ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΜΕ ΤΟ ΑΖΗΜΙΩΤΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΟΥΣ
 

Φιλάνθρωπη απειλή

Ποιος σκοτίζεται που τα πολιτικά κόμματα εμφανίζονται όλα ανάδελφα; Αρκεί που ενώθηκαν όλοι οι τηλεαστέρες για καλό σκοπό: να μας δείξουν, δηλαδή, πόσο φιλάνθρωποι είναι στη χώρα οι έχοντες και οι κατέχοντες. 

«Ενα μικρό σχέδιο Μάρσαλ για τους πληγέντες» οραματίζεται με δηλώσεις που έκανε στους «New York Times» (31/8/2007) ο κ. Π. Δούκας, υφυπουργός Οικονομικών και πρόεδρος του Ελληνικής Ομοσπονδίας Γκολφ. Αλλά ποιος είναι ο «Μάρσαλ» του 2007 και ποιοι είναι οι στόχοι του;

Ο «νέος πατριωτισμός» του κ. Καραμανλή είναι το ρούχο που φορέθηκε αμέσως μετά την απίστευτη καταστροφή του φετινού καλοκαιριού. Ολοι ενωμένοι κάτω από το μανδύα των φιλάνθρωπων ΜΜΕ, των φιλάνθρωπων επιχειρηματιών και των φιλάνθρωπων θεσμών του κράτους έντυσαν το γυμνό βασιλιά της επόμενης μέρας. Ολη η Ελλάδα μια απέραντη ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), έτοιμη να ανοικοδομήσει τις καμένες περιοχές της επικρατείας και να αποκαταστήσει τη χαμένη τιμή του κυβερνητικού χάους.

Τις μέρες των πυρκαγιών ένας μόνο οργανισμός παρέμεινε όρθιος: το Χρηματιστήριο. Ο γενικός δείκτης ανέβαινε, όσο πλήθαιναν οι καταστροφές και άρχιζαν οι προσφορές. Το Χρηματιστήριο ξέρει. Γνωρίζει ότι σε κάθε προσφορά επώνυμων επιχειρηματιών και θεσμικών φορέων που θριαμβευτικά ανακοίνωναν τα ΜΜΕ εμφανιζόταν και μια... ουρά. Η ουρά του επιχειρηματικού ενδιαφέροντος για τις περιοχές που κάηκαν.

Είναι δεδομένο ότι οι σημερινοί εθνικοί ευεργέτες ποντάρουν στα ανταποδοτικά οφέλη μια και οι σχέσεις τους με τον κρατικό μηχανισμό είναι πάντα αμφίδρομες.

Φιλανθρωπία Α.Ε.

Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι όσοι κατά καιρούς συνωστίζονται σε φιλοβασιλικές κοσμικές εκδηλώσεις έσπευσαν πρώτοι μέσα από τα δικά τους ΜΜΕ να ανακοινώσουν δωρεές και υιοθεσίες. Θαυμαστές της περιβόητης Φρειδερίκης σπεύδουν σήμερα να μιμηθούν τη φιλάνθρωπη (όπως λέμε φιλόζωη) βασίλισσα. Με ποιους όρους, βέβαια, και κυρίως με τι ανταλλάγματα γίνονται αυτές οι υιοθεσίες-δωρεές κανείς ακόμα δεν γνωρίζει. Ολοι, όμως, γνωρίζουν ότι οι κατά δήλωσή τους -προς το παρόν- δωρητές και οι εταιρείες τους είναι οι ίδιοι που μέχρι τώρα ζητούν να μεγαλώσουν τα όρια απολύσεων, μεταφέρουν τις κερδοφόρες επιχειρήσεις τους σε φτηνές χώρες, καταστρέφουν και μολύνουν το περιβάλλον, λειτουργούν χωρίς ασφάλεια με αποτέλεσμα εκατοντάδες εργατικά και ναυτικά ατυχήματα και τέλος φοροδιαφεύγουν άγρια.

Οσο για τις επιχειρηματικές και φιλοκυβερνητικές ουρές των φιλανθρωπιών τους είναι εμφανείς σε κάθε τους ανακοίνωση. Είναι γνωστό, για παράδειγμα, από δημοσιεύματα στις οικονομικές σελίδες των εφημερίδων ότι την τελευταία χρονιά οι τράπεζες διπλασίασαν και τριπλασίασαν (π.χ. Εθνική) τα κέρδη τους. Πρώτες αυτές, λοιπόν, δώσανε το δεκανίκι στην κυβέρνηση χορηγώντας ποσά στους πληγέντες. Το ότι έτσι θα αυξήσουν την πελατεία τους αλλά και τις επενδυτικές ορέξεις τους στα καμένα είναι σαφές από τις προσφορές και τις «ουρές» τους.

