν πολλές επισκέψεις του Λέμαν στην Αθήνα και του Νηστικάκη στη Γερμανία, με την έγκριση των Μητσοτάκη και Κολ.

Σύμφωνα, λοιπόν με την περιγραφή του κ. Νηστικάκη, δύο αστυνομικοί υπάλληλοι διαφορετικών κρατών συνεργάστηκαν μυστικά για να αναβάλουν την έκδοση ενός πολίτη, τον οποίο εκζητούσαν επισήμως οι αρχές του ενός κράτους από το άλλο. Πίσω από την πλάτη των «ένστολων» που ζητούσαν την άμεση έκδοση, Λέμαν και Νηστικάκης οργάνωσαν την «φιλοξενία» του Φόιγκτ στην αντιτρομοκρατική. Τι ακριβώς λέχτηκε σε όλες αυτές τις πολυήμερες «φιλικές συζητήσεις» δεν το μάθαμε ποτέ.

Ο Γκέρχαρντ Λέμαν δεν είναι τυχαία περίπτωση. Ανώτατος αξιωματικός της γερμανικής αντιτρομοκρατικής, είναι επιφορτισμένος από τις αρχές του 1990 μέχρι και σήμερα με το χειρισμό των υποθέσεων τρομοκρατίας και έχει ειδικευτεί στο δικαστικό «δέσιμο» των υποθέσεων με την εύρεση κατάλληλων μαρτύρων.

Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ», ο Λέμαν ήταν αυτός που απείλησε και εκβίασε έναν διπλωματικό υπάλληλο της Συρίας για να καταθέσει εναντίον του Βάινριχ. Είχε παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην πρώτη δίκη του φερομένου ως υπαρχηγού του Κάρλος (2000), η οποία κατάληξε στην καταδίκη του κατηγορουμένου σε ισόβια. Για την ίδια κατηγορία, ο Χέλμουτ Φόιγκτ καθάρισε το 1994 με τέσσερα χρόνια, και είναι τώρα ελεύθερος.

Στη νέα δίκη του Βάινριχ που συνεχίζεται από τις 5 Μαρτίου 2003 στο Βερολίνο εμφανίζεται συχνά ο Λέμαν, αν και δεν είναι ούτε μάρτυρας ούτε παράγων της δίκης (2/6/03, 10/11/03, 24/11/03, 26/11/03, 13/1/04, 8/3/04). Αλλη μία απόδειξη ότι οι αρμοδιότητές του δεν σταματούν στην προδικασία.


ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Oliver Schroem
«Im Schatten des Schakals»
(Ch. Links, Berlin 2002). Δημοσιογραφική έρευνα για τη δράση του Κάρλος και τις μεθόδους που ακολουθήθηκαν για τη σύλληψή του. Σημαντικές πληροφορίες για το ρόλο του στελέχους της γερμανικής αστυνομίας Γκέρχαρντ Λέμαν.

Heinrich Hannover
«Die Republik vor Gericht 1954-1995»
(Aufbau-Verlag, Berlin 1998). Η σχέση δικαστηρίου και δημοκρατίας στις δίκες για την πολιτική βία της μεταπολεμικής Γερμανίας. Πολλές από τις δικονομικές παρεκκλίσεις που διαπιστώνει ο συγγραφέας (γνωστός δικηγόρος) θεσμοθετούνται σήμερα ως στοιχεία της σύγχρονης αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας.

Klaus Luederssen
«V-Leute. Dia Falle im Rechtsstaat»
(Suhrkamp, Frankfurt am Main, 1985). Ο ρόλος των ανθρώπων των μυστικών υπηρεσιών σε πολιτικές δίκες, σύμφωνα με τη νομολογία του Ανώτατου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Γερμανίας. Ειδικά άρθρα για τους «μάρτυρες του στέμματος» και τους «κρυφούς μάρτυρες» στην ποινική διαδικασία.

Βασίλη Γ. Λαμπρόπουλου
«Πάτμου και Δαμάρεως γωνία»
(«Σύγχρονοι Ορίζοντες», Αθήνα 2003). Ενα από τα δημοσιογραφικά κείμενα που κυκλοφόρησαν στη «βράση» των τρομο-αποκαλύψεων. Για την αξιοπιστία των στοιχείων που περιλαμβάνει το βιβλίο έχουμε ήδη ασχοληθεί. Το ενδιαφέρον είναι ότι συχνά-πυκνά το βιβλίο αυτό αναφέρεται από παράγοντες της δίκης για τον ΕΛΑ στον Κορυδαλλό περίπου ως προανακριτικό υλικό της υπόθεσης.

Claus Croissant, Kurt Groenewold. Ulrich Κ. Preuss, Otto Schilly, Christian Stroebele
«Politische Prozesse ohne Verteidigung?»
(Klaus Wagenbach, Berlin 1976). Η κατάργηση (μέσω διώξεων) των συνηγόρων υπεράσπισης στις πολιτικές δίκες της Γερμανίας τη δεκαετία του '70.
 

(Ελευθεροτυπία, 23/5/2004)