Το Πανεπιστήμιο είμαι εγώ!


Ενα από τα βασικά επιχειρήματα της υπουργού Παιδείας για να στηρίξει το νόμο πλαίσιο που συνέταξε για τα ΑΕΙ ήταν ότι ενισχύει την αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων. Δεν χρειάστηκε να περάσει πολύς καιρός για να επιβεβαιωθεί ότι ισχύει ακριβώς το αντίθετο.

Μέχρι τώρα όλοι γνώριζαν τις δυσκολίες και τις θυσίες που χρειάζονται για να μπορέσει ένας μαθητής να περάσει σε κάποιο ΑΕΙ, να τελειώσει τη σχολή του και να προχωρήσει σε μεταπτυχιακές σπουδές και ακαδημαϊκή καριέρα. Με αλλεπάλληλες συνεδριάσεις επιτροπών, συνεχείς κρίσεις που ορισμένες φορές -κακώς- είχαν και υποκειμενικά κριτήρια, κάποια στιγμή οι πανεπιστημιακοί που πληρούσαν τις παραπάνω προϋποθέσεις γίνονταν μόνιμα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Τώρα όμως όλα αυτά έχουν ανατραπεί. Η «αμετακίνητη στις απόψεις της», κατά δική της ομολογία, υπουργός Παιδείας συνεχώς αυξάνει το διάστημα που απαιτεί ο νόμος για να υπογράφει τους διορισμούς των υποψήφιων μελών ΔΕΠ. Με βάση τον παλιό νόμο και τις τροπολογίες του, ο έλεγχος νομιμότητας των διορισμών μελών ΔΕΠ από πλευράς ΥΠΕΠΘ από διάρκεια ενός μήνα έγινε δύο. Η σημερινή υπουργός τον αύξησε σε 4 και η ίδια πάλι πέρσι σε 6. Φαίνεται όμως ότι ούτε αυτό της έφτασε και την παραμονή της λήξης του εξαμήνου, με πρόσχημα κάποιο χαρτάκι που λείπει, ξαναστέλνει πίσω φακέλους και μηδενίζει το «κοντέρ» του εξαμήνου. Κατ' επανάληψη έχει καταγγελθεί δημόσια αυτή η κωλυσιεργία, κυρίως ως πολιτικός παρεμβατισμός αλλά και ως εκδικητικότητα της υπουργού προς τους πανεπιστημιακούς που την αμφισβήτησαν.

Η υπουργός έχει βάλει την ακαδημαϊκή κοινότητα σε ομηρία. Ενα μικρό παράδειγμα: Με έγγραφό της ζητούσε να μάθει «γιατί σε μια εκλογή δεν χρησιμοποιήθηκαν στην εισηγητική επιτροπή οι καθηγητές Χ και Ψ (ονομαστικά!), οι οποίοι (κατά την αντίληψή της) είναι πιο σχετικοί στο υπό κρίση γνωστικό αντικείμενο». Πρώτη φορά στα χρονικά έγινε παρέμβαση αυτού του είδους, συνοδεύτηκε μάλιστα από μια απίστευτη γκάφα της υπουργού, από την οποία προέκυπτε ότι δεν είχε καν αντιληφθεί περί ποίου γνωστικού αντικειμένου επρόκειτο.

Πριν από 1,5 χρόνο διαπιστώθηκε από την ΠΟΣΔΕΠ ότι το υπουργείο κρατούσε πάνω από 400 διορισμούς στα συρτάρια. Η καθυστέρηση γινόταν επιλεκτικά. Η ΠΟΣΔΕΠ υπολογίζει την ελάφρυνση του κρατικού προϋπολογισμού εξαιτίας των καθυστερήσεων διορισμού σε πάνω από μισό εκατομμύριο ευρώ. Στη διαμαρτυρία της ΠΟΣΔΕΠ, η υπουργός απάντησε ότι δεν επαρκεί το προσωπικό για να κάνει όλους αυτούς τους ελέγχους νομιμότητας.

Σήμερα καθυστερεί (πάλι επιλεκτικά) ο έλεγχος νομιμότητας ορισμένων διορισμών πάνω από 6 μήνες, διάστημα που προβλέπει ακόμη και η ισχύουσα νομοθεσία. Ο σημερινός «νόμος-πλαίσιο», που καταγγέλλεται ως αντισυνταγματικός, προβλέπει ότι σε ένα μήνα από την κάθε εκλογή ο πρύτανης του ιδρύματος κάνει τον έλεγχο νομιμότητας και δημοσιεύει το διορισμό στην εφημερίδα της κυβέρνησης.

Το ΥΠΕΠΘ, όμως, διατηρεί για τον εαυτό του το δικαίωμα να ακυρώσει το διορισμό αν κάτι δεν του αρέσει (με πρόσχημα τον εκ των υστέρων έλεγχο νομιμότητας!), απολύοντας τον νεοδιορισθέντα ή υποβιβάζοντας τον εκλεγέντα σε ανώτερη βαθμίδα ή ακυρώνοντας τη μονιμοποίηση. Ενάμιση χρόνο μετά το διορισμό του ο καθηγητής μπορεί να απολυθεί διότι έτσι κρίνει η υπουργός.

Επιπλέον το Ελεγκτικό Συνέδριο αρνείται να πληρώσει τις δεδουλευμένες αμοιβές συμβασιούχων διδασκόντων, θεωρώντας με «στενή ερμηνεία» του ΠΔ 407/80 ότι οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι αυτοί, μετά τα τρία χρόνια υπηρεσίας (με συμβάσεις), θα πρέπει να απολύονται και να μην ξαναϋποβάλλουν υποψηφιότητα στις νέες προκηρύξεις θέσεων.

Αυτό είναι αντισυνταγματικό (καταργεί την ισότητα), αντιακαδημαϊκό (δεν είναι δουλειά του ΥΠΕΠΘ να αποφασίζει τα κριτήρια του «καλού δάσκαλου») και ακυρώνει την αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ. Αυτό το μέτρο εφαρμόστηκε σε μερικές περιπτώσεις (Παν. Κρήτης, Παν. Μακεδονίας, Παν. Αιγαίου) και απολύθηκαν οι εργασθέντες συμβασιούχοι χωρίς καν να πληρωθούν τα δεδουλευμένα. Οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι το ΥΠΕΠΘ είναι αποφασισμένο να γενικεύσει το μέτρο σε όλα τα ΑΕΙ!

Αντί λοιπόν οι πανεπιστημιακοί να κουράζονται για την τελειοποίησή τους ως ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, καλύτερα να καλλιεργούν καλές σχέσεις με το επιτελείο της υπουργού για να εξασφαλίσουν έτσι πολύ περισσότερες πιθανότητες για ακαδημαϊκή καριέρα.

(Ελευθεροτυπία, 30/6/2007)