- Οικονομική βοήθεια 6 εκατ. ευρώ ανακοινώθηκε από την Εμπορική Τράπεζα και από την Credit Agricole.

Τα 2 εκατ. θα διατεθούν για την ανακούφιση των πληγέντων και τα υπόλοιπα θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος ενεργειών και παρεμβάσεων που θα δράσουν υποστηρικτικά στις πρωτοβουλίες της πολιτείας.

- Η Εθνική Τράπεζα προσφέρει 50 εκατ. ευρώ, μισά στο ειδικό ταμείο και τα υπόλοιπα για την ανασυγκρότηση και την ανάπλαση των περιοχών που επλήγησαν.

- Η Alpha Bank 5 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση του χώρου της Ολυμπίας και 2 εκατ. ευρώ για αγορά ελαιοδένδρων.

- Πρόγραμμα ύψους 60 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των πολιτών και την ανασυγκρότηση των περιοχών ανακοίνωσαν το Κοινωφελές Ιδρυμα Ιωάννη Λάτση και η Eurobank.

Φιλάνθρωπες και οι εταιρείες τσιμέντων που ζεσταίνουν τις μηχανές στις μπετονιέρες τους:

- Τα τσιμέντα ΤΙΤΑΝ θα αναλάβουν τη... φύτευση 1 εκατ. δέντρων, αλλά και θα διαθέσουν προϊόντα 1 εκατ. ευρώ για αντιπλημμυρικά έργα και ανοικοδόμηση.

- Ο όμιλος Lafarge και η ΑΓΕΤ Ηρακλής δίνουν 1 εκατ. ευρώ, ενώ θα συνεισφέρουν σε έργα υποδομής.

Αμέσως μετά οι βαριές βιομηχανίες, οι ίδιες που επεκτείνουν συνεχώς τις εγκαταστάσεις τους στο πολύπαθο Πέραμα, στην Ελευσίνα και στον Ασπρόπυργο με δικές τους «περιβαλλοντικές» μελέτες που διαφημίζονται στις δικές τους εφημερίδες:

- Ο Ομιλος Ελληνικά Πετρέλαια αποφάσισε να διαθέσει 5 εκατ. ευρώ για την ανασυγκρότηση των καμένων.

- «Η κ. Βαρδινογιάννη υιοθέτησε το χωριό Μάκιστος αναλαμβάνοντας εξ ολοκλήρου την ανακατασκευή του, ενώ παράλληλα θα έχει την ευθύνη για τη φροντίδα των παιδιών του χωριού. Ηταν φανερά συγκλονισμένη και αδυνατώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά της αναρωτιόταν πώς συνέβη αυτή η τραγωδία». Ακριβώς δίπλα στο συγκινητικό άρθρο η ίδια εφημερίδα μάς πληροφορεί ότι στο δικό της γκάλοπ ελάχιστοι δήλωσαν ότι τις φωτιές τις βάζουν συμφέροντα οικοπεδοφάγων, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία πιστεύει ότι πρόκειται για προσπάθεια εμπρηστών να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα («Espresso», 6/9/2007).

- Η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά εκτός από τα 500.000 ευρώ στον ειδικό λογαριασμό, επεξεργάζεται ένα σχέδιο συνεισφοράς για τη μελλοντική αναδάσωση.

- Η οικογένεια Κωνσταντίνου Αγγελόπουλου και η Χαλυβουργική θα συμβάλουν με 12 εκατ. ευρώ.

Οι εφοπλιστές που τελευταία έχουν στραφεί και σε μεγάλες αγορές γης για τουριστικές επενδύσεις ακολουθούν με «γενναίες» προσφορές.

- Πρώτος και καλύτερος ο ήδη ευεργετήσας τη Μεσσηνία κόβοντας μεγάλα δέντρα για τα γκολφ στην Πύλο Β. Κωνσταντακόπουλος προσέφερε 6 εκατ. ευρώ.

- Η κ. Χατζηιωάννου, σύζυγος του εφοπλιστή, θα υιοθετήσει κι αυτή ένα χωριό, όποιο της υποδείξουνε, αν και αυτή η προσφορά έμεινε μάλλον μετέωρη.

- Η Attica Συμμετοχών του ομίλου Παναγόπουλου κατέθεσε για λογαριασμό των εταιρειών Super Fast Ferries και Blue Star Ferries στην Τράπεζα Ελλάδος το ποσό των 150.000 ευρώ.

