Η νέα βαλκανική διείσδυση

 "Ρωσίδες, Ουκρανές και Βουλγάρες καλλονές ζητούν γαμπρό από τη Δύση"

 (αγγελία γραφείου συνοικεσίων στο Διαδίκτυο)

Εντάξει. Η Ελλάδα είναι το αρχαιότερο, σημαντικότερο και ισχυρότερο κράτος της περιοχής και δικαίως μπεγλεράει κατά το δοκούν τα Βαλκάνια. Όποιος δεν έχει ακόμη πειστεί για την αυταπόδεικτη τούτη αλήθεια, καλά θα κάνει να ρίξει μια ματιά στην ιστοσελίδα του γραφείου συνοικεσίων "Apollon". Εκεί θα συναντήσει χιλιάδες γυναίκες από τη Βουλγαρία να κάνουν ουρά για έναν Έλληνα γαμπρό. Ποια καλύτερη απόδειξη για την αδιαμφισβήτητη πέραση της χώρας μας στη βαλκανική γειτονιά της;

Η ιδέα δεν είναι πρωτότυπη: εκατοντάδες αντίστοιχα διεθνή γραφεία υπόσχονται έναντι λογικής αμοιβής "όμορφες, παραδοσιακές και ολιγαρκείς" γυναίκες από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης σε άνδρες από τον Πρώτο Κόσμο απαυδισμένους από τις "χειραφετημένες", γλωσσοκοπάνες και απαιτητικές συμπατριώτισσές τους. Η συναλλαγή είναι σε κάθε περίπτωση δεδομένη: οι γυναίκες προέρχονται από χρεοκοπημένες κοινωνίες, οι άνδρες, αν και κατά τεκμήριο χρεοκοπημένοι οι ίδιοι, διαθέτουν το περιζήτητο προσόν να ζουν σε χώρες που ευημερούν. Όλως τυχαίως, αντιστροφή του σχήματος δεν είναι νοητή: αίτημα για μαζική αναζήτηση φτωχών πλην όμορφων και τίμιων Ανατολικών ανδρών από αποτυχημένες στα ερωτικά Δυτικές γυναίκες δεν έχει ακόμη διατυπωθεί ούτε στις πιο εκκεντρικές αρμόδιες σελίδες του Ιντερνετ.

Αγοραπωλησίες γυναικών

Ας επιστρέψουμε στα καθ' ημάς. Τα τελευταία χρόνια, και στον πλέον αναξιοπαθούντα αρσενικό συμπατριώτη μας αντιστοιχεί μία τουλάχιστον δίμετρη ξανθιά ξένη καλλονή, συνήθως ανήλικη, ένα "αβάδιστο", κατά τις εκατοντάδες καθημερινές αγγελίες στον κατά τα λοιπά σοβαρό ημερήσιο Τύπο. Πλημμύρισαν εξαθλιωμένα κορίτσια από την Ανατολική Ευρώπη τα μπαρ των αστικών κέντρων, ενώ στάβλοι και αχυρώνες ανά την επικράτεια μετατράπηκαν σε φυλακές όπου κρατούνται, συχνά με τη βία, γυναίκες από γειτονικές χώρες που ήρθαν στην Ελλάδα γυρεύοντας καλύτερη τύχη. Ουδείς ασχολείται με το πρόβλημα, και κάθε σχετική αποκάλυψη έρχεται απλώς να επιβεβαιώσει το αδιέξοδο: η συμμετοχή στα δίκτυα διακίνησης στην Ελλάδα γυναικών από τις βαλκανικές χώρες και την πρώην ΕΣΣΔ πρέπει να συνιστά μία από τις πλέον προσοδοφόρες αλλά και ασφαλείς οικονομικές δραστηριότητες των καιρών μας. Στο μεταξύ, ευρείες κατηγορίες Ελλήνων ανδρών εθίζονται στην επί χρήμασι ικανοποίηση των πιο παράτολμων φαντασιώσεών τους με αποτελέσματα που θα φανούν στο άμεσο μέλλον.

