Απόρρητους λόγους τάξης και ασφάλειας επικαλείται το ελληνικό κράτος για να απελάσει τον Γκ. Καπλάνι


Απειλώντας μετανάστες με άποψη
 

"Στην Ευρώπη οι μετανάστες προορίζονται για Μέτοικοι και Είλωτες"
        (Γκαζμέντ Καπλάνι, «ΤΑ ΝΕΑ», 21/4/2003)

ΤΟ 1991 ΕΡΧΕΤΑΙ στην Ελλάδα από την πόλη της Αλβανίας Λούσνιε ο 18χρονος (τότε) Γκαζμέντ Καπλάνι αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον. Η πατρίδα του έχει ουσιαστικά καταρρεύσει. Εγγράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (τμήμα φιλοσοφίας-παιδαγωγικής και ψυχολογίας) και αποκτά άδεια παραμονής λόγω σπουδών, η οποία ανανεώνεται κάθε χρόνο. Παρά τις ευνόητες δυσκολίες που συναντά, η φοίτησή του ολοκληρώνεται με αξιοσημείωτη επιτυχία το 1997. Το 1998 παρακολουθεί το μεταπτυχιακό σεμινάριο για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και εισηγείται θέματα για το ρατσιστικό φαινόμενο στο διαδημοτικό Κ.Ε.Κ "Ηριδανός".

Την ίδια χρονιά κρίνεται υποψήφιος διδάκτορας του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου και σήμερα ολοκληρώνει τη διατριβή του "Νεοτερικότητα και Ετερότητα - Η εικόνα του Αλβανών στον ελληνικό Τύπο και των Ελλήνων στον αλβανικό". Παράλληλα θα εργαστεί με σύμβαση έργου στο ραδιόφωνο της ΕΡΑ σε εκπομπές για τους μετανάστες και στη ΝΕΤ 105,8 θα επιμελείται την εκπομπή "Υπάρχουμε και συνυπάρχουμε", κάθε Τρίτη βράδυ. Από το 2002 αρθρογραφεί τακτικά στα "ΝΕΑ" με εξαιρετική επιτυχία, όπως και στη μεγαλύτερη Αλβανική εφημερίδα Κόχα Γιόνε και σε αγγλόφωνες εκδόσεις (Index on Censorship, IWPR's). Κατά καιρούς εκδίδει ποιητικές συλλογές στη μητρική του γλώσσα και στα ελληνικά, ενώ ταξιδεύει για επιστημονικούς και δημοσιογραφικούς λόγους σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Ο κ. Καπλάνι από το 1991 διαμένει σταθερά στην Καλλιθέα σε διεύθυνση γνωστή στις ελληνικές αρχές, είναι πλέον ασφαλισμένος στο ΙΚΑ, διαθέτει ΑΦΜ και Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, υποβάλλοντας κάθε χρόνο και τις φορολογικές του δηλώσεις. Από τον Σεπτέμβριο του 2001 είναι υπότροφος του ελληνικού κράτους για την εκπόνηση της διδακτορικής του εργασίας στο Πάντειο. Κάθε χρόνο ο κ. Καπλάνι φροντίζει να ανανεώνει την άδεια παραμονής του, προσαρμοζόμενος στις εκάστοτε διοικητικές αλλαγές και τα όποια καψώνια επιφυλάσσει το ελληνικό σύστημα στο σύνολο των μεταναστών -και για τα οποία έχει γράψει ένα μοναδικό κείμενο με τίτλο "Πέρασα το μισό 2002 στην ουρά" ("ΝΕΑ", 30.12.2002). 

Η ζωή του είναι αναμφίβολα δημιουργική, διάφανη και νόμιμη, όσο ελάχιτων συμπατριωτών μας. Αν όμως τούτο συνδυαστεί με τη δημόσια κοινωνική του δραστηριότητα, ως προέδρου του Φόρουμ Αλβανών Μεταναστών και πασίγνωστου ακτιβιστή κατά του ρατσισμού και του εθνικισμού, φαίνεται ότι η ζωή του κ. Καπλάνι γίνεται "ύποπτη"!

