Για τέταρτη φορά επιχειρείται η νομιμοποίηση του "Βατοπεδίου της Μαγνησίας"

Το τετράκις εξαμαρτείν

Βιάστηκε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης λίγες μόνο μέρες πριν την προκήρυξη των εκλογών να ξανά-τακτοποιήσει με έγγραφό του στις 14/8/2009 το αμφισβητούμενο ιδιοκτησιακό καθεστώς στις Νηές Μαγνησίας. Για τέταρτη διαδοχική φορά ο τοπικός Τύπος πληροφορεί τους αναγνώστες ότι «λύθηκε το θέμα» και ότι τελικά η επίμαχη ιδιοκτησία ανήκει στην Παναγία Ξενιάς και κατά συνέπεια στους επενδυτές που την αγόρασαν. Για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της γιγαντιαίας αυτής επένδυσης στις Νηές αλλά και τους αμφισβητούμενους τρόπους, με τους οποίους η δημόσια γη (και μάλιστα η δασική) περιέρχεται στα χέρια διαφόρων επενδυτών μέσω μονών σ’ αυτό το «νέο Βατοπέδι» της Μαγνησίας, έχουμε ασχοληθεί σε δυο δημοσιεύματα του «Ιού της Κυριακής» (12/7 και 19/7).

Υπενθυμίζουμε ότι μετά από προσφυγές πολιτών και ερωτήσεις βουλευτών ο υφ. Οικονομικών κ. Μπέζας διέταξε έρευνα της Κτηματικής Υπηρεσίας η οποία κατέληξε στο ότι «δεν υπάρχει καταγεγραμμένο δημόσιο κτήμα στην εν λόγω περιοχή». Στη συνέχεια ο κ. Μπέζας απάντησε σε ερώτηση του ΚΚΕ ότι «μπορεί η έκταση αυτή να αναφέρεται ως δημόσια, αλλά στον (ανυπόγραφο) χάρτη του ’58 μνημονεύεται ως μοναστηριακή». Ισχυρίστηκε δηλαδή ότι νομίμως ανήκαν στη Μονή Ξενιάς τα 3.000 στρ. που πουλήθηκαν τμηματικά με συμβόλαια σε εταιρεία η οποία αγοράστηκε εξ ολοκλήρου στη συνέχεια από την εταιρεία συμφερόντων του κουνιάδου του Κώστα Μπακογιάννη. Οι νομικές, όμως, έρευνες του δικηγόρου των Περιβαλλοντικών Ενώσεων Μαγνησίας Γιώργου Λωρίτη ανέδειξαν σημαντικές αντιφάσεις στα επίσημα έγγραφα, στα οποία στηρίχτηκε η σύνταξη των σχετικών συμβολαίων.

Ακολούθησε νέα προσπάθεια νομιμοποίησης της αγοραπωλησίας, με την επίκληση από την πλευρά της Μονής αγνώστου προελεύσεως τουρκικών ταπιών. Αφού κι αυτή η μέθοδος εγκαταλείφθηκε ήρθε τώρα μία υπηρεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για να εκδώσει νέο έγγραφο περί νόμιμης μοναστηριακής ιδιοκτησίας και άρα νόμιμης αγοραπωλησίας των δασικών εκτάσεων στις Νηές. Αρμόδιοι για αυτά τα θέματα είναι ο μέχρι και αύριο ο υπουργός Σ. Χατζηγάκης και οι υφυπουργοί Κ. Κιλτίδης (το όνομα του οποίου, όπως άλλωστε και του κ. Μπέζα, «ακούστηκε» και στο σκάνδαλο Βατοπεδίου) και Μ. Παπαδόπουλος. Κανείς τους λοιπόν δεν μπορεί σήμερα να ισχυριστεί ότι ήταν ανυποψίαστοι, όταν αποφαίνονται για ιδιοκτησίες Μονών και μεγάλα ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια. Το έγγραφο, αφού κάνει μια «ιστορική» αναδρομή των παρόμοιων αποφάσεων του δημοσίου, αποφαίνεται για τις μη απαλλοτριωθείσες εκτάσεις της Μονής που είναι γεωργικώς καλλιεργούμενες και για τις δασικές εκτάσεις (1.612 στρ.) πως «διαχειρίζονται από την υπηρεσία μας ως ιδιωτικές δασικές εκτάσεις».