Στο κλίμα αυτό, τι θα μπορούσε κανείς να προσάψει σε ένα γραφείο συνοικεσίων που, σε τελική ανάλυση, μεσολαβεί μεταξύ δύο συναινούντων ενηλίκων; Τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο από το γεγονός ότι αποτελεί μία πτυχή του σύγχρονου αυτού φαινομένου που μετατρέπει τις γυναίκες από τις φτωχότερες χώρες σε αντικείμενο αγοραπωλησίας για άντρες από κοινωνίες με κάπως υψηλότερο βιοτικό επίπεδο. Ας παρακολουθήσουμε πώς, χάρη στις λεπτομερειακές οδηγίες προς ναυτιλλομένους που περιέχονται στην ιστοσελίδα του γραφείου "Apollon":

Το πρακτορείο αυτό, "το μεγαλύτερο", όπως ισχυρίζεται, "και σοβαρότερο γραφείο γνωριμιών και συνοικεσίων της Βουλγαρίας", "το μοναδικό σε όλη τη Βουλγαρία με επίσημη άδεια λειτουργίας", ασχολείται "μόνο με σοβαρές γνωριμίες, είτε για γάμο, είτε για σοβαρή σχέση". Μέλη του είναι 2.000 γυναίκες 15 έως 60 ετών από διάφορα μέρη της Βουλγαρίας που έχουν δηλώσει την επιθυμία να γνωρίσουν έναν Έλληνα, να μάθουν ελληνικά και να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. Οι ενδιαφερόμενοι κύριοι οφείλουν να καταβάλουν 150.000 δρχ. στο λογαριασμό του πρακτορείου (συνδρομή για ένα χρόνο) και στη συνέχεια να αναζητήσουν στο Διαδίκτυο τον κατάλογο φωτογραφιών με τις προσφερόμενες γυναίκες. Αφού διαλέξουν όσες από αυτές τους αρέσουν, στέλνουν τους κωδικούς των φωτογραφιών στο γραφείο που εδρεύει στη Φιλιππούπολη (Πλόβντιβ). Στο φάκελό τους επισυνάπτουν επίσης την απόδειξη πληρωμής, φωτοτυπία της αστυνομικής ταυτότητας και του διαζευκτηρίου τους -εφόσον είναι διαζευγμένοι- και ένα εκτενές βιογραφικό σημείωμα, καθώς και μία φωτογραφία τους για κάθε νύφη. Το γραφείο υπόσχεται να μιλήσει θετικά στις γυναίκες για την υποψηφιότητα του ενδιαφερομένου, καθώς θεωρεί απαραίτητη τη συναίνεσή τους και, σε θετική περίπτωση, να κανονίσει μία συνάντηση στην έδρα του. Προσφέρει ακόμη πληροφορίες και εγγυήσεις για την ευκολότερη μετάβαση των επίδοξων γαμπρών στη Βουλγαρία.

Γάμος με δοκιμή

Όταν εντοπιστεί η σωστή γυναίκα, το πρακτορείο σταματά την αναζήτηση και τα ραντεβού. "Την τελευταία μέρα πριν αναχωρήσετε", εξηγείται στις οδηγίες, "κανονίζετε τις λεπτομέρειες της βίζας και την ημερομηνία ταξιδιού της κοπέλας. Η βίζα αυτή διαρκείας έως ένα μήνα έχει το εξής νόημα: να έρθει για λίγο η κοπέλα στον τόπο σας, να ζήσετε μαζί για να δείτε και κατά πόσο ταιριάζετε κάτω από την ίδια στέγη". Περιττό να σχολιάσουμε τη ρητή δικλείδα ασφαλείας που παρέχει η βολική αυτή μηνιαία βίζα: αν ο ενδιαφερόμενος μετανιώσει, η νύφη είναι αναγκασμένη να τα μαζέψει και να φύγει. Η παραμονή της εξαρτάται αποκλειστικά από τη βούληση του γαμπρού.

