Ποιος
να τα βάλει μ'
ένα "θαύμα"
"Πόντιος
Πιλάτος ο Κ.
Σημίτης"
("Αυγή", 5/10/2000)
Το
πένθος δεν
ταιριάζει στην
Ελλάδα. Μετά το
σοκ, αρκεί η
συντριβή και
έπειτα ένας
ακατέργαστος
θυμός με
σύντομη
ημερομηνία
λήξεως. Ποτέ η
επίπονη
διεργασία της
εκλογίκευσης. Η
συστηματική
μελέτη της
προϊστορίας
του ναυαγίου
δεν
ολοκληρώνεται.
Ποιoς θα
ρισκάρει να
βρεθεί
απέναντι σε
τόσα δομικά
αδιέξοδα; Τον
τόνο θα δώσουν
οι κραυγές όσων
έχουν άμεση (δηλαδή
ποινική ή υλική)
σχέση με την
τραγωδία. Η
οργή στα
τηλεοπτικά
σόου ("αυτός
φταίει, όχι εγώ")
θα
τροφοδοτήσουν
την αυθόρμητη
τάση του κοινού
να βρει εύκολα
τον μεγάλο
ένοχο. Θα
χωριστούμε σε
ομάδες: όσοι
είναι βέβαιοι
ότι φταίει "η
στραβωμάρα"
του τιμονιέρη
και απ' την άλλη,
εκείνοι που
ανακαλύπτουν (ανέξοδα,
για μια ακόμα
φορά) τη φύση
του μεγάλου
κεφαλαίου. Ύστερα
θα έρθει η
πολιτική
εξουσία να
επικαλεσθεί
την ευθύνη όλων
μας, ώστε, ως
φαινομενικά
πιο λογική,
λιγότερο
ακραία και
απλουστευτική,
να διατηρήσει
το πόστο της
στο πηδάλιο της
χώρας.
Το
μαχαίρι του κ.
Παπουτσή
φοβόμαστε ότι
δεν θα φτάσει
σε κανένα
κόκαλο. Αν
υπήρχε μαχαίρι,
τα σαπιοκάραβα
θα είχαν ήδη
αποσυρθεί, η
παράταση του
καμποτάζ δεν θα
ήταν "εθνικός
στόχος", η MINOAN δεν
θα
συμπεριφερόταν
ως ευεργέτης
του "εκσυγχρονισμού",
άλλοι, ως
ευεργέτες της
προηγούμενης
περιόδου, δεν
θα
δημαγωγούσαν
ρεβανσιστικά,
οι εταιρείες θα
είχαν
επενδύσει εκεί
που έπρεπε (και
όχι, π.χ., στον "εξωραϊσμό"),
τα πληρώματα θα
είχαν
αξιοπρέπεια
και
αποφασιστικό
λόγο για τα
πλοία όπου
δουλεύουν και η
Επιθεώρηση
Πλοίων, όπως
και ο
Νηογνώμονας
δεν θα ήταν
επιπέδου ΚΤΕΟ.
Το ναυάγιο δεν
οφείλεται σε
μια και μόνη
αιτία. Όλα
σχεδόν τα "αδιανόητα"
δυστυχήματα
οφείλονται σε
μια
πολυπαραγοντική
αλληλουχία
λαθών και
παραλήψεων. Το
γιατί αυτή η
αλληλουχία
αγνοείται,
είναι το μεγάλο
θέμα. Γιατί
εξελίσσεται
απρόσκοπτα ως
την καταστροφή,
και γιατί, λίγο
μετά, μια άλλη "μοιραία"
τραγωδία,
παρόμοια, θα
αναπαραχθεί
ανεμπόδιστα ως
το τέλος.
Το "Σαμίνα"
ήταν ένα πλοίο
ανάμεσα στα
εκατοντάδες
που συγκροτούν
το κοινώς
λεγόμενο "θαύμα
της ελληνικής
ναυτιλίας". Το
πρόβλημά του
ήταν, κατά τη
γνώμη μας, ότι
έπλεε ως τα 34
χρόνια του,
συμμετέχοντας
σε ένα
ανύπαρκτο
θαύμα. Ωστόσο,
ποιος θα
ασκούσε
κριτική στον
τρόπο που
μάζευε
κεφάλαια,
πελάτες και
πληρώματα η
ιδιοκτήτρια
εταιρεία; Ποιος
θα ερευνούσε
την τήρηση των
κανόνων
αξιοπλοϊας και
ασφάλειας;
Ποιος θα
μπορούσε να τα
βάλει με ένα
αυτοεπιβεβαιούμενο
θαύμα που
συνεχίζει να
κολακεύει τα
αφτιά (και ίσως
και τις τσέπες)
των
εφησυχασμένων
οπαδών της "ισχυρής
Ελλάδας". Ο
απολυμένος
μηχανικός του "Σαμίνα"
Σορόκος, λίγες
μέρες πριν το
ναυάγιο, είχε
βρει στα έγκατα
του "Σαμίνα"
χίλιους λόγους
ικανούς να
στραπατσάρουν
το θαύμα και
τις
βεβαιότητες
που το
συντηρούν. Αν
δεν βούλιαζε το
πλοίο,
ελάχιστοι θα
μάθαιναν τις
καταγγελίες
του. Είπε ο
άνθρωπος,
μεταξύ άλλων: "Δεν
με ήθελαν εκεί
γιατί ήμουνα
απαιτητικός,
ζήταγα σωστά
ανταλλακτικά. Έβλεπα,
είχα γνώσεις. Ο
Α' Μηχανικός
ήταν άνθρωπος
της εταιρείας.
Φόβιζε τους
άλλους
μηχανικούς.
Έτριβε τα χέρια
του όταν το
καλοκαίρι στο
πλοίο μπαίνανε
2.000 επιβάτες, αντί
1.100 που έπρεπε.
Λες και τα 'βαζε
στην τσέπη του (...)
Συνεργαζόμενος
με το τεχνικό
τμήμα της
εταιρείας
προσπαθούσε
όσο το δυνατόν,
χωρίς
ανταλλακτικά
και οικονομικό
κόστος, να έχει
το πλοίο σε
λειτουργία". Σε
συνέντευξη που
έδωσαν μέλη του
διασωθέντος
κατώτερου
πληρώματος του
καραβιού,
διατυπώθηκε η
πεποίθησή τους
για την
ανικανότητα
ορισμένων από
τους
προϊσταμένους
τους.
Τουλάχιστον
δύο καθηγητές
του Τμήματος
Ναυπηγών του
Πολυτεχνείου
υπογράμμισαν
ότι οι κανόνες
στο Αιγαίο
υπάρχουν για να
παραβιάζονται
συστηματικά
από ένα κάκιστο
και
πολυδαίδαλο
σύστημα
συμφερόντων.
Πολύ
φοβόμαστε ότι
κι αυτή τη φορά
το κακό θα
εξορκιστεί.
Ουδείς θα
θελήσει να
ταράξει με
εφιάλτες το
θαύμα της πιο "φιλόξενης
χώρας του
κόσμου". Κι αν
κάποιοι
επιμείνουν να
κριτικάρουν
εταιρείες και
δημόσιους
λειτουργούς,
εύκολα θα
χαρακτηριστούν
σαμποτέρ της
χώρας. Ξέρετε
πόσο από το
εθνικό μας
εισόδημα
οφείλεται στον
τουρισμό;