ΟΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ 8



1.   2.   3.


ΣΤΟ ΟΡΙΟ

MEGA. Όπως και άλλα κανάλια, το MEGA εισάγει όλο και περισσότερα θέματά του με πιασάρικους τίτλους που εμφανίζονται στην οθόνη επενδυμένοι με εντυπωσιακές εικόνες και υποβλητική μουσική. Η συγκεκριμένη μέθοδος παρουσίασης των ειδήσεων ακολουθεί την αρχική εκφώνησή τους από τον παρουσιαστή και είχε παλαιότερα υιοθετηθεί για γεγονότα με ιδιαίτερη σημασία, όπως ο Πόλεμος του Κόλπου. Σήμερα, τα θέματα που προβάλλονται κατά τον τρόπο αυτόν ανήκουν πολύ συχνά στην κατηγορία "νέα και περίεργα από όλο τον κόσμο" και αφορούν ειδήσεις που οριακά θα είχαν τη θέση τους σε ένα δελτίο. Εκτός, όμως, από την τεχνητή αυτή "αναβάθμιση" ασήμαντων πληροφοριών, το δελτίο του MEGA φροντίζει να κάνει όσο το δυνατόν πιο ελαφρές τις ειδήσεις που επιλέγει να παρουσιάσει στο κοινό του: κάθε επιμέρους ρεπορτάζ συνοδεύεται έτσι από έναν εξαιρετικά σύντομο και "πνευματώδη" τίτλο που εμφανίζεται πάνω δεξιά στην οθόνη και παραπέμπει στη σχετική συνταγή των ταμπλόιντ [π.χ. "Ο ιός στα ...ράτζα"]. 

ΑΝΤΕΝΝΑ. Από τις 30 διαφορετικές "ειδήσεις" που επέλεξε το επιτελείο του σταθμού να παρουσιάσει το βράδυ της 13ης Ιανουαρίου δεν υπήρχε ούτε μία που να αναφέρεται σε πολιτικό ζήτημα. Την απαραίτητη προβολή τους οι πολιτικοί την εξασφάλισαν διά της πλαγίας οδού. Η κυρία Παπανδρέου, ο κύριος Καραμανλής, ο κύριος Φούρας, η κυρία Πετραλιά και πολλοί άλλοι βουλευτές φρόντισαν να παρευρίσκονται στην κοπή της πίτας του "Πανελληνίου", ο οποίος προεδρεύεται ως γνωστόν από τον ιδιοκτήτη του καναλιού. Η είδηση για την αναστολή εκτέλεσης του Οτσαλάν αξιολογήθηκε 28η, πολύ μετά τους αδέσποτους σκύλους της Χίου και τα ερωτικά προβλήματα της Μπρουκ Σιλντς.

ALPHA. Αν δεν ήταν η γνώριμη φιγούρα του Νίκου Ευαγγελάτου, θα νόμιζε κανείς πως παρακολουθεί καλλιτεχνικό μαγκαζίνο β΄ διαλογής: το ένα τρίτο των θεμάτων ασχολούνταν με "αποκλειστικότητες" όπως το άνοιγμα σουβλατζίδικου από την πάλαι ποτέ τραγουδίστρια Ελένη Ροδά ή τις διαβεβαιώσεις της Άννας Καλουτά και της Σπεράντζας Βρανά ότι κάποτε υπήρξαν κι αυτές ερωτευμένες... Μοναδική πολιτική είδηση της ημέρας, η αναστολή της εκτέλεσης του Οτσαλάν κατατάχθηκε 11η σε σύνολο 18, 55΄ και 12΄΄ μετά την έναρξη του δελτίου. "Και τώρα, επιστροφή στο δελτίο μας με κάτι από τα διεθνή", είπε κάποια στιγμή ο παρουσιαστής, όμως η είδηση αφορούσε -και πάλι- εξελίξεις από τον κόσμο του θεάματος: "τον πράκτορα της CIA θα υποδυθεί ο Π. Μπρόνσαν"... 