Εδώ είναι Βαλκάνια

Στις 26.2.2002 -τηρώντας ευλαβικά τις προθεσμίες του νόμου- ο κ. Καπλάνι κατέθεσε την αίτησή του (Α.Π. 669) στο Δήμο Καλλιθέας με ό,τι δικαιολογητικό έγγραφο απαιτεί ο νόμος. Οι μήνες κυλούσαν, η άδεια παραμονής όμως δεν έβγαινε. Το αρμόδιο τμήμα αλλοδαπών και μετανάστευσης της Περιφέρειας Αττικής του έλεγε ότι ...απλώς καθυστερεί η απάντηση της Αστυνομίας. Εθισμένος -όπως και όλοι μας- στην παραφροσύνη της γραφειοκρατίας, ο Γκαζμέντ Καπλάνι συνέχισε τη ζωή του, έστω και αν, χωρίς να είναι υπεύθυνος ο ίδιος, έπρεπε να κινηθεί στα όρια της "νομιμότητας", να αποφεύγει τα αστυνομικά μπλόκα, τα ταξίδια στο εξωτερικό κ.ο.κ. Ο νους του δεν πήγαινε στα καφκικά που θα ακολουθούσαν.

Ενα χρόνο μετά την υποβολή της αίτησής του έρχεται η "Απόρριψη του αιτήματος για ανανέωση άδειας παραμονής λόγω σπουδών" (Φ 117408/25603/27.2.2003), επειδή από το έγγραφο του Τμήματος Αλλοδαπών Αθηνών (605323/13.2.03) -που δεν επιτρέπεται να διαβάσει κανείς- "προκύπτει ότι εις βάρος του υφίστανται λόγοι που άπτονται της Δημόσιας Τάξης και Ασφάλειας". Αυτομάτως τα προσωπικά δεδομένα του κ. Καπλάνι καταχωρίζονται στη λίστα ανεπιθυμήτων αλλοδαπών και απ' εκεί κατ' ευθείαν στο σύστημα πληροφοριών SIS της "συνθήκης Σένγκεν" και σε όλα τα ανάλογα διεθνή φακελώματα. Με λίγα λόγια, από τη μια στιγμή στην άλλη, ο κ. Καπλάνι μετατρέπεται σε διεθνώς "ύποπτο πρόσωπο", κάτι μεταξύ Μπιν Λάντεν και στελέχους του "οργανωμένου εγκλήματος", χωρίς ποτέ να μάθει τα "έγκλήματά" του.

Ο Συνήγορος του Πολίτη σηκώνει τα χέρια, θυμίζοντάς μας ότι "από την αρχή είχαμε διαπιστώσει την αντισυνταγματικότητα των σχετικών διατάξεων που έδιναν την ευκαιρία στις αστυνομικές αρχές επικαλούμενες αόριστους λόγους τάξεως και εθνικής ασφάλειας να αυθαιρετούν σε βάρος αλλοδαπών". Το μόνο που μένει σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η άμεση κατάθεση αίτησης αναστολής και ακυρώσεως κατά της απόφασης της Νομαρχίας και της Αστυνομίας στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, το οποίο είναι το μόνο που μπορεί να άρει το απόρρητο του φακέλου του "επικινδύνου για την τάξη και την ασφάλεια" και να αποφασίσει αν τα λαγωνικά των διωκτικών μηχανισμών έχουν ή όχι δίκιο.

Πριν προσφύγει στη Δικαιοσύνη ο κ. Καπλάνι, ακολουθώντας τις συμβουλές φίλων του (βουλευτών, δημοσιογράφων και άλλων που αδυνατούσαν να πιστέψουν ότι "συμβαίνουν τέτοια πράγματα στη σύγχρονη Ελλάδα") ζήτησε να συναντήσει τον Γ.Γ. του υπουργείου Δημόσιας Τάξης Δ. Ευσταθιάδη, για να λυθεί η ...παρεξήγηση. Πράγματι στις 11.3, και ενώ κυκλοφορούσαν ή διοχετεύονταν οι γνωστές σε τέτοιες περιπτώσεις φήμες για τον "ύποπτο ρόλο του Καπλάνι", ο κ. Ευσταθιάδης του υποσχέθηκε ότι το πολύ σε τρεις μέρες θα τον καλέσει για να διαλευκανθεί η υπόθεση.

