Η αναμέτρηση των επιχορηγήσεων
"Τάιμ άουτ στο ντέρμπι Πάγκαλου - Βενιζέλου"
("Αδ. Τύπος", 20/4/2000)
Ώρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Θ. Πάγκαλος ανακάλυψε "μαύρη τρύπα" ύψους 3 δισ. στο υπουργείο Πολιτισμού: Απλήρωτους λογαριασμούς -επιχορηγήσεις δηλαδή- που κληρονόμησε από τους συναδέλφους του Β. Βενιζέλο και Ελ. Παπαζώη. Θύμωσε ο (κομμένος από τη νέα κυβέρνηση) κ. Βενιζέλος και ζήτησε "να δοθούν στη δημοσιότητα οι κατάλογοι όλων των επιχορηγήσεων από το υπ. Πολιτισμού, αλλά και οι επιχορηγήσεις του υπ. Εξωτερικών και άλλων υπουργείων και οργανισμών" (18/4). Ο κ. Πάγκαλος ανέστειλε επ' αόριστον τα συγκεκριμένα "χρέη" (2 δισ. 681 εκατ. δρχ.) και ο καβγάς γενικεύτηκε. Η Ν.Δ. χάρηκε για την "επιβεβαίωση των καταγγελιών της για φαυλότητα, κακοδιαχείριση και σπατάλη στον ευαίσθητο χώρο του πολιτισμού και του αθλητισμού", και το πολιτικό ρεπορτάζ άνοιξε ένα νέο κύκλο δελφινολογίας.
Xάριν όμως της ενότητας της παράταξης, η παρτίδα σούμο δεν εξελίχθηκε. Ακόμα και η λίστα που δόθηκε στη δημοσιότητα με τις απλήρωτες επιχορηγήσεις του ΥΠΠΟ, της περιόδου 22/5/98-14/3/2000, δεν σχολιάστηκε όσο -και με τον τρόπο που- θα έπρεπε. Λίγοι απάντησαν στα εύλογα ερωτήματα που προκύπτουν όταν εκτίθεται ένα τόσο συγκεκριμένο και εκτεταμένο πελατολόγιο. Πόσο "εκσυγχρονιστικό" άραγε είναι να επιχορηγούνται διάφορα απίθανα και ανυπόληπτα σωματεία για "έργα πολιτισμού" και μάλιστα λίγες μέρες πριν την παράδοση του υπουργείου ή τις εκλογές; Ποιον πολιτισμό καλλιεργεί μια ένωση φίλων ενός Ιερού Ναού, ένας σύλλογος "των απανταχού τάδε" ή των "γονέων και κηδεμόνων δείνα", και όχι ένας άλλος δημιουργός πολιτισμού -που δεν επιχορηγείται;- κ.ο.κ.
Σωστά, επομένως, ο κ. Πάγκαλος ισχυρίζεται ότι πρέπει να διαμορφωθούν νέα κριτήρια για τις περίφημες επιχορηγήσεις ώστε να σταματήσει το ρουσφέτι και η ζητιανιά. Πολύ σωστά, επίσης, ο κ. Βενιζέλος του θυμίζει ότι και στο ΥΠΕΞ υπάρχει ένα θέμα με τις επιχορηγήσεις που διαμορφώνουν ένα άλλο πελατειακό σύστημα, μια άλλη -σοβαρότερη- "μαύρη τρύπα" νομιμοφανούς εξαγοράς συνειδήσεων. Δεν έχουν περάσει δα και τόσα χρόνια από την εποχή Σαμαρά και το σκάνδαλο των πολλών δισ. που ξοδεύτηκαν από τις "απόρρητες δαπάνες" του ΥΠΕΞ, για την "εθνική προπαγάνδα". Τότε που ο κ. Μητσοτάκης μιλούσε για τις "μαύρες πλαστικές σακούλες σκουπιδιών από τις οποίες έφευγαν λεφτά" κυρίως προς τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης - όχι μόνο του στενού πολιτικού περιβάλλοντος των κρατούντων. Το Πειθαρχικό της ΕΣΗΕΑ δεν εντόπισε ποιοι δημοσιογράφοι, καναλάρχες και εκδότες "τα 'πιάσαν". Ούτε κι ο εισαγγελέας μπόρεσε να βρει άκρη. Ωστόσο η δύναμη των δισεκατομμυρίων ήταν φανερή: Η εποποιία για το "όνομα της Μακεδονίας" και για τα "εθνικά δικαιώματα της Β. Ηπείρου" μάς έχει μείνει αλησμόνητη.
Τον Ιούλιο του 1995, ένα άλλο θέμα επιχορηγήσεων "για εθνικούς λόγους" ήρθε να απασχολήσει την κοινή γνώμη. Ο κ. Βενιζέλος, ως υπουργός Τύπου, κατάφερε να μεταφέρει από τα έσοδα του ΛΟΤΤΟ και του ΠΡΟΤΟ το 2% στο υπουργείο του, δηλαδή κάπου 5 δισ. το χρόνο, τότε, προς εξασφάλιση "εθνικών στηριγμάτων". Και η ζωή συνεχίζεται.
Όμως, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, οι επιχορηγήσεις όλων των υπουργείων (πλην των απορρήτων του ΥΠΕΞ) δεν είναι πλέον ένα μυστικό που μόνο κατόπιν πολιτικής ρήξης μπορεί να αποκαλυφθεί. Σύμφωνα με το νόμο 2690/1999 ο κάθε πολίτης μπορεί να ενημερωθεί επίσημα με αίτησή του για το ποιοι (πρόσωπα ή "θεσμοί"), πότε και για ποιους λόγους πληρώνονται από το δημόσιο ταμείο. Δεν είναι λοιπόν μόνο ο απόρρητος κωδικός 0896 του ΥΠΕΞ (14 δισ. δόθηκαν το 1998 και 11 δισ. το 1999), είναι και τα φανερά χρήματα, του ίδιου υπουργείου, που για το τρέχον έτος πρϋπολογίζονται επισήμως σε 13,614 δισ. και τα οποία πρόκειται να δοθούν σε διάφορους "φορείς" για την προώθηση "εθνικών σκοπών". Ας αρχίσουμε απ' αυτούς.
(Ελευθεροτυπία, 22/4/2000)