Το φιλί του πολιτικού-αράχνη


Το φιλί μεταξύ δύο ανδρών έχει πάψει προ πολλού να αποτελεί σκάνδαλο ή έστω και απλή είδηση. Οταν όμως οι δυο άνδρες που ανταλλάσσουν περιπαθή ασπασμό βρίσκονται στους αντίποδες του πολιτικού φάσματος, τότε το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον είναι αυτονόητο. Μιλάμε, βέβαια, για το θερμό φιλί του Γιώργου Καρατζαφέρη και του Γεράσιμου Αρσένη κατά την παρουσίαση του βιβλίου του δεύτερου την περασμένη Δευτέρα.

Η παρουσία του επίδοξου Ελληνα Λεπέν στην εκδήλωση του κ. Αρσένη έχει ήδη επισημανθεί. Το φιλί, όμως, το ανέδειξε κατ' αποκλειστικότητα και για προφανείς λόγους το ιδιωτικό κανάλι του ίδιου του κ. Καρατζαφέρη.

Τα προσωπικά αισθήματα των δύο πολιτικών θα ήταν αδιάφορα για τη στήλη, αν δεν συνδέονταν με την από του βήματος αναφορά του τέως υπουργού και επιφανούς στελέχους του ΠΑΣΟΚ ότι το μέτωπο του "Οχι" θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό. "Ο Κυπριακός λαός ξεπέρασε για πρώτη φορά τις πολιτικές του ηγεσίες", παρατήρησε ο κ. Αρσένης, και προφήτεψε: "Θα έχουμε και ενδιαφέρουσες και υγιείς πολιτικές ανακατατάξεις και στην Κύπρο και την Ελλάδα".

Παρόμοιες "υγιείς" ανακατατάξεις προβλέπουν και πολλοί συμμαχητές των δύο προαναφερθέντων πολιτικών στο μέτωπο του "Οχι". "Αυτό (δηλαδή το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος) θα έχει συνέπειες στο πολιτικό σκηνικό και στην Ελλάδα, και ο νοών νοείτω", θα πει στον Alpha ο Θόδωρος Κατσανέβας (20/4) και θα επιστήσει την προσοχή του οικοδεσπότη του: "Αυτό που λέω έχει μεγάλη σημασία, κ. Χατζηνικολάου". Τον άκουγαν επιδοκιμάζοντας τα λεγόμενά του οι κύριοι Καραμπελιάς και Παπαθεμελής. Αλλά και στο μέτωπο του "Ναι" παρατηρείται μια αντίστοιχη κινητικότητα, με διακομματικές ταυτίσεις στελεχών. Εναγκαλισμούς ετερόκλητους θα συναντήσουμε κι εδώ.

Είναι αλήθεια ότι στα λεγόμενα "εθνικά" θέματα έχει δημιουργηθεί από τις αρχές της περασμένης δεκαετίας μια οριζόντια διασύνδεση απόψεων. Στελέχη από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους ταυτίζονται όλο και πιο συχνά σε επιλογές που αποκλίνουν από την επίσημη κομματική γραμμή. Το είδαμε στα Ιμια, την υπόθεση Οτζαλάν, την επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία, κ.ο.κ. Οι σημερινοί πρωταγωνιστές του "Οχι" και του "Ναι" έχουν διασταυρωθεί σε όλα αυτά τα επεισόδια της σύγχρονης ιστορίας μας και έχουν συγκροτήσει (μιλώντας σχηματικά) μια «εθνοκεντρική» και μια «εκσυγχρονιστική» τάση. Από μια άποψη όλα τα πολιτικά κόμματα (πλην του ΚΚΕ) που περιλαμβάνουν και τις δυο συγκρουόμενες τάσεις πληρώνουν έτσι το αντίτιμο της πολυσυλλεκτικότητάς τους.

Μέχρι σήμερα, αυτή η καθολική εσωτερική σύγκρουση δεν έφτασε σε σημείο να προκαλέσει κρίση στο πολιτικό σύστημα. Ισως κιόλας να ενίσχυε τις κομματικές ηγεσίες η παρουσία της αντίπαλης άποψης εντός του κόμματος. Ομως τώρα, για πρώτη φορά, αυτή η διχοτομία διασταυρώνεται με την ιστορική αντιπαράθεση «απορριπτικών» και «ενδοτικών» στην Κύπρο. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι εκρηκτικό, γιατί η διαφαινόμενη επικράτηση του «Οχι» δίνει για πρώτη φορά το δικαίωμα σε εκείνους που μειοψηφούν στα κόμματά τους (αλλά και στη Βουλή) να επικαλεστούν την επικράτησή τους στη λαϊκή βάση.

Από τη φύση του το δημοψήφισμα διευκολύνει τον κάθετο χωρισμό των πολιτών στα δύο. Ομως διευκολύνει και την ανάδειξη κάθε είδους πολιτικού τυχοδιωκτισμού εκείνων που επιδιώκουν απλώς να καβαλήσουν το ρεύμα του «μαύρου» ή του «άσπρου» για να αναδειχτούν ηγέτες της στιγμής. Οι «αποτυχημένοι της ειρήνης» θέλουν να γίνουν οι «ήρωες του πολέμου».

Οσο κι αν μιλούν όλοι για το «αύριο», στην πραγματικότητα όλα τα επιχειρήματα του πολιτικού διαλόγου μετά τη Λουκέρνη αφορούν το χτες. Κανείς δεν είναι έτοιμος να διαχειριστεί το «Οχι». Κάποιοι δεν είναι ούτε καν πρόθυμοι. Αυτό το κλίμα διευκολύνει όλους τους πολεμοχαρείς εθνεγέρτες να αναδυθούν και πάλι στον αφρό. Και να σκεφτεί κανείς ότι ο κ. Χριστόδουλος δεν έχει πολυμιλήσει ακόμα...

(Ελευθεροτυπία, 24/4/2004)