Περισσότερο ακόμη διαφωτιστικές είναι οι πληροφορίες που περιέχονται σε ανοιχτή επιστολή κάποιας κυρίας Γιάννας, αγνώστων λοιπών στοιχείων, όπου αναλύονται στους επισκέπτες της σελίδας οι λόγοι για τους οποίους έχουν κάθε συμφέρον να καταφύγουν στη βοήθεια του γραφείου προτού αποφασίσουν να παντρευτούν: "Οι γυναίκες-μέλη μας είναι σοβαρές, εμφανίσιμες, ειλικρινείς, τρυφερές, αξιοπρεπείς και ενδιαφέρονται για μια σοβαρή σχέση και πάνω απ' όλα είναι αποφασισμένες να δημιουργήσουν μια σταθερή οικογένεια", ξεκινά η επιστολή. Γιατί, όμως, να μπει κανείς στον κόπο να πάει στη Βουλγαρία για να βρει γυναίκα; "Γιατί οι Βουλγάρες δεν έχουν τις υπερβολικές απαιτήσεις και αξιώσεις από τον άντρα που πιθανόν να έχουν οι γυναίκες από την Ελλάδα", εξηγεί η κυρία Γιάννα. "Κι αυτό διότι έχουν ζήσει στη φτώχεια και έχουν μάθει να είναι ολιγαρκείς. Είναι σίγουρο ότι θα εκτιμήσουν όσα τους προσφέρετε. Πολλές από αυτές θέλουν ο άντρας να έχει μια μεγαλύτερη διαφορά ηλικίας μιας και επιζητούν μεγαλύτερη ωριμότητα". Το μόνο που γυρεύουν αυτές οι γυναίκες, συνεχίζει απτόητη η κυρία Γιάννα, είναι να μην είναι ο άντρας τους αλκοολικός και να μη τις κακομεταχειρίζεται. Όλα τα άλλα βολεύονται.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναζητηθεί, λέει, και η αναποτελεσματικότητα των εγχώριων γραφείων συνοικεσίων, παρόλο που κάνουν τα πάντα για να ικανοποιήσουν τους πελάτες τους. Η αδυναμία τους "οφείλεται στο εγγενές και μόνιμο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας: τη νοοτροπία των Ελληνίδων που έχουν υπερβολικές απαιτήσεις από τον άντρα (να είναι όμορφος, ψηλός, πλούσιος, από καλή οικογένεια, τέλειος κ.τ.λ.), αλλά και πιστεύουν ότι όλοι οι άντρες βρίσκονται στα πόδια τους". Οι Βουλγάρες βρίσκονται στον αντίποδα αυτής της συμπεριφοράς: "Φημίζονται για την εργατικότητα και την ομορφιά τους. Έχουν μάθει να δουλεύουν σκληρά και συνδυάζουν εργασία και νοικοκυριό. Δουλεύουν οκτώ ώρες, επιστρέφουν στο σπίτι και πρέπει να κάνουν όλες τις δουλειές του σπιτιού μόνες τους. Και είναι πολύ καλές νοικοκυρές και ειδικά καλές μαγείρισσες (η βουλγαρική κουζίνα είναι σχεδόν παρόμοια με την ελληνική). Είναι ευθείες, ειλικρινείς, γίνονται ο φίλος που θα σας βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές, αλλά και ταυτόχρονα η ιδανική μητέρα".

Το όνειρο του πατριάρχη

Ιδού, λοιπόν, οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να διαλέγει κανείς γυναίκα από κοινωνίες που βρίσκονται σε βαθιά κρίση: μην έχοντας, υποτίθεται, απαίτηση για κάτι περισσότερο από ένα πιάτο φαΐ, η γυναίκα αυτή ενσαρκώνει το όνειρο κάθε πικραμένου της Δύσης που αποδίδει στις "απελευθερωμένες" συμπατριώτισσές του την αδυναμία του να συμφιλιωθεί με την εποχή του. Τη διεστραμμένη φαντασίωση καλλιεργούν συστηματικά τα πολλά και διάφορα γραφεία συνοικεσίων που στριμώχνονται στο Διαδίκτυο πλασάροντας με το αζημίωτο γυναίκες από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης: Ελάτε σε μας για να διαλέξετε νύφη από μια τεράστια ποικιλία γυναικών -κάθε γραφείο πρακτορεύει κάμποσες χιλιάδες- που και ωραιότερες είναι από τις Δυτικές και πρόθυμες να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες και του πιο συνεπούς πατριάρχη.