Ο δικηγόρος Γιώργος Λωρίτης επισημαίνει τις αντιφάσεις και του νέου εγγράφου, το οποίο ας σημειωθεί εκδόθηκε τον Αύγουστο, όταν δηλαδή ακόμα δεν γνώριζε κανείς την πρόθεση του πρωθυπουργού να κηρύξει εκλογές τον Οκτώβρη.

1. Το έγγραφο αναφέρεται στο επίμαχο «δάσος Νηές - Χλωμόν του δήμου Σούρπης» και εμμέσως πλην σαφώς ταυτίζει αυτό το δάσος με την επίμαχη έκταση των 3.000 στρ. περίπου, αποφαινόμενο ότι είναι ιδιόκτητο και ανήκει στην Ι.Μονή Ξενιάς. Οι δύο αυτές εκτάσεις όμως δεν ταυτίζονται (βλ. Ιός 19/7/2009) και μάλιστα οι μνημονευόμενες παλιές δικαστικές αποφάσεις αναφέρονται σε άλλα και εντελώς διαφορετικά όρια.

2. Το έγγραφο αναφέρεται στην 1η σελίδα σε «δάσος Νηές - Χλωμόν του δήμου Σούρπης», ενώ αντιθέτως στη 2η σελίδα αναφέρεται σε «εκτάσεις γεωργικώς καλλιεργούμενες». Με βάση ποια θεωρία περί δασών το υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης ταυτίζει το «δάσος» με «εκτάσεις γεωργικώς καλλιεργούμενες» και δεν ανησυχεί για τη μετατροπή μέρους του δάσους σε «καλλιεργούμενες εκτάσεις»;

3. Ο νόμος 998/1979 άρθρο 72 προβλέπει ρητά ότι προκειμένου να μεταβιβασθεί ιδιωτικό δάσος ή δασική έκταση το κράτος έχει «δικαίωμα προτιμήσεως» άνευ τηρήσεως του οποίου είναι «ακυρωτέα» η μεταβίβαση, ενώ το άρθρο αυτό ορίζει και ποινικές κυρώσεις για όσους δεν συμμορφώνονται. Το ερώτημα προς το υπουργείο είναι αν έχει ελέγξει μήπως τυχόν παρακάμφθηκε παρανόμως το δικαίωμα προτιμήσεως του δημοσίου.

4. Στη 2η σελίδα το έγγραφο αναφέρεται σε «μη απαλλοτριωθείσες εκτάσεις», μεταξύ των οποίων συγκαταλέγει και το τεμάχιο Νο 10 (εκτάσεως 1.362 στρ.) του Κτηματολογικού Πίνακα του 1954 και ότι το Υπουργείο αυτές τις εκτάσεις τις «διαχειρίζεται ως ιδιωτικές» δηλαδή ως ανήκουσες (παραμένουσες ή αλλιώς «μη παραχωρηθείσες») στο Μοναστήρι. Η αλήθεια είναι ότι στον Κτηματολογικό Πίνακα του 1954 (όπως και σε άλλα δημόσια έγγραφα) το τεμάχιο Νο 10 αναφέρεται ως «απαλλοτριωθέν» («παραχωρηθέν»). Με λίγα λόγια έχει περιέλθει στο δημόσιο.

5. Στη 2η σελίδα αναφέρεται ότι το μοναστήρι έχει συμβληθεί στη σύμβαση του Ν. 1700/1987 («Νόμος Τρίτση») επικυρωθείσα με το Ν. 1811/1988, χωρίς να εξηγεί το τι σημαίνει αυτή η σύμβαση. Έτσι όμως αποσιωπά την αλήθεια που είναι ότι αφού το μοναστήρι είχε συμβληθεί στο «Νόμο Τρίτση», τότε με τη σύμβαση αυτή (βάσει του σχετικού νόμου) περιήλθαν στο δημόσιο οι ανωτέρω εκτάσεις και συνεπώς κακώς το υπ. Γεωργίας τις «διαχειρίζεται ως ιδιωτικές». Άλλωστε σωρεία παλαιότερων εγγράφων παλαιότερων υπουργών Γεωργίας ορίζουν ρητά (διαφυλάσσοντας τα συμφέροντα του δημοσίου) ότι με το «Νόμο Τρίτση» οι μοναστηριακές εκτάσεις έχουν «ήδη» περιέλθει στο δημόσιο και οι υπηρεσίες του υπ. Γεωργίας πρέπει να εκδίδουν πρωτόκολλα αποβολής και όχι κυριότητας εναντίον όσων τις καταπατούν.

6. Στην τελευταία παράγραφο το έγγραφο επιφυλάσσεται μόνο για τυχόν παραβάσεις της δασικής νομοθεσίας και όχι και της νομοθεσίας «περί ιδιοκτησίας». Όμως το υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης δεν διευκρινίζει με το έγγραφο αυτό εάν θεωρεί εαυτόν αρμόδιο να αποφαίνεται (δεσμευτικά για το κράτος) περί του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της επίμαχης έκτασης ούτε το ποιές έννομες συνέπειες απορρέουν από το έγγραφο αυτό. Άλλωστε αποφεύγει να αποφανθεί ρητά περί του ποιός είναι ο ιδιοκτήτης της εκτάσεως αυτής που το υπουργείο «διαχειρίζεται ως ιδιωτική». Τι σημαίνει όμως «διαχειρίζεται» και γιατί ο τοπικός Τύπος το ερμηνεύει λέγοντας ότι «ανήκουν στην κυριότητα των ιδιωτών»; Επιφυλάσσεται ή όχι το υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων του δημοσίου; Έχει την εξουσία να αναγνωρίζει υπέρ ιδιωτών δικαιώματα κυριότητος επί ιδιωτικών δασών; Ορίζει ή όχι το άρθρο 72 του ανωτέρω νόμου περί ελέγχου υπάρξεως «αδιαμφισβήτητων τίτλων» των ιδιωτών και ελλείψει τούτων περί παραπομπής του ιδιοκτησιακού θέματος στο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών; Διαπίστωσε μήπως το υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης την ύπαρξη αδιαμφισβήτητων τίτλων και εάν ναι, τότε ποιοί είναι αυτοί οι τίτλοι, αφού ούτε οι συμβαλλόμενοι - ιδιώτες δεν τους έχουν προβάλλει αδιαμφισβήτητους μέχρι σήμερα;

Το ερώτημα που προκύπτει απ’ αυτή την ανάλυση είναι το αν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και η Νομαρχία Μαγνησίας θα αναλάβουν την ευθύνη να θεωρήσουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς στην περιοχή λυμένο με βάση αυτό και μόνο το έγγραφο. Σ’ αυτή την περίπτωση θα επαναληφθεί το σκηνικό που είδαμε στην υπόθεση του Βατοπεδίου, όταν υπουργοί και υφυπουργοί ταμπουρώθηκαν πίσω από έγγραφα των υπηρεσιών τους, με αποτέλεσμα να βρεθούν κατηγορούμενοι απλοί υπάλληλοι για ζητήματα, τα οποία είχαν δρομολογηθεί από την κορυφή της κρατικής ιεραρχίας. Είναι βέβαιο ότι για να αποφασιστεί η νομιμότητα αυτού του ιδιοκτησιακού καθεστώτος χρειάζονται να μπούνε φαρδιές πλατιές και οι υπουργικές υπογραφές, ούτως ώστε να αναλάβει κάποιος την πολιτική και όποια άλλη ευθύνη προκύψει.


Υ.Γ.: Αντί να ανησυχεί ο τοπικός Τύπος της Μαγνησίας για το ιδιοκτησιακό της Μονής και να βιάζεται να αρχίσει η τερατώδης αυτή τουριστική μονάδα ας ρίξει μια ματιά στο δείκτη μετοχών της εταιρείας που θα την πραγματοποιήσει.

(Ελευθεροτυπία, 3/10/2009)