Αντ' αυτού, τα ξημερώματα του Σαββάτου 15.3 ένα αστυνομικό απόσπασμα εισέβαλε -χωρίς ένταλμα- στο σπίτι της Καλλιθέας του κ. Καπλάνι και τον οδήγησε στην Κρατική Ασφάλεια για δακτυλοσκόπηση και φωτογραφίες. Εκεί του επιδείχτηκε με χαιρεκακία μια δίμηνη καταδίκη του (ερήμην) για το τρομερό αδίκημα της κυκλοφορίας με ανασφάλιστο "παπί" πριν κάμποσα χρόνια. Το απόγευμα οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη, εξήγησε ότι ουδέποτε έλαβε κλήση για εξόφληση προστίμου ή για οποιοδήποτε δικαστήριο -ενώ διαμένει σταθερά στην ίδια (και πασίγνωστη στις αρχές) διεύθυνση- και υποχρεώθηκε να πληρώσει 1.500 ευρώ, δίχως καν να του δώσουν τη σχετική απόδειξη.

Το στερεότυπο του Αλβανού

Είναι ολοφάνερο ότι δεν ήταν η παράβαση του Κ.Ο.Κ ο λόγος που οδηγεί σε απέλαση και συνακόλουθα στον διεθνή διασυρμό και την προσωπική καταστροφή τον Γαζμέντ Καπλάνι. Οι αιτίες αυτού του σκηνικού που στήθηκε σε βάρος του βρίσκονται αναμφίβολα αλλού. Βρίσκονται σε ό,τι αντιπροσωπεύει ο κ. Καπλάνι: Είναι διανοούμενος, είναι πολιτικοποιημένος, είναι πετυχημένος στα πράγματα που διάλεξε να κάνει στη ζωή του, γράφει και λέει τις απόψεις του χωρίς να φοβάται κανένα, και όμως είναι ...ένας Αλβανός. Και στη χώρα μας, ιδίως μέσα στους κατασταλτικούς μηχανισμούς, το στερεοτύπο του Αλβανού είναι το ακριβώς αντίθετο: Να δουλεύει χωρίς δικαιώματα όσο τον θέλουμε, να τρώει αδιαμαρτύρητα σφαλιάρες και συνάμα να συνιστά κατά καιρούς "εθνικό κίνδυνο" (Ουτσεκάδες, εγκληματικότητα, αλλοίωση της φυλής μας κ.λπ.).

Σε ανύποπτο χρόνο στη Βουλή, κατά τη συζήτηση για το μεταναστευτικό νόμο, στις 13.3.2001, ένας από τους "υπερπατριώτες" βουλευτές, ο Ευγένιος Χαϊτίδης είχε ήδη πλάσει το επικίνδυνο "για την Δημόσια Τάξη και την Εθνική Ασφάλεια" προφίλ του κ. Καπλάνι πολύ πριν το Τμήμα Αλλοδαπών τον τυλίξει σε μια κόλλα απόρρητου χαρτιού. "Ενας Αλβανός δημοσιογράφος που διαμένει στην Ελλάδα, κάποιος Καπλάνι, ο οποίος εμφανίστηκε παρακαλώ και ήταν και στον τίτλο της οθόνης (σ.σ. σε εκπομπή του Θεοδωράκη στη ΝΕΤ), ότι είναι εκπρόσωπος των Αλβανών στην Ελλάδα, ο οποίος είπε τα εξής απίστευτα: Οι μετανάστες δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Το μέλλον της Ευρώπης είναι πολυπολιτισμικό. Η ομοιογένεια των κρατών που ξέραμε δεν ισχύει πλέον".

Κάτι μας λέει ότι το απόρρητο έγγραφο της Αστυνομίας θα κινείται στο ίδιο πνεύμα με τις ιδέες του εθνικόφρονα βουλευτή.

Ενεργή συμπαράσταση 

Ως πανεπιστημιακός δάσκαλος (και πρόεδρος ενός τμήματος που έχει θέσει στους στόχους του προγράμματος σπουδών του, "την πειθαρχημένη σύγκρουση με τις προλήψεις, τις συλλογικές ιδεοληψίες, τα στερεότυπα του αυτοθαυμασμού και της μισαλλοδοξίας προς κάθε εθνο-θρησκευτικό μειονοτικό"), νιώθω την ακαδημαϊκή ευθύνη να υπερασπιστώ δημόσια το δικαίωμα του υποψηφίου διδάκτορα του τμήματός μας, πτυχιούχου της Φιλοσοφικής Αθηνών και Αλβανού πολίτη Γκαζμέντ Καπλάνι, να συνεχίσει ακώλυτα την επιστημονική του έρευνα στη χώρα μας -που τι ειρωνεία, έχει ως θέμα ακριβώς την Πρόσληψη του Αλλου στις δύο γειτονικές μας χώρες!

Το δικαίωμα του Γκαζμέντ Καπλάνι να προχωρήσει του το αρνούνται οι υπηρεσίες του υπουργείου Δημόσιας Τάξης χωρίς κανένα αποχρώντα λόγο, χωρίς την προβολή γραπτά κάποιας "τυπικής αιτιολόγησης". Του αρνούνται αυθαίρετα, μη ανανεώνοντας την άδεια παραμονής του και μη απαντώντας -όπως έχουν ρητή υποχρώση- στην αίτησή του.

Είναι πολιτικά και ηθικά απαράδεκτο το 2003, στην προεδρεύουσα της Ερωπαϊκής Ενωσης χώρα, να υπάρχουν κέντρα εξουσίας τα οποία αρνούνται να εφαρμόσουν τους νόμους, καταπατώντας τα αναφαίρετα ατομικά δικαιώματα ενός ανθρώπου.

Το θέμα προφανώς και δεν είναι μόνο προσωπικό, αφορά δυστυχώς παγιωμένες αντιδημοκρατικές νοοτροπίες, αντιλήψεις, πρακτικές. Αν σ' ένα γνωστότατο μέλος της αλβανικής κοινότητας που ζει και εργάζεται νόμιμα στη χώρα μας -ο Γκαζμέντ Καπλάνι εκτός από υποψήφιος διδάκτορας, είναι δημοσιογράφος με εκπομπή στην κρατική ραδιοφωνία και αρθρογραφία στα "ΝΕΑ", ποιητής μα και ενεργός πολίτης με αισθητή παρουσία στην κοινωνική και πολιτική ζωή τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό- μπορεί να συμβεί τέτοια αυθαιρεσία, το εύλογο συμπέρασμα-μήνυμα προς όλους τους άλλους μετανάστες είναι σαφέστατο.

Απέναντι στην κρατική αυτή αυθαιρεσία, ως Πανεπιστημιακό Τμήμα, ως ακαδημαϊκή κοινότητα -διδασκόντων, διδασκομένων- θα παράσχουμε στο μέλος μας Γκαζμέντ Καπλάνι, κάθε ενεργή συμπαράσταση και βοήθεια στη νόμιμη διεκδίκησή του να του ανανεωθεί αμέσως η άδεια παραμονής.

Θέλω να ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί να υπερασπιστούμε στο πρόσωπό του στην πράξη τις Διακηρύξεις των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που έχει προσυπογράψει η χώρα μας, ούτε την ουσία της έννοιας Πανεπιστημιακό Ασυλο.

Αλκης Ρήγος
(Αν. Καθηγητής, Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου)


"Να παρέμβει ο Χρυσοχοΐδης"

Η ΑΕΚΑ (Ανανεωτική Εκσυγχρονιστική Κίνηση της Αριστεράς), της οποίας είναι μέλος ο κ. Καπλάνι, διαμαρτύρεται για την υπόθεση υπογραμμίζοντας ότι "Για το σοβαρό αυτό θέμα το υπουργείο Δημόσια Τάξης οφείλει αμέσως να γνωστοποιήσει τις συγκεκριμένες αιτιάσεις καθώς δημιουργείται ευρύτερος κίνδυνος αυθαιρεσιών σχετικά με τα κριτήρια 'επικινδυνότητας' των μεταναστών 
στην Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση ζητάμε την άμεση ακύρωση του εγγράφου και την ανανέωση της άδειας παραμονής του κ. Καπλάνι. Εκφράζουμε την ελπίδα ότι ο υπουργός κ. Χρυσοχοΐδης θα παρέμβει προσωπικά".

(Ελευθεροτυπία, 3/5/2003)