Το όνειρο του κ. Καραμανλή
"Καραμανλής: Επικίνδυνες υποχωρήσεις".
("Αδέσμευτος Τύπος", 30/3/2000)
Η κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής παραμένει ένα από τα πιο σκοτεινά σημεία της προεκλογικής διαμάχης.
Όχι ότι δεν συζητείται το θέμα σε κάθε ευκαιρία, αλλά οι απαντήσεις που δίνονται από όλες τις πλευρές τείνουν μάλλον να θολώσουν την εικόνα για τον πολίτη-ψηφοφόρο. Ο λόγος της σκόπιμης αυτής σύγχυσης είναι γνωστός. Η εξωτερική πολιτική είναι το κατεξοχήν ζήτημα που διχάζει τα ίδια τα στελέχη των κομμάτων, χωρίζοντάς τα σε "πατριώτες" (ή εθνικιστές, ή πολεμοκάπηλους) και σε "ειρηνιστές" (ή οικουμενιστές ή υποχωρητικούς ή γιες-μεν). Η διάκριση είναι τόσο σαφής ώστε τείνει να πάρει και οργανωτικές μορφές διακομματικής σύνδεσης, όπως περιγράφουμε στις διπλανές στήλες.
Ειδικά στο ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, είναι γνωστό ότι η αντιπολίτευση όλων των κομμάτων (από τη Νέα Δημοκρατία μέχρι το ΑΚΕΠ) προς το ΠΑΣΟΚ επικεντρώθηκε στο τρίπτυχο της καταστροφής: "Ιμια, S-300, Οτσαλάν". Παρά το γεγονός ότι πολλά στελέχη των κομμάτων της αντιπολίτευσης δεν συμμερίζονται τις πολεμόχαρες κραυγές των συναγωνιστών τους, το κλίμα της προεκλογικής περιόδου είναι ευνόητο ότι σημαδεύεται από τις "καθαρές" -δηλαδή τις απόλυτες- τοποθετήσεις. Χαρακτηριστική περίπτωση η στάση της Νέας Δημοκρατίας. Τα περισσότερα ηγετικά της στελέχη διατηρούν ψύχραιμους τόνους στην κριτική προς τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Αλλά τον τόνο τον δίνουν τα μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στην παράταξη. Και εκεί επικρατεί η γραμμή Τράγκα-Καρατζαφέρη, δηλαδή η καταγγελία της κυβέρνησης και ειδικά του κ. Σημίτη και του κ. Παπανδρέου ως "εθνικώς υπόπτων". Ο βουλευτής-δημοσιογράφος Γιώργος Καρατζαφέρης αποδίδει, μάλιστα, την πολιτική της κυβέρνησης στο ότι ο κ. Σημίτης είναι εβραίος και ο κ. Παπανδρέου εβραίο-πολωνό-αμερικανός!
Η υπόθεση στράβωσε για την αξιωματική αντιπολίτευση με τις δημοσκοπήσεις που αναδεικνύουν την ελληνοτουρκική προσέγγιση σε ισχυρό στοιχείο της κυβερνητικής πολιτικής και δίνουν τα υψηλότερα ποσοστά δημοτικότητας στον κ. Σημίτη και τον κ. Παπανδρέου. Αλλά με την πρόσφατη προβοκάτσια της Σαμπάχ ξιφούλκησαν και πάλι οι τουρκοφάγοι όλων των κομμάτων και κατάγγειλαν την "υποχωρητικότητα" της κυβέρνησης, προβάλλοντας παράλληλα τη δική τους μαχητικότητα, ενόψει μάλιστα της σταυρομαχίας.
Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες είναι λίγο δύσκολο να διακρίνει κανείς τις προσωπικές απόψεις του ίδιου του αρχηγού της Ν.Δ, ο οποίος επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε αλληλοσυγκρουόμενες τάσεις. Ανακαλύψαμε ότι ο κ. Καραμανλής έχει τοποθετηθεί ιστορικά-θεωρητικά για το ζήτημα σε ανύποπτο χρόνο, δηλαδή στη δικτατορική του διατριβή "Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και οι εξωτερικές μας σχέσεις 1928-1932" (Ελληνική Ευρωεκδοτική, Αθήνα 1986). Παραθέτουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα: "Αντί-κεμαλικά κινήματα πρότειναν στον Βενιζέλο να συντονίσουν την πολιτική τους εναντίον της Τουρκίας, με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος. Υποστηρικτές του έκπτωτου Σουλτάνου, Αρμένιοι και Κούρδοι ήταν οι κύριες ομάδες που ήθελαν να αναλάβουν δράση. Ο Βενιζέλος, εν τούτοις, θεώρησε προτιμότερο να συνεχίσει τις προσπάθειές του για συμφιλίωση με το επίσημο τουρκικό κράτος, ακόμη κι αν είχε να κερδίσει λιγότερα από ό,τι θα του προσέφεραν ενδεχομένως οι συνωμότες. Μάλλον είχε δίκιο να μην εκτιμά ιδιαιτέρως αυτούς τους διαφωνούντες, που είχαν ελάχιστες πιθανότητες να διαταράξουν τον νεοφώτιστο τουρκικό εθνικισμό".
Οι αναλογίες είναι σαφείς. Ο κ. Καραμανλής, μάλιστα, ψέγει την τότε αντιπολίτευση και τον Τύπο "που ύψωσε τη φωνή για τις παραχωρήσεις που έγιναν προς την
Άγκυρα" και προβάλλει το μακρόπνοο σχέδιο του Βενιζέλου για μια ελληνο-τουρκική συνομοσπονδία.
Όσο για το αίτημα του Βενιζέλου προς τον Μπριάν να περιληφθεί η Τουρκία στο σχέδιο για την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, ο κ. Καραμανλής σχολιάζει: "Το όνειρο δεν πραγματοποιήθηκε ή, για τους περισσότερο αισιόδοξους, δεν πραγματοποιήθηκε ακόμη".
Οι θέσεις, λοιπόν, του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας είναι σαφείς. Τουλάχιστον οι θεωρητικές. Ελπίζουμε να μην τον περιλάβει τώρα ο κ. Καρατζαφέρης και να αρχίσει να αναζητά την καταγωγή του!
(Ελευθεροτυπία, 1/4/2000)