Κάλπη ανελευθερίας


"Ξυλοδαρμοί και καταστολή στις φυλακές"
    («Η Εποχή», 9/9/2007)

Η είδηση πέρασε στα ψιλά, ανήμπορη να διαπεράσει την ανελαστική ατζέντα βάσει της οποίας διαμορφώθηκαν οι θεματικές που έμελλε να μονοπωλήσουν την προεκλογική συζήτηση: κρατούμενος στις φυλακές Κορυδαλλού κακοποιήθηκε βάναυσα από δεσμοφύλακες, επειδή διακινούσε προκήρυξη που υπέγραφε Ομάδα Κρατουμένων με την οποία οι φυλακισμένοι καλούνταν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και να στηρίξουν εκείνους που τους έδειξαν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους, εν προκειμένω τον ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια ώρα, με βίαιες μεθόδους αντιμετωπίστηκαν και άλλοι κρατούμενοι που τόλμησαν να μοιράσουν το ίδιο προεκλογικό υλικό σε άλλες φυλακές της χώρας.

Ας δούμε τι ακριβώς συνέβη: όταν οι δεσμοφύλακες αντιλήφθηκαν ότι στο νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού κρατούμενος μετανάστης διακινεί προκήρυξη για τη στήριξη κόμματος της Αριστεράς, τον κάλεσαν να εξηγήσει πώς ένας κρατούμενος, και μάλιστα Αλβανός, θεωρεί ότι μπορεί να συμμετάσχει ατιμώρητα σε μια διαδικασία που κατά τη γνώμη τους αφορά μόνον ελεύθερους πολίτες, και δη ελληνικής καταγωγής. Ακολούθησε ο «συνετισμός» του με τα συνήθη «μέσα» στα οποία καταφεύγουν οι ανθρωποφύλακες όταν έχουν να κάνουν με «ανυπάκουους» κρατουμένους. Βαριά χτυπημένος σήμερα, ο φυλακισμένος μετανάστης που είχε το θράσος να διανείμει μια απλή προκήρυξη αποτελεί ζωντανή απόδειξη για το τι ακριβώς ρισκάρει κάθε έγκλειστος πολίτης που θα διανοηθεί να διεκδικήσει μια ανάσα ελευθερίας πίσω από τα κάγκελα.

Εξίσου σκληρή, κι ας μοιάζει ηπιότερη, υπήρξε η αντιμετώπιση ενός άλλου φυλακισμένου, Ελληνα αυτή τη φορά, που «συνελήφθη» να μοιράζει την ίδια προκήρυξη σε πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού. Με την απειλή ότι πρόκειται να του αφαιρέσουν τη δυνατότητα εργασίας και άλλα από το νόμο προβλεπόμενα ευεργετήματα, ο κρατούμενος υποχρεώθηκε να μαζέψει ένα προς ένα όσα χαρτιά είχε προλάβει να μοιράσει. Με εκβιασμούς και απειλές απάντησαν οι αρχές και άλλων φυλακών, όταν κάποιοι τόλμησαν να εμφανίσουν την προκήρυξη της Ομάδας Κρατουμένων. Οπως μας πληροφορεί ο συνάδελφος Πάνος Λάμπρου, ο οποίος ασχολείται συστηματικά με τα δικαιώματα των φυλακισμένων, η απόπειρα διακίνησης της προκήρυξης προκάλεσε την αντίδραση των υπευθύνων στις φυλακές Κομοτηνής, Διαβατών, Τρικάλων και Κέρκυρας. Στην Πάτρα εμποδίστηκε το μοίρασμα των συγκεκριμένων φυλλαδίων, στη Χίο δεν έφτασαν ποτέ, ενώ από ορισμένες φυλακές οι φάκελοι με το ανεπιθύμητο υλικό επέστρεψαν άθικτοι.

Είναι βέβαιο ότι η αντιμετώπιση αυτή συνιστά έναν ακόμη κρίκο στην αλυσίδα των άμεσων και σκληρών μέτρων καταστολής με τα οποία οι αρμόδιοι υποδέχονται κάθε κίνηση βελτίωσης των όρων διαβίωσης των έγκλειστων συμπολιτών μας. Εξίσου προφανές είναι ότι, εφόσον οι κρατούμενοι ασκούν κατά το νόμο τα εκλογικά τους δικαιώματα, δεν είναι δυνατό την ίδια στιγμή να μην έχουν τη δυνατότητα να συζητήσουν μεταξύ τους για τις εκλογές, επομένως και να προπαγανδίσουν ένα κόμμα που οι ίδιοι κρίνουν ότι στηρίζει τα αιτήματά τους. Πρόσφατη εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών (20.08) ορίζει ότι οι πολίτες που τελούν υπό καθεστώς προσωρινής κράτησης ή εκτίουν στερητικές της ελευθερίας ποινές και δεν έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα «ασκούν κανονικά το εκλογικό τους δικαίωμα στο εκλογικό τμήμα του καταστήματος όπου κρατούνται βάσει των ειδικών εκλογικών καταλόγων στους οποίους εγγράφονται για το σκοπό αυτό».

Αλλα ορίζει ο νόμος, άλλα καταγγέλλονται συχνά για τις διαδικασίες που ακολουθούνται κατά την εφαρμογή του. Πρόσφατο παράδειγμα η διαμαρτυρία της Επιτροπής Κρατουμένων ότι η προθεσμία εγγραφής στους καταλόγους υπήρξε ασφυκτική και ότι πολλοί στερήθηκαν με τον τρόπο αυτό το δικαίωμα συμμετοχής τους στις εκλογές, ενώ άλλοι απειλούνται με μεταγωγές της τελευταίας στιγμής ώστε να μην ψηφίσουν. Οπως και να έχει, η προκήρυξη που συνέταξαν οι ίδιοι οι κρατούμενοι συνιστά μια πρώτη σημαντική ρωγμή στον άτυπο αλλά πανίσχυρο νόμο της σιωπής που τους έχει επιβληθεί. Στο κλίμα αυτό, η συμμετοχή ενός γνωστού για τους αγώνες του φυλακισμένου στο ψηφοδέλτιο ενός κόμματος θα μπορούσε στις επόμενες εκλογές να λειτουργήσει ως παραδοχή, έστω συμβολική, ότι η καταπάτηση των δικαιωμάτων των κρατουμένων γίνεται από κάποιους αντιληπτή ως σοβαρό έλλειμμα δημοκρατίας που γυρεύει την άμεση λύση του.

(Ελευθεροτυπία, 15/9/2007)