Οι μυστικές υπηρεσίες και η Εκκλησία θυμήθηκαν το "Μακεδονικό"


Από την ΕΥΠ στο FBI μέσω Ιεράς Συνόδου
 

ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ δέκα χρόνια από την εποχή των "μακεδονικών συλλαλητηρίων". Η γνωστή ρήση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη φαίνεται να επιβεβαιώνεται πλήρως. Κανείς δεν ασχολείται ιδιαίτερα με το ζήτημα των "Σκοπίων" και των "Σκοπιανών". Και το σημαντικότερο: ο υστερικός τρόμος με τον οποίο αντιμετωπίζαμε το νεοπαγές κράτος στα βόρεια σύνορά μας έχει δώσει τη θέση του στον πραγματισμό των στενών διπλωματικών σχέσεων και στα οφέλη της οικονομικής "διείσδυσης".

Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν αντιμετωπισθεί οι πληγές των σχέσεών μας με την ΠΓΔΜ και τους κατοίκους της. Εκτός από το αγκάθι του ονόματος, το οποίο παραμένει γόρδιος δεσμός στις σχέσεις των δύο κρατών, οι δεκαετίες του Ψυχρού Πολέμου μάς έχουν κληροδοτήσει και ορισμένα άλλα κοινωνικά και ανθρώπινα προβλήματα που μοιάζουν δυσεπίλυτα, εξαιτίας της εθνικιστικής φόρτισης που τα περιβάλλει. Κορυφαίο είναι το πρόβλημα των πολιτικών προσφύγων που κατάγονται από την Ελλάδα αλλά έχουν εξαιρεθεί από τον επαναπατρισμό στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα ζήτημα, στο οποίο συμφωνούν όλες οι τοπικές πολιτικές δυνάμεις, αλλά η επίλυσή του σκοντάφτει στην άγνοια και την προκατάληψη του αθηναϊκού πολιτικού προσωπικού.

Καλωσορίσαμε, λοιπόν, την προσπάθεια της νέας τηλεοπτικής εκπομπής του Κώστα Χαρδαβέλλα να προσεγγίσει το λησμονημένο θέμα (Alter, "Αθέατος Κόσμος", 17 και 24/9). Δικαίως υποστήριξε ο γνωστός δημοσιογράφος ότι "το θέμα καίει" και ότι "το θέμα θα το βρούμε μπροστά μας". Και ασφαλώς συμφωνούμε με τη διαπίστωσή του ότι "συνήθως αποφεύγουν να το αγγίξουν και πολιτικοί και δημοσιογράφοι". Ομως ο τρόπος που παρουσιάστηκε το ζήτημα δυστυχώς μας ξαναγυρνάει δέκα χρόνια πίσω. Κλήθηκαν να μας "ενημερώσουν" γι' αυτό ένας πρώην διοικητής της ΕΥΠ, ένας υπερεθνικιστής βουλευτής, γνωστός για την αφελή ανάμειξή του σε σημαντικά εθνικά θέματα τα οποία παντελώς αγνοεί, ένας πανεπιστημιακός ειδικευμένος σε ζητήματα άλλων περιοχών και ένας τηλε-παπάς. Και το σημαντικότερο: ως "μακεδονικό πρόβλημα" παρουσιάστηκε ένας καθαιρεμένος παπάς και ένα γιαπί, το οποίο χρησιμεύει ως εν δυνάμει "σκοπιανή" εκκλησία στην Αριδαία.

Είναι άχαρο να ασχοληθεί κανείς με την ουσία όσων ακούστηκαν σ' αυτή την εκπομπή. Αλλωστε το έχουμε κάνει από τις στήλες αυτές με πολλές και προσφορότερες ευκαιρίες. Απλώς επισημαίνουμε ότι είναι κρίμα να αναδεικνύεται ως μείζων εθνικός κίνδυνος ένας εξοντωμένος άνθρωπος και να περιγράφονται οι κάτοικοι της ελληνικής Μακεδονίας περίπου ως έρμαια της πιο σκοτεινής προπαγάνδας των "ανθελληνικών κέντρων". 