STAR. Το κανάλι προσπάθησε να επιβληθεί στην αγορά με τη μέθοδο του τελάλη. Από νωρίς το απόγευμα "οι ρεπόρτερ και οι κάμερες" κραύγαζαν για την εντυπωσιακή συγκομιδή πιθανών και απίθανων γεγονότων που θα μας παρουσίαζαν αναλυτικά στο βραδινό δελτίο. Το κόλπο στην αρχή έπιασε, αλλά αργότερα το πήραν κι οι ανταγωνιστές, οι οποίοι πολύ γρήγορα τους ξεπέρασαν σε τερατολογίες. Παρόλα αυτά η συνταγή με το πρώτο θέμα που πρέπει να σου παγώνει το αίμα, αλλά μετά από μισή ώρα και κάτι να επανέρχεται σχετικοποιημένο, καλά κρατεί. "Φονική" ήταν η γρίπη του δελτίου στις 13/1, γέμιζαν τα νοσοκομεία, έκλειναν τα σχολεία, χάθηκαν τα εμβόλια, επί 11 λεπτά. Μετά ξεδιπλώθηκε ένα κουβάρι με άλλες "απειλές", αλλά και ευτράπελα, για να επιστρέψει στο "παράθυρο" (μισή ώρα μετά) μια ειδική πνευμονολόγος του νοσοκομείου Σωτηρία και να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Ούτε πανικός "παρατηρείται", ούτε περί επικίνδυνης επιδημίας πρόκειται. Πέρσι ήταν χειρότερα. Ο παρουσιαστής χαμογέλασε με ευγένεια και μας πέρασε απτόητος σε γιορτή του δημάρχου Γλυφάδας για τα τιμημένα γηρατειά που κατά τρόπο ...εξωπραγματικό -χωρίς καν συνάχι- "ξεφάντωναν για τα καλά" με τα τραγούδια της Μπέσης Αργυράκη και του Γιάννη Καλαντζή.


ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Ιγνάσιο Ραμονέ "Η τυραννία των ΜΜΕ" (Αθήνα 1999, εκδ. Πόλις). Ανάλυση της τρέχουσας "υπερπληροφόρησης"΄, των μηχανισμών παραγωγής και του ιδεολογικού της ρόλου, από το διεθυντή της Le Monde Diplomatique. Ειδικό κεφάλαιο αφιερωμένο στο "τέλος των τηλεοπτικών ειδήσεων" και την υποκατάστασή τους από τα ποικίλα σκουπίδια της "τηλεσαβούρας" (trash TV). 

Pierre Bourdieu "Για την τηλεόραση" (Αθήνα 1998, εκδ. Πατάκη). Δυό διαλέξεις του γνωστού κοινωνιολόγου, επικεντρωμένες στην "αθέατη λογοκρισία" των τηλεοπτικών ειδήσεων, καθώς και στις αλλαγές που τηλεόραση επέφερε στον τρόπο άσκησης της δημοσιογραφίας και της πολιτικής. 

"Μέσα ενημέρωσης, ψεύδη και Δημοκρατία" και "Μέσα ενημέρωσης, μηχανισμοί χειραγώγησης" (ελληνική έκδοση του Maniere de Voir, τχ. 1 & 8, Μάϊος 1993 και Απρίλιος 1996). Συλλογές κειμένων της παρισινής Le Monde Diplomatique, με αντίστοιχη θεματολογία. 

Peter Phillips "Censored 1998" (Seven Stories Press, New York 1998). Η ετήσια συλλογή των πιο λογοκριμένων ρεπορτάζ στις ΗΠΑ περιλαμβάνει και επιλογή των πλέον άχρηστων ειδήσεων που κυριαρχούν στα δελτία ειδήσεων.



ΔΕΙΤΕ

Mad City του Κώστα Γαβρά (1998). Ένα έλασσον περιστατικό σε μια μικρή αμερικανική πόλη αποκτά τερατώδεις διαστάσεις όταν ένας δαιμόνιος τηλεοπτικός ρεπόρτερ το μετατρέπει, ελέω "ζωντανών συνδέσεων", σε μείζων πανεθνικό ειδησεογραφικό σόου. Εκπληκτική ταινία για τον κόσμο των σύγχρονων ηλεκτρονικών ΜΜΕ, τη διαπλοκή ενός ανθρωποφάγου καριερισμού με το κυνήγι της τηλεθέασης, και τις καταστροφικές συνέπειες που η συνειδητή και προσχεδιασμένη παραγωγή ενός κλίματος γενικευμένης ανασφάλειας μπορεί να έχει πάνω στην ίδια την κοινωνία. 

Τhe Truman Show του Πίτερ Γουίαρ (1998). Η αποθέωση της "trash TV", μέσα από την -υποθετική όσο και τρομακτική- περίπτωση ενός ανθρώπου που μεγαλώνει εν αγνοία του ως αντικείμενο ενός αέναου ριάλιτι σόου. 

Το Δίκτυο (The Network) του Σίντνεϊ Λιούμετ (1976). Ένας παρουσιαστής τηλεοπτικών ειδήσεων εισάγει ένα δικό του, "προσωπικό" στιλ, στη διαπραγμάτευση των θεμάτων, αυξάνοντας κατακόρυφα τη θεαματικότητα του δελτίου του. "Προφητική" ταινία, που διείδε έγκαιρα τη μετατροπή της ηλεκτρονικής ειδησεογραφίας σε ένα ιδιόρρυθμο ριάλιτι σόου. 

(Ελευθεροτυπία, 30/1/2000)

 

www.iospress.gr                                 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ  - ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