- Οι Hellenic Seaways εκτός από την οδύνη τους προσφέρουν 100.000 ευρώ.

- Ο εφοπλιστής Ν. Λαιμός, ανταποκρινόμενος στην έκκληση του πρωθυπουργού, συνεισέφερε 500.000 ευρώ.

- 15 πυροσβεστικά οχήματα προσφέρει ο όμιλος Louis, με τα χρήματα προφανώς που του περίσσεψαν από την απάντληση του πετρελαίου στη Σαντορίνη.

- Η Aegean Airlines διέθεσε 1 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση πρωτοβουλιών που θα στοχεύουν στην ανασυγκρότηση των περιοχών που επλήγησαν.

Κατασκευαστικές, εταιρείες τροφίμων και ειδών εξοπλισμού, αλυσίδες σουπερμάρκετ, εταιρείες τηλεφωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, όλοι φιλάνθρωποι ευεργέτες.

- Από τον κλάδο τροφίμων, η Coca Cola θα καταθέσει στο ταμείο στήριξης 2 εκατ. ευρώ. Ακόμα δεσμεύεται να αναλάβει και να υποστηρίξει πρωτοβουλίες και δράσεις για την οικονομική και περιβαλλοντική αποκατάσταση των περιοχών.

- Η Nestle Ελλάς 100.000 φιάλες νερού και 20.000 τεμάχια Nescafe και παιδικές τροφές, ενώ αναμένεται να ανακοινώσει και άλλες ενέργειες.

- 10 εκατ. ευρώ καταθέτουν ο Θεόδωρος και η Γιάννα Αγγελοπούλου στο ειδικό ταμείο μας πληροφορεί ο «Ελεύθερος Τύπος» στις 27/8/2007 μαζί με την παρέμβαση της εφημερίδας που ζητάει στο ίδιο φύλλο ενότητα και μας καλεί να αφήσουμε όλα τα θέματα της αποτελεσματικότητας του κράτους και των ευθυνών για συζήτηση... μετά τις εκλογές.

- Η Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος με αρχική κατάθεση 30.000 ευρώ άνοιξε λογαριασμό υπέρ των πυρόπληκτων και ζήτησε από τα μέλη της γρήγορες αποζημιώσεις στους δικαιούχους των καμένων περιοχών. Συμπτωματικά την ίδια μέρα δημοσίευμα ενημέρωνε για τις τιμές ασφάλισης από πυρκαγιές (1/9/2007).

- Η Vivartia προσφέρει 1 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία δύο κτηνοτροφικών μονάδων στην Πελοπόννησο τις ίδιες μέρες που άλλαζαν πολλές μετοχές της χέρια στο Χ.Α.

- Η J&P- ΑΒΑΞ σε συνεργασία με άλλες τεχνικές εταιρείες ανέλαβε τη δωρεάν κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων.

- Ο Ομιλος Μήτση, που δραστηριοποιείται στην αγορά ξενοδοχείων, υποσχέθηκε πλήρη ανοικοδόμηση 100 κατοικιών.

- Η Αττική Οδός ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτήσει τις μελέτες και την αναδάσωση των περιοχών που επλήγησαν στον Υμηττό και στο Πεντελικό.

- Την Αρτέμιδα υιοθέτησαν Κύπριοι και έστειλαν μηχανικούς εκεί για να διαμορφώσουν προτάσεις για τις εργασίες ανοικοδόμησης.

- Αποκατάσταση υποδομών σε τέσσερα χωριά και αναδάσωση στην Αρχαία Ολυμπία ανακοινώνει ο Ακτωρ και η Ελληνική Τεχνοδομική.

- Ο ΔΟΛ με την Eurobank δημιούργησαν αμέσως δικτυακό τόπο και ειδικό λογαριασμό για την κατάθεση εισφορών.

Ο κατάλογος των υποψηφίων δωρητών είναι πολύ μεγάλος και πάντα με την... ουρά της ανασυγκρότησης των καμένων περιοχών. Τα υπουργεία σπεύδουν να ανακοινώσουν διευκολύνσεις στους δωρητές-επενδυτές. Λιγότερες άδειες και πιστοποιητικά, γενναίες επιδοτήσεις και έναρξη εργασιών χωρίς ολοκληρωμένες περιβαλλοντικές μελέτες. Αλλωστε, στα καμένα τι μελέτες να γίνουν!