Κάτι μεταξύ αφοσιωμένης γκέισας και εργατικής δούλας, οι γυναίκες που κοσμούν με τις συχνά προκλητικές πόζες τους τις πινακοθήκες των ιντερνετικών γραφείων προτείνονται κυρίως ως σωστές "παραδοσιακές" σύζυγοι. "Τα στοιχεία που διαφοροποιούν μια παραδοσιακή γυναίκα από τη μοντέρνα χειραφετημένη ομόφυλή της είναι οι προτεραιότητές της και οι αξίες της", εξηγεί χαρακτηριστικά μια ιστοσελίδα με θέμα την "Παραδοσιακή Ρωσίδα". "Οι αξίες της είναι συνώνυμες με την οικογένεια, τον άντρα και τα παιδιά της. Η γυναίκα αυτή δεν ξέρει τι θα πει εγωισμός και είναι έτοιμη να αφήσει τη σταδιοδρομία της για την οικογένειά της. Αν χρειαστεί, η γυναίκα αυτή θα δουλέψει για τους δικούς της με νύχια και με δόντια. Η παραδοσιακή Ρωσίδα έχει παλιομοδίτικη συμπεριφορά. Είναι απίστευτα πιστή, υπομονετική και γεμάτη κατανόηση, αλλά δεν ανέχεται φιλελευθερισμούς σε ζητήματα ηθικής".

Στο ίδιο μοτίβο κινούνται και οι μαρτυρίες ανδρών, συνήθως Αμερικανών, που αγόρασαν τις υπηρεσίες ενός γραφείου συνοικεσίων για να τους βοηθήσει να εντοπίσουν τη γυναίκα της ζωής τους στη μακρινή Μόσχα: "Οι Ρωσίδες έχουν αναμφίβολα μια διαφορετική νοοτροπία από τις δικές μας", δηλώνει ένας από αυτούς. "Είναι πολύ όμορφες, αφιερώνονται στην οικογένειά τους, είναι εξαιρετικές νοικοκυρές, φέρονται τρυφερά στο σύζυγό τους και ξέρουν να τον στηρίζουν, δεν είναι καθόλου χαϊδεμένες και δεν δίνουν δεκάρα για τα υλικά αγαθά".

Αν οι Αμερικανοί παίρνουν το ρίσκο να ταξιδέψουν ως τη Ρωσία, γιατί οι Έλληνες να μην πεταχτούν ως τη γειτονική Βουλγαρία; Το δέλεαρ είναι ούτως ή άλλως μεγάλο: μια γυναίκα όπως την ονειρεύτηκαν και που θα δυσκολευτεί πολύ να τους απορρίψει. Κι όλα αυτά με 150.000 δρχ. συν τα λιγοστά έξοδα της μετακίνησης. Μοιάζει να αξίζει τον κόπο.

Μεταξύ συναινούντων ενηλίκων υπογράφεται, λοιπόν, το γαμήλιο συμβόλαιο που υπόσχονται τα γραφεία συνοικεσίων του κυβερνοχώρου. Το ότι ο ένας, για την ακρίβεια η μία, από τους συμβαλλόμενους δεν έχει τη δυνατότητα να επιβάλει τους δικούς της όρους συνιστά μικρή λεπτομέρεια. Όπως και το γεγονός ότι οι γυναίκες αυτές που αγοράζονται εφάπαξ ως πειθήνιες σύζυγοι μπορεί να αποδειχθούν πιο άτυχες από τις συντοπίτισσές τους που πουλάνε τις υπηρεσίες τους κατά δόσεις. Ούτως ή άλλως, η κατάρρευση των κοινωνιών της Ανατολικής Ευρώπης έχει πλέον συνδεθεί με την εκποίηση των γυναικών τους στους ανδρικούς πληθυσμούς κοινωνιών με μεγαλύτερη οικονομική ανθεκτικότητα. Και στο σημείο αυτό, η Ελλάδα αποδεικνύεται καθημερινά πρώτη δύναμη στα Βαλκάνια.

(Ελευθεροτυπία, 11/11/2000)