Οταν οι σύζυγοι συσκέπτονται
"Ο Γιλμάζ κοιμόταν, η Μπερνάζ ξεσάλωνε"
("Εθνος", 4/11/97)
Τι πρέπει να κάνουν επί τέλους οι έρμες οι "πρώτες κυρίες" για να πείσουν ότι
ασκούν ικανοποιητικά τα καθήκοντά τους; Και, για να έχουμε καλό ρώτημα, ποια
είναι ακριβώς τα καθήκοντα αυτά; Η Διαβαλκανική επιβεβαίωσε με τον πλέον σαφή
τρόπο ότι από τις συζύγους των πολιτικών ζητείται το αδύνατο: να κυκλοφορούν ως
"ωσεί παρούσες" στη σκιά των ανδρών τους, αλλά ταυτόχρονα να τροφοδοτούν τη
δύσπεπτη πολιτική ειδησεογραφία με τις απαραίτητες ανάσες παραπολιτικού
κουτσομπολιού. Τελικά, όσο κι αν οι πάντες κόπτονται περί του αντιθέτου, από τις
κυρίες των κυρίων απαιτείται μια ειδικού τύπου πολιτική δραστηριότητα,
δευτερεύουσα και συμπληρωματική, αλλά απολύτως απαραίτητη για την εικόνα του
συζύγου. Και οι γυναίκες των πολιτικών ακολουθούν κατά γράμμα το αντιφατικό
σενάριο, ισορροπώντας δύσκολα μεταξύ του ρόλου της χαμογελαστής γλάστρας και
εκείνου της πανίσχυρης ηγερίας που κινεί τα νήματα από το παρασκήνιο.
"Εσείς, που είστε τα πιο κοντινά πρόσωπα των βαλκάνιων ηγετών, μπορείτε να
συμβάλετε ώστε να αναπτυχθεί αυτή η γειτονιά", συμβούλευσε ο δήμαρχος Ηρακλείου
τις υψηλές προσκεκλημένες του, υιοθετώντας την τρέχουσα αντίληψη για την
παντοδυναμία των προεδρικών συζύγων: την πίστη δηλαδή σε μια εποικοδομητική
χρήση τής ούτως ή άλλως δεδομένης κρεβατομουρμούρας. Αλλά αυτό δεν ήταν τίποτε.
Στην Κρήτη, οι σύζυγοι των ηγετών βρέθηκαν μπροστά σε μια οριακή συμπύκνωση των
αντινομιών που είναι συνυφασμένες με την κατά τα λοιπά ευχάριστη θέση τους.
Χωρισμένα σε "ανδρικό" και "γυναικείο" σκέλος, τα ρεπορτάζ από τη Διάσκεψη
έδωσαν την ίδια βαρύτητα στην πορεία των συνομιλιών και στα δικά τους ταγεράκια
ή στους μεζέδες που καταβρόχθισαν. Τον κατά φύλο διαχωρισμό της ειδησεογραφίας
έμελλε να πληρώσει και η Βουλγάρα υπουργός των Εξωτερικών: το μοναδικό στοιχείο
που πληροφορηθήκαμε για την παρουσία της στη Διάσκεψη είναι ότι πρόκειται περί
κουκλάρας...
Σε περίοδο έντασης των ελληνοτουρκικών σχέσεων ήταν αναμενόμενο ότι τον κύριο
στόχο θα αποτελούσε η σύζυγος του τούρκου πρωθυπουργού. Αλλά αυτή τη φορά τα
ρεπορτάζ τα έδωσαν όλα, ερμηνεύοντας κάθε κίνηση της Μπερνάζ Γιλμάζ ως άμεση
αντανάκλαση της "τουρκικής προκλητικότητας". "Η Γιλμάζ σνομπάρισε τη Δάφνη",
συμφώνησαν κανάλια και εφημερίδες. "Τη γυναίκα του επιστράτευσε ο τούρκος
πρωθυπουργός για να ανταποδώσει στον έλληνα πρωθυπουργό το 'σνομπάρισμα' που του
είχε επιφυλάξει κατά την άφιξή του", εξηγούσε ο "Ελεύθερος Τύπος" (4/11), ενώ η
"Εξουσία" αποκάλυπτε τις δύο εκδοχές της βόλτας της κυρίας Γιλμάζ: ως
τουρκοκρητικιά, ήθελε να δει μόνη το Ηράκλειο, αλλά μπορεί και να "απέφυγε να
πάει με τις άλλες στην Αγία Ειρήνη διότι εκεί οι Κρητικοί είχαν εξοντώσει
Τούρκους" (4/11).
Οσο οι συνομιλίες δεν έβγαζαν άκρη, τόσο "χόντραινε" και το δημοσιογραφικό
πορτρέτο της κυρίας Γιλμάζ: Είναι κακοντυμένη, βάζει τον άνδρα της για ύπνο και
τρέχει στα μπουζούκια, έρχεται στο τσακίρ κέφι με τις τσιφτετελιές, άσε που
προτιμά τα μπουζούκια από τις αρχαιότητες και κατεβάζει τρεις ρακές στην καθισιά
της. Με τον τίτλο της "Ακατάδεχτη και πάλι η... Χανούμ", η "Βραδυνή" συνόψισε
την Τετάρτη το κλίμα που έβγαινε από όλο το φάσμα του Τύπου. Και το "Εθνος"
πρόσθεσε την κρίσιμη πινελιά: "Εκανε κόλαση τη ζωή του προσωπικού (...) το οποίο
άκουγε τις φωνές της κάθε φορά που αργούσε ένα λεπτό το πρωινό της - πλούσιο
πάντα- ή δεν την εξυπηρετούσε όπως εκείνη πρόσταζε" (5/11).
Ενταση με τον Γιλμάζ, ύφεση όμως με τον Γκλιγκόροφ. Μέλι έσταζαν τα ρεπορτάζ για
τη γλυκιά ηλικιωμένη κυριούλα του, που τόσο κουράστηκε για να ακολουθήσει το
πρόγραμμα της κυρίας Σημίτη. Εχει χάρη που δεν έγινε καμιά Διαβαλκανική πριν από
πέντε χρόνια...
(Ελευθεροτυπία, 8/11/1997)