Επειτα από τα καλέσματα ομοψυχίας, τις προσφορές και τις υιοθεσίες ο «Ελεύθερος Τύπος» μας πληροφορεί στις 2/9/2007 ότι η Πελοπόννησος και η Εύβοια θα ενταχθούν στο περιβαλλοντοκτόνο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο του κ. Σουφλιά (βλ. «Ιός» 17/6/07). Ανώτατη κυβερνητική πηγή ανέφερε στην εφημερίδα ότι προτεραιότητα θα δοθεί στη δημιουργία τουριστικών υποδομών, αλλά και στην τόνωση της επιχειρηματικότητας, με αυξημένα ποσοστά επιχορηγήσεων για τουριστικές μονάδες.

Η ίδια πηγή επισήμανε ότι για τις περιοχές αυτές υπάρχει ήδη μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις ευρείας κλίμακας από έλληνες και ξένους επιχειρηματίες. Θα ανταμειφθούν -ως φαίνεται- πλουσιοπάροχα οι φιλάνθρωποι με τις επιχορηγήσεις του κράτους κι όσο για το νομοσχέδιο Σουφλιά θα τους έρθει -αν ψηφιστεί- γάντι. Δεν θα μπορούσε να λείπει από τον οργασμό «αναπτυξιακής φιλανθρωπίας» και η Εκκλησία. Από το μακρινό Μαϊάμι ο αρχιεπίσκοπος φορώντας κατά δήλωσή του το φυλαχτό που του χάρισε ο πρωθυπουργός, έδωσε εντολές για την ανακούφιση των πληγέντων.

Εκκλησία και κράτος

Τα λεφτά, βέβαια, που θα δώσει η Εκκλησία δεν είναι και πολλά, αλλά, όπως είπε και ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου, πρέπει η οικονομική συμβολή της Εκκλησίας να είναι μετρημένη διότι έχει πολλές υποχρεώσεις. Οι εκκλησιαστικές προτάσεις όμως υιοθεσιών, ανοικοδομήσεων και εισφορών όλο και πληθαίνουν. Από Κύπρο, Τήνο (υιοθεσία 110 οικογενειών), Αμερική, Θεσσαλονίκη και άλλες μητροπόλεις. Στις ήδη τεράστιες εκτάσεις που κατέχει ή που διεκδικεί η Εκκλησία, πολλές από τις οποίες είναι τώρα καμένες, θα προστεθούν ως φαίνεται κι άλλες. Η Εκκλησία θέλει να χτίσει στο Πήλιο, στον Καρέα, στην Πεντέλη, στη Χαλκιδική και σε πολλές ακόμα πρώην ή νυν δασικές περιοχές. Είναι ανάγκη να υιοθετήσει και χωριά; Θα μπορούσε να καταθέσει τα ποσά στον ειδικό λογαριασμό και να δωρίσει στους πληγέντες μερικές από τις εκτάσεις που διαθέτει από την εποχή των πασάδων, για να μπορέσουν να καλυτερεύσουν τη ζωή τους. Η τεράστια έκταση της μονής Τοπλού στην Κρήτη, η έκταση στη Μαγνησία, στη Χαλκιδική, στην Πελοπόννησο, στην Καισαριανή και τον Καρέα αντί να γίνουν γήπεδα γκολφ και εκκλησιαστικά θέρετρα θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τους κατοίκους των περιοχών αυτών παραμένοντας δάση. Οσο για την εκκλησιαστική οργάνωση «Αλληλεγγύη», γνωστή από τη διακίνηση σάπιων κοτόπουλων, έστειλε ποσότητες ειδών πρώτης ανάγκης με ανθρώπους που φορούσαν μπλουζάκια με τη φίρμα της, για να γνωρίζουν όλοι τη φιλανθρωπική της δράση. Αλλά και η Οικουμένικα (οργάνωση του Πατριαρχείου) κινητοποιήθηκε με προσφορές.

Επιστέγασμα των ιερών προσφορών είναι τα τηλεοπτικά πλάνα που απαραίτητα ανάμεσα στους πληγέντες απεικονίζουν ρασοφόρους και καμένες εκκλησίες και μοναστήρια μέσα στα δάση και στα χωριά. Μέχρι και θαύμα αποκάλυψε η «Espresso» (5/9/2007) στο χωριό Μάκιστος, με την Παναγία να φανερώνεται στην καμένη εκκλησία του Αϊ-Γιώργη.

Αλλη μια εξαγγελία υιοθεσίας, της αρχαίας Ολυμπίας από το Δήμο Αθηναίων, προκάλεσε ανησυχία.

Οι καλές σχέσεις του νυν δημάρχου με τον Ομιλο Κυριακού (Πανελλήνιος-Πεδίον Αρεως-αυθαίρετα) με το γνωστό όραμα για χρήση του ιερού μνημείου για αγώνες χόκεϊ επί καμένου χόρτου προκαλούν ρίγη. Τότε ο πρώην υπουργός του ΥΠΠΟ είχε αρνηθεί. Τώρα όμως; Αν μάλιστα της ανοικοδόμησης ηγείται ο κ. Κακλαμάνης, τι θα πει ο Σύλλογος αρχαιολόγων; Πώς θα αρνηθεί τις ενδεχόμενες προσφορές για «αξιοποίηση» και ανακατασκευή του χώρου;

Δάκρυα επωνύμων

Ακόμα και ο πρόεδρος της Κύπρου λίγο πριν από τις κυπριακές εκλογές θα υιοθετήσει ένα χωριό και να το ανοικοδομήσει στο πλαίσιο της αλληλεγγύης του κυπριακού λαού αλλά κυρίως των επιχειρηματιών της Κύπρου.

Τέλος, συνοψίζοντας το «αληθινό» αποτέλεσμα της καταστροφής, ο κ. Τράγκας με δύο λόγια ξετυλίγει και το νέο μύθο: «Η ώρα του εθνικού ευεργέτη. Η εθνική αυτή συμφορά αποτέλεσε ένα τεστ για όλους μας. Κυρίως δε για όσους επί δεκαετίες κατηγορούν τους επιχειρηματίες ότι ζουν μόνο για να... κερδίζουν.

»Οι ίδιες οι επιχειρήσεις αποδεικνύουν ότι υπάρχουν και για να συμβάλλουν με τις δυνάμεις που διαθέτουν σε μια μεγάλη εθνική προσπάθεια. Η ιδέα του "εθνικού ευεργέτη" μπορεί να λάβει εκ νέου περιεχόμενο στη σύγχρονη Ελλάδα που έχει όραμα και προοπτική για το αύριο» («Χώρα», 8/9/2007).

Ολοι δάκρυσαν και σε αυτό κανείς δεν μπορεί να έχει καμιά απολύτως αμφιβολία. Αλλοι δάκρυσαν οn camera κι άλλοι σπίτι τους. Ματαιώθηκαν συναυλίες λόγω πένθους και πραγματοποιήθηκαν άλλες για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Μέχρι και ο Βύρων Πολύδωρας ματαίωσε την προεκλογική του συγκέντρωση.

Εκλαψαν όλοι οι τηλεπαρουσιαστές των ιδιωτικών καναλιών στον τηλεμαραθώνιο. Οπως είπε και ο κ. Παπαδάκης, «Απόψε, αγαπητοί κύριοι της AGB, δεν σας έχουμε ανάγκη». Και είχε απόλυτο δίκιο.

Η διαφημιστική πίτα της ημέρας, άλλωστε, ήταν μοιρασμένη ισόποσα στον άπειρο τηλεοπτικό χρόνο που της παραχώρησαν όλα τα κανάλια. Είπαμε τηλεμαραθώνιος αγάπης, αλλά να μην μπούμε και μέσα στις εισπράξεις μας. Ξαφνικά η προσφορά σε χαροκαμένους έγινε γκλάμουρ, έγινε must. Οποιος επώνυμος δεν εμφανίστηκε να δίνει, είναι out. Ενα μεγάλο gala εμφανίσεων στα καμένα, στα κανάλια και στις εφημερίδες.

Η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» μας ενημερώνει στις 2/9/2007 ποιοι κατέθεσαν τα περισσότερα, υποσημειώνοντας με νόημα τις τρανταχτές απουσίες από τον κατάλογο των δωρητών. Μόνη «παραφωνία» στην αστραφτερή βραδιά ο ηλικιωμένος εφοπλιστής που, μόλις πρόσφερε τα 20 εκατ. ευρώ, άρχισε να διατυπώνει τους όρους και τις επιφυλάξεις του, ανάμεσα στα ουρλιαχτά του κ. Παπαδάκη που κάλυπτε με ζητωκραυγές τη φωνή του... «Εγώ ο ίδιος με τους υπαλλήλους μου θα πάω να δώσω τις επιταγές στους κατοίκους για να είμαι σίγουρος».

Οταν, λοιπόν, ο Νο 1 φιλάνθρωπος-επιχειρηματίας δεν εμπιστεύεται τους κρατικούς φορείς και τους οικονομικούς παράγοντες κάτι θα ξέρει. Εκτός και αν ισχύει η υποψία ότι ήταν μια απλή φάρσα.

Ομοψυχία και κουμπαριά

Ο τηλεμαραθώνιος ολοκληρώθηκε με παιδικές προσφορές, ανταποκρίσεις από τα χωριά, λειτουργίες, εθνικό ύμνο αλλά κυρίως με το ανθρώπινο πρόσωπο των σταρ. Ο ενωμένος καλλιτεχνικός και επιχειρηματικός κόσμος των ΜΜΕ σφράγισε την ομοψυχία του και με μία κουμπαριά.

Ολα τα κανάλια συμφώνησαν να γίνουν νονοί στο βρέφος που γεννήθηκε στις πυρκαγιές. Ευτυχώς δεν πρόκειται για υιοθεσία, αλλά για μια απλή βάφτιση. Ο τηλεμαραθώνιος αγάπης έληξε, και ταυτόχρονα έληξε και η ενασχόληση των καναλιών με το θέμα των πυρκαγιών.

Εξάλλου ο ίδιος ο πρωθυπουργός, εκτός από την περίεργη έκφραση περί διατήρησης όσων είναι «πραγματικά δάση», δήλωσε ότι η καταστροφή αυτή ίσως να είναι η ευκαιρία για να γίνουν καλύτερες οι περιοχές αυτές απ' ό,τι ήτανε! Οπου δηλαδή αποτυχαίνει ο κρατικός μηχανισμός με θλιβερά αποτελέσματα, εμφανίζεται ο πρόθυμος «νέος πατριωτισμός» να βουλώσει τις τρύπες και να μεγαλουργήσει με το αζημίωτο.

Αυτά τα καμένα λοιπόν ποιος θα τα «υιοθετήσει»; Και ποιοι επιχειρηματίες θα κάνουν πράξη, χωρίς εμπόδια πια, τα επενδυτικά σχέδια που εκκρεμούσαν;

- Τα τεράστια αιολικά πάρκα που θα δημιουργηθούν στα βουνά της Εύβοιας, στη Λακωνία και στη Μεσσηνία.

- Τη νέα μονάδα ηλεκτρισμού στο Αλιβέρι.

- Το εκκλησιαστικό κέντρο της μητρόπολης Αθηνών στην Καισαριανή.

- Τις βίλες που ήδη χτίζονται στο Γραμματικό και στην Πάρνηθα.

- Τη Δ. Πελοπόννησο και ειδικά τη λίμνη του Καϊάφα και το Κατάκωλο (ενδιαφέρον έχει προλάβει να επιδείξει η World Trade Center Group).

- Τον αυτοκινητόδρομο Κόρινθος-Πάτρα-Πύργος-Καλαμάτα που θα περάσει απ' όλες τις καμένες πλέον παραλιακές πόλεις.

- Τα μεγάλα χιονοδρομικά που θα γίνουν στον Πάρνωνα και στον Ταΰγετο.

- Τον αυτοκινητόδρομο Τρίπολης-Καλαμάτας.

- Τη μεγάλη ακτογραμμή της Δ. Πελοποννήσου που φάνταζε ιδανική για την ανέγερση γηπέδων γκολφ.

Το 2005 η Διεθνής Ομοσπονδία Γκολφ ήταν αισιόδοξη ότι το 2006 και το 2007 θα γινόταν το μεγάλο μπαμ για τα γήπεδα γκολφ. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γκολφ, υφυπουργός Π. Δούκας, υποσχέθηκε αμέσως μετά τις πυρκαγιές ότι ένα μεγάλο αναπτυξιακό σχέδιο θα υλοποιηθεί ταχύτατα!

- Τον αυτοκινητόδρομο στην Αιτωλοακαρνανία.

- Τα έργα του προαστιακού σε Μαρκόπουλο-Καλύβια-Λαύριο.

- Την επέκταση του καζίνου στην Πάρνηθα.

- Τα οικόπεδα που διεκδικούν οι στρατιωτικοί αλλά και οι δικαστικοί συνεταιρισμοί στην Πεντέλη.

- Τις επεκτάσεις στα λιμάνια της Δ. Πελοποννήσου.

- Το αθλητικό κέντρο στην Ολυμπία.

- Το αεροδρόμιο στην Ηλεία!

Ενα είναι βέβαιο. Τώρα που όλα αυτά είναι φτηνά, θα «βρεθούν» αμέσως οι ανάδοχες οικογένειες. Το ζήτημα είναι αυτή τη φορά να αντιδράσουν οι φυσικοί γονείς και -παρ' όλα τα πολύχρονα λάθη τους- να μην παραδώσουν τα παιδιά και κυρίως τη γη τους σε κανένα νονό, όσο ψηλά κι αν βρίσκεται.




