Συνοδοιπορώντας με το "Θηρίο"     

"Το `666' έγινε γνωστό σχεδόν ως το μοναδικό στοιχείο της συνθήκης"
        ("Καθημερινή" 11.6.97)

Με τους σταυρούς, τα εξαπτέρυγα και τον αστυνομικό των ΜΑΤ που τελούσε σε θεία έκσταση να αποσπούν την προσοχή των ΜΜΕ, δε δυσκολεύτηκαν και τόσο οι υπέρμαχοι του εκσυγχρονισμού να κατατροπώσουν όσους αμφισβητούν τη συμβολή της ευρωπαϊκής αστυνομικής ολοκλήρωσης, όπως αυτή αποτυπώνεται στην επικυρωθείσα πλέον συνθήκη του Σένγκεν, στη διεύρυνση της δημοκρατίας. "Τι είδους διάλογο να κάνουμε με τον κ. Κωνσταντόπουλο;", αναρωτήθηκε ρητορικά ο κ. Πάγκαλος. "Μήπως για το 666;"
Στην τηλεοπτική δημοκρατία των ημερών μας, η μάχη των ιδεών κερδίζεται από αυτόν που νικά στη μάχη του θεάματος - κι έτσι, πολύ απλά, μια δεκαετία αναλύσεων και κινητοποιήσεων (κυρίως από την αριστερά και τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων) εναντίον του ηλεκτρονικού φακελώματος και της `Ευρώπης-φρούριο' στάθηκε αδύνατο να ηγεμονεύσουν απέναντι στην επίκληση της συντέλειας του κόσμου από τους καλόγερους του πατέρα Μόδεστου. Χωρίς αμφιβολία είμαστε πολύ πίσω από το 1994, όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αρνούνταν να επικυρώσει τη συνθήκη του Σένγκεν, πόσο μάλλον από τα χρόνια της δεκαετίας του '80, όταν η προστασία των ελευθεριών αποτελούσε τη μοναδική μέριμνα όποιου ασχολούνταν με αυτή την πτυχή του εκσυγχρονισμού της χώρας μας.
Ισως θα έχει ενδιαφέρον εδώ να θυμίσουμε ότι οι πρώτες κινητοποιήσεις παρεκκλησιαστικών ομάδων κατά του `666', το 1986-87, αντιμετωπίστηκαν από τους περισσότερους σα μια γραφική έως φαιδρή λεπτομέρεια στο περιθώριο ενός κατά τα άλλα σοβαρού ζητήματος. Λίγοι ήταν εκείνοι που οραματίστηκαν τότε μια λαϊκομετωπική διεύρυνση του αντικατασταλτικού αγώνα, που να αγκαλιάζει και αυτές τις ομάδες. Ανάμεσα στις εξαιρέσεις αυτές ήταν και ένα γνωστό σήμερα στέλεχος του Συνασπισμού. "Οι ελπίδες μου μεγάλωσαν", έγραφε στο περιοδικό "Θούριος" τον Ιούλιο του 1987, "όταν περνώντας βράδυ έξω από τη Βουλή, είδα κάτι μεσαιωνικές φιγούρες να κάμνουν ολονυκτία. Επρόκειτο για σύναξη θρησκόληπτων πολιτών εναντίον του ΕΚΑΜ. Η περιβόητη ιστορία του 666, η οποία εσχάτως πολιτικοποιήθηκε και με συνθήματα κατά του ηλεκτρονικού φακελώματος. Και σκέπτομαι πώς από διαφορετικούς δρόμους και αφετηρίες μπορεί να εκφραστούν νέες ευαισθησίες στην κοινωνία μας".
Καταλαβαίνοντας ότι οι απόψεις του μπορούσαν να σοκάρουν το κοινό του, ο αρθρογράφος φρόντιζε στη συνέχεια να ξεκαθαρίσει τα πράγματα: "Μη σπεύσετε να με ξεσκεπάσετε σαν οπορτουνιστή, που αναζητά συμμαχίες στα άδυτα των προλήψεων και της μυστικιστικής υστερίας. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι μπροστά σε νέες επικίνδυνες καταστάσεις, όπου αμφισβητούνται δικαιώματα και κατακτήσεις αιώνων, είναι αναγκαίος ένας μεγάλος συναγερμός συνειδήσεων. Κι ο καθένας έχει τη δική του συνείδηση..."
Είναι προφανές ότι τέτοιου είδους οραματισμοί έχουν καταστεί πλέον αδιανόητοι. Ο λόγος είναι απλός: η ριζική αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων μέσα στην κοινωνία, που αντιστρέφει τους ρόλους των υποψήφιων καθοδηγητών και συνοδοιπόρων σε μια παρόμοια λεόντεια συμμαχία. Η αμηχανία που επιδεικνύει η αριστερά απέναντι σε ανάλογες `μετωπικές' τακτικές των συντηρητικών πολέμιων της "ευρωπαϊκής απειλής" είναι χαρακτηριστική.
Ομως, το πρόβλημα παραμένει. Η ανάγκη κριτικής και απόρριψης όλων εκείνων των πλευρών της ευρωπαϊκής ενοποίησης που απειλούν τις κατακτήσεις των λαϊκών τάξεων και τις ατομικές και πολιτικές ελευθερίες, δεν είναι βέβαια δυνατό να ανασταλεί απέναντι στο φόβο της ταύτισης με τους όποιους σκοταδιστές. Το ζήτημα, άλλωστε, δεν είναι μονάχα ελληνικό. Σε όλη την Ευρώπη, όποιος επιχειρήσει να αρθρώσει έναν κριτικό λόγο απέναντι στην υπαρκτή ολοκλήρωση, αντιμετωπίζει άμεσα τον κίνδυνο ταύτισής του με την αντιευρωπαϊκή, ξενόφοβη και ρατσιστική ακροδεξιά. Η οποία όμως, ας μην το ξεχνάμε, αναπτύσσεται χάρη ακριβώς στην κοινωνική κρίση που παράγει αυτός ο `υπεράνω πάσης κριτικής' εκσυγχρονισμός...
 

(Ελευθεροτυπία, 14/6/1997)