Πολιτική η λογοκρισία

"Ενστάσεις για τη συνέντευξη είχε εκφράσει εδώ και μέρες ο κ. Γιάννης Παπουτσάνης"
        («Ελεύθερος Τύπος», 5/10/05)

Η επίσημη ανακοίνωση της ΕΡΤ Α.Ε. που εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η διοίκηση της κρατικής τηλεόρασης αποφάσισε να κόψει τις συνεντεύξεις του Αλέξανδρου Γιωτόπουλου και του Κάρλος από την εκπομπή Focus της περασμένης Τρίτης είναι ακόμα πιο απαράδεκτη από την ίδια τη λογοκριτική παρέμβαση. Η επίκληση της νομικής υπηρεσίας, η οποία «γνωμάτευσε ότι οι συνεντεύξεις προσκρούουν σε μια σειρά γενικών διατάξεων του Ποινικού Κώδικα και ειδικών ποινικών νόμων» ανοίγει ένα παράθυρο για την επιστροφή της προληπτικής λογοκρισίας.

Φυσικά όποιος διάβασε τη συνέντευξη του κ. Γιωτόπουλου στην «Ε» της Τετάρτης θα δυσκολεύτηκε να φανταστεί αυτές τις τρομερές διατάξεις του ΠΚ και των «ειδικών» νόμων που απαγορεύουν τη μετάδοσή της. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες στην επίμαχη γνωμοδότηση επισημαίνεται ότι με τη συνέντευξη Γιωτόπουλου «βάλλονται ευθέως και χωρίς αποδείξεις συντεταγμένες λειτουργίες της Πολιτείας, η αμεροληψία και η αντικειμενικότητα των οποίων κατοχυρώνονται συνταγματικώς» («Τα Νέα», 5/10/05).

Ο πρόεδρος της ΕΡΤ κ. Χρήστος Παναγόπουλος ήταν πολύ εκφραστικός, απαντώντας στα ερωτήματα του Σωτήρη Μανιάτη: «Πήραμε γραπτά τα αποσπάσματα της συνέντευξης Γιωτόπουλου και διαπιστώθηκε ότι θα πάει μέσα χειροπόδαρα η εταιρεία. (...) Νομικά έπρεπε να δω αν αύριο θα πάω φυλακή εγώ και η ΕΡΤ ή η όποια επιχείρηση. Και με αυτό το υλικό η ΕΡΤ πάει φυλακή» («Ε», 5/10/05).

Φυσικά τίποτα απ' αυτά δεν θα γινόταν. Οπως δεν «δέθηκε χειροπόδαρα» ο διευθυντής της «Ε» που δημοσίευσε αμέσως μετά το λογοκριτικό κρούσμα τη συνέντευξη, έτσι δεν θα πάθαινε τίποτα ο κ. Παναγόπουλος ή ο κ. Παπουτσάνης, ο οποίος, αν και γενικός διευθυντής ενημέρωσης του καναλιού αρνήθηκε οποιοδήποτε σχολιασμό.

Αλίμονο αν ζούσαμε σε ένα κράτος όπου οι νόμοι απαγορεύουν την ελεύθερη έκφραση ενός ανθρώπου, ο οποίος έχει καταδικαστεί στη βαρύτερη δυνατή ποινή και υπερασπίζεται δημόσια την άποψή του ότι είναι πολιτικός κρατούμενος και άσχετος με την υπόθεση.

Η πραγματικότητα είναι φυσικά εντελώς διαφορετική. Οι λόγοι της λογοκρισίας δεν είναι νομικοί αλλά πολιτικοί. Η ΕΡΤ (που επιβεβαιώνει κάθε μέρα και περισσότερο ότι επιστρέφει στο δοκιμασμένο μοντέλο της ΥΕΝΕΔ του '70) απλώς ευθυγραμμίζεται εν όψει της επικείμενης δίκης στο μηχανισμό κατευθυνόμενης πληροφόρησης που είχε επικρατήσει το σκοτεινό καλοκαίρι του 2002. Στο όνομα τότε της πάταξης της τρομοκρατίας καταπατήθηκε κάθε δικονομική εγγύηση για κατηγορούμενους, υπόπτους ή και απλούς ...περαστικούς. Και δυστυχώς τα μέσα ενημέρωσης συνέπραξαν σε μεγάλο βαθμό στο μοντέλο αυτό που οργανώθηκε από τους Βρετανούς για να μην περνούν στον Τύπο παρά όσα επέλεγε και διοχέτευε το ειδικό αντιτρομοκρατικό επιτελείο.

Το ίδιο μοντέλο κυριάρχησε και στην πρώτη δίκη της 17Ν, όταν απαγορεύτηκε -δυστυχώς με τη σύμφωνη γνώμη ορισμένων κατηγορουμένων- η παρουσία των ηλεκτρονικών μέσων. Τώρα εν όψει του Εφετείου ετοιμάζεται φαίνεται το νέο σκηνικό, στο οποίο δεν χωρούσε η ολιγόλεπτη συνέντευξη που είχε πάρει από τον κ. Γιωτόπουλο η Γιάννα Παπαδάκου πριν από δυο μήνες.

Εκείνο που φαίνεται να θορύβησε τους πολιτικούς προϊσταμένους της ΕΡΤ δεν ήταν οι απόψεις του κ. Γιωτόπουλου για το φαινόμενο της σύγχρονης τρομοκρατίας. Αυτές είναι μάλλον πλειοψηφικές. Ούτε και η απόστασή του από τους συγκατηγορούμενούς του που συνεργάστηκαν με τις αρχές μπορεί να ενόχλησε. Τις αντιθέσεις μεταξύ των συγκατηγορουμένων οι αρχές τις υποθάλπουν, όταν δεν τις προκαλούν.

Αυτό που δεν ταιριάζει με τα δεδομένα της κατευθυνόμενης πληροφόρησης είναι η ίδια η παρουσία του βαριά καταδικασμένου ως φυσικού προσώπου που σκέπτεται πολιτικά, απαντά πολιτικά και διαψεύδει την εικόνα του ανθρωπόμορφου τέρατος που φιλοτέχνησαν με τόση επιμέλεια οι οργανωτές της παράστασης του 2002.

(Ελευθεροτυπία, 8/10/2005)