Φιλανθρωπία ή δημοκρατία;

Αυτό που μέχρι πριν από λίγες μέρες ονομαζόταν απ' όλους «εθνική καταστροφή», «εθνική τραγωδία», «ανείπωτο δράμα», ξαφνικά μετατράπηκε σε ένα συνηθισμένο γεγονός, για το οποίο δεν χρειάζεται να ξοδεύουμε τον πολύτιμο χρόνο μας. Οταν πριν από μια βδομάδα τόλμησε κάποιος καλεσμένος σε βραδινό δελτίο ειδήσεων να αναφερθεί στις πυρκαγιές, δέχτηκε την αυστηρή παρατήρηση του τηλεπαρουσιαστή: «Τώρα μιλάμε για τις εκλογές, αφήστε τις πυρκαγιές». Είναι γνωστό άλλωστε ότι μεγάλα κόμματα και κανάλια δεν θεώρησαν τις πυρκαγιές τόσο σημαντικό θέμα για να περιληφθεί κι αυτό στις έξι ενότητες που απασχόλησαν το ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών.

Αλλά για να επιτευχθεί αυτή η μαζική απώλεια πρόσφατης μνήμης απαιτήθηκε να ενεργοποιηθεί στο έπακρο ο μηχανισμός της επιδεικτικής φιλανθρωπίας. Η πρωτοφανής συμφωνία όλων των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών να συνδιοργανώσουν «διακαναλικό τηλεμαραθώνιο αλληλεγγύης» σημάδεψε το πέρασμα από τον μαζικό τρόμο και τη θλίψη, στην επανάπαυση. Ολα δουλεύουν τώρα ρολόι, αφού μεγάλοι και μικροί μπόρεσαν με τον οβολό τους να νικήσουν τα αισθήματα ενοχής απέναντι στους πυρόπληκτους.

Οι πιο κατάλληλοι για να μας πείσουν ότι τα πράγματα διορθώθηκαν ήταν βέβαια οι ίδιοι τηλεαστέρες που μας κρατούσαν επί δέκα μέρες με κομμένη την ανάσα, μεταδίδοντας «ζωντανά» από τα χωριά που περικύκλωναν οι φλόγες. Οι πολίτες όλης της χώρας που ζούσαν επί μέρες κάτω από το σοκ των σκηνών από το φιλμ καταστροφής «Η Ελλάδα καίγεται» έπρεπε να δουν τώρα τη σαπουνόπερα «Η Ελλάς αναγεννάται από την τέφρα της».

Με το μηχανισμό της φιλανθρωπίας ανατρέπονται οι κανόνες του δημοκρατικού παιχνιδιού. Οι ίδιοι οι κάτοικοι των πυρόπληκτων περιοχών θεωρούνται απλώς «θύματα», τα οποία δεν μπορεί να έχουν λόγο για το μέλλον το δικό τους και του τόπου τους. Οι αποφάσεις για την αποκατάσταση παίρνονται με παράκαμψη των νόμιμων διαδικασιών, με κατάργηση των περιβαλλοντικών μελετών και με απόλυτη αδιαφάνεια. Τους κατοίκους δεν τους ρωτά κανείς.

Ακόμα και οι κάπως μελετημένες προτάσεις, όπως αυτές που εξήγγειλε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από τον Πύργο, εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία. Υποσχέθηκε ο κ. Παπανδρέου να χτίσει μια νέα πόλη, να αξιοποιήσει τον πολιτιστικό και αθλητικό χαρακτήρα της Ολυμπίας και να δημιουργήσει «κτηνοτροφικά πάρκα». Μ' άλλα λόγια, εγκατάλειψη των χωριών, ανάπτυξη μόνο στα ήδη ανεπτυγμένα τουριστικά σημεία, οργανωμένη αστυφιλία και μετατροπή των δασών σε βοσκοτόπια!

Πολύ αμφιβάλλουμε, όμως, αν αυτή ή άλλες παρόμοιες προτάσεις έχουν μέλλον. Η κεντρική εξουσία έχει βρει έναν εύκολο τρόπο να μετακυλίσει τις ευθύνες (και τον έλεγχο) στον ιδιωτικό τομέα. Η οργανωμένη φιλανθρωπία των επιχειρήσεων παίζει εδώ σημαντικό ρόλο, ενώ η ειλικρινής αλληλεγγύη των πολιτών απωθείται στο ρόλο του απλού κομπάρσου. Οι επιχειρήσεις βλέπουν τις φυσικές καταστροφές ως ευκαιρίες επενδύσεων με χαμηλό ρίσκο και υψηλή κερδοφορία. Πρώτο μέλημά τους είναι να εξασφαλίσουν σε χαμηλές τιμές τις εκτάσεις που μπορούν να «αξιοποιήσουν». Μέσω της «υιοθεσίας» ή της σχεδιασμένης φιλανθρωπικής προσφοράς επιτυγχάνουν όσα δεν τολμούσαν να προβάλουν ως επενδύσεις πριν δημιουργηθούν οι συνθήκες έκτακτης ανάγκης.

Από την πλευρά της η κυβέρνηση βρίσκει έναν εύκολο τρόπο να «ιδιωτικοποιήσει» ολόκληρους τομείς του κρατικού τομέα και να απαλλάξει τον δικό της προϋπολογισμό από τις υποχρεώσεις που θα επέβαλλε μια στοιχειώδης κοινωνική πολιτική.

Δεν πρόκειται για ελληνική εφεύρεση. Το ίδιο έργο είδαμε να εξελίσσεται, και μάλιστα σε πολύ μεγάλη κλίμακα, στις ΗΠΑ μετά την τραγωδία που προκάλεσε ο τυφώνας «Κατρίνα» το 2005. Δυο χρόνια αργότερα, οι πληγές των πιο ευαίσθητων κοινωνικών στρωμάτων δεν έχουν ακόμα επουλωθεί, ενώ οι μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην «ανοικοδόμηση» παρουσιάζουν τεράστια κέρδη. Και στις ΗΠΑ εκδηλώθηκε μεγάλη συγκέντρωση προσφορών μετά το σοκ της καταστροφής.

Τις δυο πρώτες βδομάδες συγκεντρώθηκαν 833 εκατ. δολ., περισσότερα δηλαδή από τα αντίστοιχα που συγκεντρώθηκαν σε αντίστοιχο χρονικό διάστημα για τα θύματα της 11ης Σεπτεμβρίου (558 εκατ.) ή το τσουνάμι (406 εκατ.). Σήμερα διαπιστώνεται ότι αυτή η μεγάλη προσφορά κατέληξε σε μεγάλο βαθμό, κάτω από αδιαφανείς διαδικασίες, στα ταμεία των μεγάλων εταιρειών που κερδοσκοπούν στις πληγείσες περιοχές.



ΔΕΙΤΕ

Sonali Kolhatkar
«Katrina's Fund Raising Frenzy» (10/9/2005, www.zmag.org)
Κριτική περιγραφή του κύματος προσφορών που ακολούθησε το σοκ της αμερικανικής κοινής γνώμης από τις εικόνες καταστροφής που προκάλεσε ο τυφώνας «Κατρίνα» στη Λουιζιάνα.

Bill Quigley
«Two Years of Katrina: The Ten Most Important Lessons Learned» (29/8/2007, www.blackagendareport.com)
Απολογισμός των δυο χρόνων «αποκατάστασης» των πληγέντων από τον τυφώνα «Κατρίνα» και προτάσεις για μια δικαιότερη και λιγότερο κερδοσκοπική αξιοποίηση των προσφορών. Ο συγγραφέας είναι δικηγόρος που ασχολείται με ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Ορλεάνης.

Rita J. King
«Big, Easy Money. Disaster Profiteering on the American Gulf Coast» (Αύγουστος 2006, www.corpwatch.org)
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη της ειδικευμένης μη κυβερνητικής οργάνωσης Corpwatch, η οποία έχει συντάξει εκθέσεις και για τις άλλες σημαντικές επιχειρήσεις «αποκατάστασης» της κυβέρνησης των ΗΠΑ (Ιράκ, Αφγανιστάν). Η μελέτη αποδεικνύει ότι το 90% των χρημάτων αποκατάστασης εισέρρευσε στα ταμεία μεγάλων εταιρειών που προέρχονταν από άλλες πολιτείες, ενώ τεκμηριώνεται και το γεγονός ότι μέσω υπεργολαβιών οι μεγάλες εταιρείες εκμεταλλεύονται την εργασία μικρών μονάδων, με αποτέλεσμα να χάνονται χρήματα με το πρόσχημα του επείγοντος. Η συγγραφέας διαπιστώνει ότι «δυστυχώς η οικονομική εκμετάλλευση των καταστροφών έχει γίνει κοινός τόπος στην Αμερική. Οι καλά δικτυωμένες μεγάλες εταιρείες πλουτίζουν από τα συμβόλαια που κλείνουν με απευθείας ανάθεση, ενώ οι υπεργολάβοι, δηλαδή αυτοί που εκτελούν τις εργασίες, αρκούνται σε ψίχουλα, ή δεν πληρώνονται καθόλου».

 

Ελευθεροτυπία, 16/9/2007