Ο ΝΕΟΣ ΠΑΠΑΣ ΩΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ
Στο σκαμνί του Γαλιλαίου
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
1. / 2.
Ιησούς, Κύριος των λίγων
Το τελευταίο επεισόδιο στη σύγκρουση των δυο διαμετρικά αντίθετων καθολικών
θεολόγων σημειώθηκε με αφορμή τους εορτασμούς της Χιλιετίας. Στις 5 Σεπτεμβρίου
2000, ο τότε επικεφαλής Καρδινάλιος της "Συνοδικής Επιτροπής για τη Διδασκαλία
της Πίστης" Γιόζεφ Ράτσινγκερ δημοσίευσε την Εγκύκλιο Dominus Iesus (Κύριος
Ιησούς), αφιερωμένη στο Μιλένιουμ, στην οποία διατυπώνεται η άποψη ότι μόνο το
Βατικανό κατέχει την πλήρη αλήθεια της πίστης, ότι οι άλλες θρησκείες είναι
ελλιπείς και ότι όλα τα άλλα χριστιανικά ρεύματα δεν είναι "Εκκλησίες με την
πλήρη σημασία του όρου".
Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό ντοκουμέντο, το οποίο ουσιαστικά
ανατρέπει τις οικουμενικές προσδοκίες που γέννησε τη δεκαετία του ’60 η Δεύτερη
Σύνοδος του Βατικανού, αλλά έρχεται και σε αντίθεση με τις προσπάθειες
προσέγγισης που επιχείρησε στην πρώτη φάση της θητείας του ο Πάπας Παύλος Β’.
Είκοσι μέρες αργότερα, στις 27 Σεπτεμβρίου 2000, ο Λεονάρντο Μποφ έδωσε τη δική
του απάντηση. Με τίτλο "Καρδινάλιος Γιόζεφ Ράτσινγκερ: ο εκτελεστής του
μέλλοντος;" ξετίναξε το περιεχόμενο του ντοκουμέντου αυτού από τη σκοπιά της
δικής του απελευθερωτικής θεολογίας των φτωχών.
Ο Μποφ δίνει καταρχήν την περίληψη της εγκυκλίου με τον δικό του γλαφυρό τρόπο:
"(Κατά τον Ράτσινγκερ) ο Χριστός είναι η μόνη οδός σωτηρίας και η Εκκλησία είναι
η μόνη πύλη εισόδου. Μ' άλλα λόγια, ο Χριστός είναι το τηλέφωνο, αλλά μοναδικός
τηλεφωνητής είναι η Εκκλησία. Ολα τα τοπικά και υπεραστικά τηλεφωνήματα πρέπει
να περνούν από την Εκκλησία. Η Εκκλησία και ο Χριστός αποτελούν ένα ενιαίο
σύνολο (παρ. 16). Και όπως υπάρχει μόνον ένας Χριστός, έτσι υπάρχει μόνο ένα
σώμα Χριστού, μια μοναδική νύμφη του Χριστού, 'μια μοναδική Καθολική και
Αποστολική Εκκλησία'. Χωρίς τη μεσολάβηση της Εκκλησίας, όλοι οι άλλοι,
'συμπεριλαμβανομένων και όσων ασπάζονται άλλες θρησκείες, αντικειμενικά
βρίσκονται σε μια πολύ ατελή κατάσταση'».
«Στο τέλος του ντοκουμέντου δηλώνεται με σκληρό και απάνθρωπο τρόπο ότι χωρίς το
Χριστό και την Εκκλησία δεν έχετε τίποτα. Αν δεν προσηλυτιστείτε είσαστε
καταδικασμένοι. (...) Μ' αυτές τις θέσεις ο Καρδινάλιος Γιόζεφ Ράτσινγκερ
αυτοδιορίστηκε ως ο εκτελεστής του μέλλοντος του οικουμενισμού. Πώς κατάντησε ο
Ρωμαιοκαθολικισμός σ' αυτό το ολοκληρωτικό σύστημα που δημιούργησε τόσα πολλά
θύματα και παρήγαγε τόσες συζητήσεις αποκλεισμού και απελπισίας;
Αυτή η επιχειρηματολογία δεν προσιδιάζει μόνο στον Ρωμαιοκαθολικισμό. Απαντάται
σε κάθε είδους σύγχρονων ολοκληρωτισμών, στον φασιστικό ναζισμό, στον
σταλινισμό, στον θρησκευτικό φανατισμό, στα λατινοαμερικάνικα καθεστώτα
ασφαλείας, στους φονταμενταλιστές της ελεύθερης αγοράς ή και σ' αυτή την ειδική
συλλογιστική του νεοφιλελευθερισμού. Το σύστημα είναι ολοκληρωτικό και κλείνεται
στο εσωτερικό του. Στην περίπτωση της ιεραρχίας του Βατικανού η αλήθεια αρχίζει
και τελειώνει εκεί όπου αρχίζει και τελειώνει ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός.
