Ενας Πάπας για την Ορθοδοξία


"Ο κ. Χριστόδουλος θα δεχθεί εθιμοτυπικώς στο Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο τον Ρωμαίο Ποντίφικα"
                (Γραφείο Τύπου Αρχιεπισκοπής) 


ΩΣ "ΑΝΑΓΚΑΙΟ ΚΑΚΟ" και υποχώρηση μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα εμφάνισε η επίσημη Εκκλησία την τελική της συγκατάθεση στην επίσκεψη του Πάπα. Σ' αυτό το σημείο εμφανίζονται να συμφωνούν φονταμενταλιστές και μετριοπαθείς εκκλησιαστικοί παράγοντες, που κατά τα άλλα μαλλιοτραβιούνται στα τηλεπαράθυρα. Ας μας επιτραπεί να διαφωνήσουμε. Η γνώμη μας είναι ότι ο κ. Χριστόδουλος έχει πολύ περισσότερα κοινά στοιχεία με τον Πάπα, παρά με τον Πατριάρχη!

ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ περί αιρετικής παραδοξολογίας. Εννοούμε ότι οι δυο εκκλησιαστικοί άνδρες έχουν πολλά κοινά σημεία στο "πολιτικό" τους πρόγραμμα, δηλαδή στην προσπάθειά τους να επαναφέρουν την εκκλησία στο κέντρο λήψης των αποφάσεων και να αντισταθούν στην "αποχριστιανοποίηση" της Ευρώπης. Οσο κι αν φαίνεται σήμερα απίστευτο, με όλη την αντιπαπική φιλολογία που έχει αναπτυχθεί στους κόλπους της Εκκλησίας, ο ίδιος ο κ. Χριστόδουλος πριν από λίγους μήνες δήλωνε δημόσια την ταύτισή του με το στενό συνεργάτη του Πάπα, τον καρδινάλιο Πουπάρ, πάνω στα ζητήματα της "χριστιανικής Ευρώπης". Τις δηλώσεις αυτές είχε φιλοξενήσει ο ραδιοσταθμός της Εκκλησίας (11/6/2000) και τις είχαμε σχολιάσει από τη στήλη αυτή (24/6/2000). 

Η ΣΥΓΚΛΙΣΗ ορθοδόξων και καθολικών συντελείται, δηλαδή, στο πεδίο του κοινού συμφέροντος. Στόχος τους είναι να ενισχύσουν την παρουσία της εκκλησίας μέσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Νοσταλγούν κι οι δύο τις παλιές καλές μέρες της θεοκρατικής Ευρώπης, στη Δύση και την Ανατολή. Ο Πάπας εξαίρει τον καθολικό Μεσαίωνα, ο Χριστόδουλος εμπνέεται από το ορθόδοξο Βυζάντιο. Ο αρχιεπίσκοπος καταδικάζει την κληρονομιά του Διαφωτισμού, ο Πάπας προειδοποιεί ότι "αν η ιστορική μνήμη της Ευρώπης δεν ξεπεράσει την εποχή του Διαφωτισμού, τότε η νέα της ενότητα θα έχει επιφανειακά και ασταθή θεμέλια". 

Ο ΣΤΟΧΟΣ του Ιωάννη Παύλου Β' από το 1990 είναι να προκαλέσει έναν "δεύτερο ευαγγελισμό" στην Ευρώπη. Δεν διστάζει, μάλιστα, τιμώντας τους αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, να αναφερθεί στην "ελληνική και τη βυζαντινή παράδοση, αυτές τις δύο τεράστιες παραδόσεις, οι οποίες συναποτελούν τη χριστιανική Ευρώπη του παρελθόντος και του παρόντος". Από κοντά και ο κ. Χριστόδουλος, ο οποίος αναγνωρίζει τον αγώνα των καθολικών: «Και στην Ευρώπη έγινε ένας τρόπον τινά αποχριστιανισμός των κρατών. Ενας αποχριστιανισμός, ο οποίος καθιερώθηκε σιγά σιγά και εκεί πέρα και είναι κάτι για το οποίο αγωνίζονται -πρέπει να πω- οι εκκλησίες και μάλιστα η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Αγωνίζεται δηλαδή πολύ σκληρά για να αποτρέψει αυτόν τον αποχριστιανισμό».

Και πώς αγωνίζεται η Καθολική Εκκλησία; Μα με "λαοσυνάξεις", τις οποίες θαυμάζει ο κ. Χριστόδουλος: «Πριν δέκα χρόνια κατέβηκαν στο Παρίσι σε διαδήλωση δύο εκατομμύρια κόσμος. Ξέρετε τι θα πει δύο εκατομμύρια κόσμος; Γέμισε το Παρίσι, η Place de la Concorde όπως λέγεται, δηλαδή η πλατεία Ομονοίας, γέμισε κόσμο και κοσμάκη. Γιατί; Διεμαρτύροντο κατά της γαλλικής κυβερνήσεως για κάποια μέτρα που είχαν παρθεί σε βάρος των σχολείων της Εκκλησίας. Και βεβαίως η φωνή του λαού ήταν οργή του Θεού και τελικά η κυβέρνηση υπεχώρησε μπροστά στην πίεση αυτή τη λαϊκή».

ΟΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ, λοιπόν, περί "σχίσματος" και "πρωτείου" και "φιλιόκβε" είναι στάχτη στα μάτια των αφελών. Τίποτα από όλα αυτά δεν αποτέλεσε σημείο τριβής κατά την προετοιμασία της επίσκεψης του Πάπα. Αντιθέτως, τα προβλήματα ανέκυψαν στις διατυπώσεις περί Κυπριακού ή περί Βαλκανίων, δηλαδή σε καθαρά πολιτικά ζητήματα, τα οποία όμως είναι δευτερεύοντα μπροστά στον κοινό στόχο. Εκεί που από την αρχή υπήρξε σύμπτωση και απόλυτη συμφωνία ήταν φυσικά οι διατυπώσεις περί "χριστιανικής Ευρώπης".

Ας μην παραληφθεί και ένα τελευταίο στοιχείο. Ο αρχιεπίσκοπος αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τη συνάντησή του με τον Πάπα για να ισχυροποιήσει τη θέση του στη γνωστή σύγκρουση με το Φανάρι. Απέναντι στον κύριο εκπρόσωπο του Καθολικισμού, παρουσιάζεται ως κύριος εκπρόσωπος της Ορθοδοξίας. Την ίδια ώρα, ο κ. Βαρθολομαίος περιορίζεται σε κινήσεις αντιπερισπασμού περιοδεύοντας στη Θράκη, διεκδικώντας το δικό του ζωτικό χώρο στις μητροπόλεις των "νέων χωρών".

(Ελευθεροτυπία, 5/5/2001)