Ωστόσο η εκπομπή αυτή είχε ένα απροσδόκητο θετικό αποτέλεσμα. Απέδειξε ότι τους χειρισμούς σ' αυτό το τόσο ευαίσθητο ζήτημα διεκδικούν να πάρουν και πάλι στα χέρια τους μηχανισμοί "παράλληλοι" προς την επίσημη κρατική διοίκηση. Και για μια ακόμα φορά την παλιοδουλειά κλήθηκαν να τη φέρουν σε πέρας τα μέσα ενημέρωσης. 

Η μέθοδος

Με δυο λόγια η υπόθεση αφορά τον ιερέα Νικόδημο Τσαρκνιά, ο οποίος υπήρξε αρχιμανδρίτης στη Φλώρινα επί Καντιώτη και συμμετείχε τη δεκαετία του '80 στη δημιουργία μιας πολιτιστικής κίνησης στο χώρο των σλαβομακεδόνων της περιοχής. Ο ιερέας ήταν πολύ αγαπητός στο χωριό όπου είχε τοποθετηθεί (Αγιο Αθανάσιο) και δεν ήταν δυνατόν να αντιμετωπιστεί παρά με χτύπημα (κυριολεκτικά) κάτω από τη ζώνη. Μια πρώτη προσπάθεια της γνωστής ρατσιστικής εφημερίδας "Στόχος" να τον διαβάλει κατέληξε σε καταδίκη του εκδότη της (1986). Τότε συνήγορος του κ. Τσαρκνιά ήταν ο Γιώργος Πέτσος και του παρείχαν υποστήριξη γνωστά πολιτικά στελέχη, ακόμα και ο κ. Παπαθεμελής.

Αυτό που δεν έγινε δυνατό το 1986 πραγματοποιήθηκε το 1993, με το διασυρμό του κ. Τσαρκνιά σε αθηναϊκές εφημερίδες και την καθαίρεσή του από την Ιερά Σύνοδο, με την κατηγορία του "κιναιδισμού". 

Δίνουμε το λόγο στον κ. Χαρδαβέλλα: "Θα μπω σε ένα θέμα που θα βοηθήσει πολύ την κουβέντα μας. Σε ένα πολύ κρίσιμο και ευαίσθητο θέμα. Είναι αυτός ο λόγος που σας καθήρεσε η Ιερά Σύνοδος. Εσείς λέτε ότι ήταν δουλειά της ΚΥΠ. Εκεί που περισσότερο στέκονται οι ιεράρχες και κυριολεκτικά ωχριούν μπροστά σε όσα ακούν και κυρίως βλέπουν είναι όταν τους εμφανίζονται φωτογραφίες, οι οποίες παρουσιάζουν την ερωτική συνάντηση του Νικόδημου με νεαρό σε ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης". 

Διαβάζει με στόμφο ο δημοσιογράφος την απόφαση του συνοδικού δικαστηρίου: "Ο Νικόλαος Τσαρκνιάς διέπραξε το βδελυρόν και βορβορώδες έγκλημα του κιναιδισμού αρσενοκοιτηθείς εκουσίως υπό αγνώστου άρρενος εις μη εξακριβωθέντα τόπον και χρόνον, ως πιστοποιείται υπό σειράς φωτογραφικών αυτού απεικονίσεων, αίτινες εκρίθησαν ως γνήσιαι δυνάμει της υπ' αριθμ. 95A-HQ-1034993/11.9.1992 ειδικής φωτογραφικής εξετάσεως του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών (FBI) των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ήτις μετεφράσθη υπό του Τ.Δ.Σ. Interpol στην ελληνική γλώσσα". 

Διατεταγμένη εξόντωση

Το πρώτο που κάνει εντύπωση είναι η ανάθεση από την Ιερά Σύνοδο στο ...FBI του ρόλου κριτή γνησιότητας των φωτογραφιών. Εμφανίζεται η Εκκλησία της Ελλάδας ως υπηρεσία υποκείμενη του "Γραφείου". Από πού κι ώς πού; Η λύση του μυστηρίου είναι απλή. Την όλη υπόθεση διεκπεραίωσε η ΕΥΠ. Στην ίδια εκπομπή εμφανίστηκε (τηλεφωνικά και ανωνύμως) ο υπεύθυνος της ΕΥΠ Βόρειας Ελλάδας, ο οποίος εξήγησε τον τρόπο που παγίδευσε και φωτογράφισε τον Τσαρκνιά για να τον εξοντώσει (κατά δική του έκφραση):

Αξιωματικός ΕΥΠ: Αυτός καταρχήν ήταν κίναιδος.

Δημοσιογράφος: Ναι.

Αξιωματικός ΕΥΠ: Αυτός ήταν πληρωμένο όργανο του υπουργείου Εξωτερικών των Σκοπίων. Ηταν κανονικός πράκτορας, ενεργός και ενσυνείδητος. Εμαθα από τον δικό μου άνθρωπο, ο οποίος ήταν Σκοπιανός -εμπιστοσύνης άνθρωπος- ότι πράγματι ήταν πράκτορας. Οταν συνάντησα μετά από καιρό τον διοικητή της αντικατασκοπίας, έναν Βλάχο Σκοπιανό, με τον οποίο γίναμε και φίλοι μετά, του έδειξα κάτι φωτογραφίες που ήταν γυμνός (ενν. ο Τσαρκνιάς) κι αυτός μου λέει "Γιώργο έχεις δίκιο, το ξέραμε αυτό το θέμα, τον χρησιμοποιούμε αυτόν". 

Δημοσιογράφος: Κι εσύ ως διευθυντής της μονάδας της ΕΥΠ στη Θεσσαλονίκη, εσύ χειριζόσουν τις υποθέσεις αυτές.

Αξιωματικός ΕΥΠ: Ναι.

Δημοσιογράφος: Αυτός είχε κάνει κάτι σημαντικό; Μήπως ήταν υπερβολικοί οι χειρισμοί της ελληνικής πλευράς;

Αξιωματικός ΕΥΠ: Οχι, παιδί μου. Ολα έγιναν κατόπιν ερευνών.

Δημοσιογράφος: Δηλαδή, φυσική και ηλεκτρονική παρακολούθηση κ.λπ.;

Αξιωματικός ΕΥΠ: Ε, βέβαια, πλήρης παρακολούθηση. Δεν εξοντώνουμε ποτέ ανθρώπους έτσι εύκολα! Συνελήφθη να... να έχει ερωτικές σχέσεις στο κρεβάτι επάνω και επειδή εγώ ήξερα ότι συναντιόταν μ' αυτό τον άνθρωπο, τον πλησίασα τον άλλο και του λέω "να πάρω ένα μέρος της ερωτικής σου περιπτύξεως" και μου λέει "εντάξει". Και του 'βγαλα καμιά 20αριά φωτογραφίες".

Live σύλληψη;

Στην εκπομπή παρενέβη τηλεφωνικά ο Πατήρ Επιφάνιος, εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος ζήτησε με συνοπτικές διαδικασίες τη σύλληψη του Τσαρκνιά. Αφησε, μάλιστα, σαφή υπαινιγμό ότι αν δεν υπάρξει σύλληψη, τότε πρέπει οι κάτοικοι της περιοχής να αυτοδικήσουν:

"Εχετε απέναντί σας ένα πολύ επικίνδυνο πρόσωπο. Ενα πρόσωπο σατανικό, το οποίο απεργάζεται το κακό όλου του έθνους. Ο άνθρωπος αυτός είναι επικίνδυνος, διότι αν και δεν είναι κληρικός, φορά το ράσο του Ελληνος κληρικού αντιποιούμενος αρχή. Δεδομένου ότι καταδικάστηκε επί κιναιδισμώ από την Ιερά Σύνοδο το 1993 και δεν έχει κανένα δικαίωμα να το φορά".

"Ο άνθρωπος που έχετε απέναντί σας, κ. Χαρδαβέλλα, πρέπει να συλληφθεί άμα τη εξόδω του από το στούντιο του Alter. Γιατί αποτελεί μια πυριτιδαποθήκη, η οποία είναι έτοιμη να εκραγεί και να τινάξει στον αέρα τα δίκαια αυτού του έθνους. Αποτελεί μια τεράστια παγίδα, η οποία προσπαθεί σε μια πολύ ευαίσθητη εθνικά περιοχή να παρασύρει το λαό, ο οποίος ενδεχομένως έτεινε να παρασυρθεί από τη μορφή ενός κληρικού, εντός εισαγωγικών, με ωραία λόγια και δεν ξέρω ποια άλλα θέλγητρα.

Αν δεν συλληφθεί ο άνθρωπος αυτός, πρέπει πάραυτα να απελαθεί και να μην επιτραπεί ποτέ ο ερχομός του στην πατρίδα. Είναι πρόσωπο επικίνδυνο. Είναι τρομερά επικίνδυνο. Το λέω για να τ' ακούσουν όλοι. Το λέω για να τα ακούσουν αυτά οι κάτοικοι της ευαίσθητης περιοχής της Εδέσσης για να ξεσηκωθούν και να τον πάρουν σηκωτό και να τον πετάξουν έξω από την Ελλάδα". 

Η πρωτοφανής αυτή έκκληση εισακούστηκε αμέσως. Σε λίγα λεπτά, ο κ. Χαρδαβέλλας δήλωσε στους εμβρόντητους καλεσμένους του ότι υπάρχει ένα περιπολικό έξω από την αίθουσα, έτοιμο να συλλάβει τον κ. Τσαρκνιά για αντιποίηση αρχής. Μάταια εκείνος ψέλλιζε ότι έχει δικαστικές αποφάσεις που του επιτρέπουν να φορά ράσα, διότι είναι πλέον ιερέας της μητρόπολης Οχρίδας (της ΠΓΔΜ). Τελικά η σύλληψη αποτράπηκε, χάρη στην παρέμβαση των υπευθύνων της εκπομπής που κατάλαβαν ότι οι "live συλλήψεις" θα άνοιγαν κακό προηγούμενο για πολλούς από τους καλεσμένους των τηλε-παραθύρων.

Στην επόμενη εκπομπή ο πατήρ Επιφάνιος προσπάθησε να αποσείσει τις ευθύνες της Εκκλησίας για την άκομψη απόπειρας live-σύλληψης, διαβάζοντας γραμμένη ανακοίνωση: "Η επέμβαση της Αστυνομίας εκείνο το βράδυ της 18ης Σεπτεμβρίου εναντίον του κ. Νικολάου Τσαρκνιά δεν γνωρίζουμε από πού προήλθε. Ασφαλώς δεν προκλήθηκε ούτε από τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο ούτε από κάποιο άλλο θεσμικό εκκλησιαστικό πρόσωπο. Οποιοδήποτε σχετικό σενάριο ανάγεται στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, και μάλιστα ιδιαιτέρως νοσηρής φαντασίας. Αλλά το γεγονός ότι κινητοποιήθηκαν κάποιοι φορείς και θεσμοί εκείνη τη στιγμή το θεωρούμε άκρως ενθαρρυντικό και το επαινούμε". 

Εξίσου αμήχανος ήταν και ο οικοδεσπότης της εκπομπής: "Δεν ανακαλύψαμε ποιος έστειλε το περιπολικό να συλλάβει τον Τσαρκνιά. Η Αρχιεπισκοπή, όπως βλέπετε, αρνείται ότι έκανε ο Αρχιεπίσκοπος μια παράσταση ή άσκησε μια πίεση προς τον κ. Χρυσοχοΐδη ή τον κ. Σημίτη. Από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης ακόμα δεν έχουμε πάρει μια απάντηση, ποιος έστειλε αυτό το περιπολικό για να συλλάβει τον Τσαρκνιά".

Ακόμα ψάχνονται...

(Ελευθεροτυπία, 19/10/2002)