Εκείνος που θεωρεί ότι μόνο αυτός κατέχει την απόλυτη αλήθεια είναι
καταδικασμένος να μην ανέχεται όσους στερούνται αυτή την αλήθεια. Η στρατηγική
είναι παρόμοια σε όλους τους ολοκληρωτισμούς".
Και ο Μποφ καταλήγει: "Βαδίζουμε προς μια ενιαία παγκόσμια κοινωνία. Αυτή η
παγκόσμια κοινωνία έχει το πρόσωπο του Τρίτου Κόσμου, διότι 4 δισεκατομμύρια
άνθρωποι -από τα 6 συνολικά- σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και
του ΔΝΤ ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Ποιος θα ακούσει την κραυγή που
βγαίνει απ' αυτή την πληγωμένη γη, από τις πεινασμένες και διωγμένες φυλές αυτής
της γης; Το ντοκουμέντο του Βατικανού δεν έχει αυτιά γι' αυτή τη δυστυχία. Και
όποιος κωφεύει μπροστά στην κραυγή των καταπιεσμένων δεν έχει τίποτα να πει για
τον Θεό, δεν μπορεί να πει τίποτα στο όνομα του Θεού. Ο Χριστιανισμός όπως τον
παρουσιάζει ο Καρδινάλιος Ράτσινγκερ δεν μπορεί να εξαχθεί στον υπόλοιπο κόσμο:
είναι έκφραση των σκοτεινότερων πλευρών της Δύσης, η οποία γίνεται όλο και πιο
αδιάφορη για τον υπόλοιπο κόσμο".
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Leonardo Boff
"Church: Charism and power"
(SCM Press LTD, London, 1985)
Το βιβλίο του Βραζιλιάνου θεολόγου που προκάλεσε τη σύγκρουση με τον παλιό του
δάσκαλο, τον Καρδινάλιο Ράτσινγκερ. Το επίμαχο κεφάλαιο είναι το 12ο, το οποίο
αποτελεί σύνοψη της διδακτορικής διατριβής του συγγραφέα. Στην τελευταία έκδοση
του έργου στη Βραζιλία (Editora Record, 2004) έχουν περιληφθεί τα πρακτικά των
ανακρίσεων του Μποφ από τον Ιεροεξεταστή Γιόζεφ Ράτσινγκερ.
Leonardo Boff
"Joseph Cardinal Ratzinger: The Executioner of the Future?"
(Sao Paulo, 27/9/2000)
Η απάντηση του Μποφ στην εγκύκλιο Dominus Iesus που συνέταξε το 2000 ο
Ράτσινγκερ και που αποτελεί το σύγχρονο Πιστεύω του Βατικανού.
ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ
http://www.leonardoboff.com
Ο επίσημος δικτυακός τόπος του Λεονάρντο Μποφ περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και δικά
του κείμενα για τη δίωξή του από την Ιερά Εξέταση.
http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/index.htm
Η ιστοσελίδα της "Συνοδικής Επιτροπής για τη Διδασκαλία της Πίστης" στον
δικτυακό τόπο του Βατικανού, με το ιστορικό της Ιερής Εξέτασης και πολλά
ντοκουμέντα από τη δράση της. Μεταξύ άλλων και οι "Παρατηρήσεις για τη Θεολογία
της Απελευθέρωσης", αλλά και το "Dominus Iesus" του 2000. Ολα τα υπογράφει ο
σημερινός Πάπας.
ΔΕΙΤΕ
"Ο Γαλαξίας"
(La voie lactee) του Λουίς Μπουνιουέλ (1969).
Σατιρική εικονογράφηση των δογματικών διαφορών μεταξύ ποικίλων εκδοχών του
Χριστιανισμού στη Δύση. Εξαιρετική παρουσίαση της σχέσης δόγματος και εξουσίας.
(Ελευθεροτυπία, 15/5/2005)
www.iospress.gr ΠΙΣΩ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ |