ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙΣ ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ

Ο φάκελος της Β' Πανελλαδικής

1. / 2.   

 

Πανελλαδική υστερία

Με πρωτοσέλιδό της η "Αυριανή" της 20ής Δεκεμβρίου φωτογράφιζε κι αυτή ως ύποπτο τρομοκράτη τον καθηγητή στο πανεπιστήμιου του Αιγαίου Γιώργο Οικονομάκη. Ο τίτλος της είχε όμως στόχο μια ολόκληρη πολιτική οργάνωση: "Αρχηγός της 1ης Μάη γνωστό στέλεχος της οργάνωσης Β' Πανελλαδική'". Στο εσωτερικό ρεπορτάζ ο ανώνυμος συντάκτης ήταν σαφέστερος: "Ηδη στην αντιτρομοκρατική υπηρεσία έχει διαμορφωθεί ένας ογκώδης φάκελος που περιλαμβάνει στοιχεία από την επίμαχη εποχή κατά την οποία η Β' Πανελλαδική είχε δραστηριοποιηθεί κυρίως στις πανεπιστημιακές σχολές".

Η οργάνωση αυτή είναι βεβαίως παντελώς άγνωστη στους περισσότερους. Ομως στα τέλη της δεκαετίας του '70, η "ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος Β' Πανελλαδική" (όπως ήταν το πλήρες όνομά της) είχε για δυο-τρία χρόνια πρωταγωνιστήσει στο νεολαιίστικο και το φοιτητικό κίνημα.

Σταθήκαμε με ενδιαφέρον στο δημοσίευμα της "Αυριανής". Οχι μόνο επειδή πρόκειται για την πρώτη επιχείρηση σύνδεσης μιας εφήμερης πολιτικής οργάνωσης της ύστερης μεταπολίτευσης (και όχι της δικτατορικής περιόδου) με την τρομοκρατία. Εχουμε και προσωπικό ενδιαφέρον στην υπόθεση, εφόσον οι μεγαλύτεροι από μας συμμετείχαν σ' αυτή την οργάνωση, ενώ το περιοδικό "Σχολιαστής" (το οποίο στο ίδιο δημοσίευμα εμφανίζεται -ανακριβώς- ως ιδεολογικός εκφραστής της) αποτέλεσε τη μήτρα της στήλης του "Ιού". 

Αναζητήσαμε, λοιπόν, κι εμείς τον περίφημο "ογκώδη φάκελο" της Πανελλαδικής στην αντιτρομοκρατική υπηρεσία. Δυστυχώς οι διασυνδέσεις μας με τα υψηλά κλιμάκια της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας, της ΕΥΠ και της CIA περνούν την τελευταία περίοδο μια κρίση. Παρόλα αυτά, εξασφαλίσαμε το ντοκουμέντο που παρουσιάζουμε σήμερα. 

- Είναι γραμμένο στις αρχές του 1980, την εποχή των μεγάλων φοιτητικών κινητοποιήσεων, καθ' υπαγόρευση (τηλεφωνικά, με κασέτα ή διά ζώσης), όπως προκύπτει από τα πολλά παρακούσματα.

- Τα περισσότερα ονόματα που αναφέρονται είναι και σήμερα γνωστά από τη δημόσια δραστηριότητά τους. Λείπουν, βέβαια και άλλοι γνωστοί πρωταγωνιστές της Β' Πανελλαδικής, τους οποίους ο ανώνυμος χαφιές δεν μπόρεσε να εντοπίσει. 

- Ο συντάκτης έχει αποστηθίσει ορισμένα πολιτικά χαρακτηριστικά της οργάνωσης, αλλά δεν μπορεί να τα διατυπώσει, διότι δεν τα κατανοεί. Οι αναγνώστες, λοιπόν, ας διαμαρτυρηθούν στην "υπηρεσία" για τον ξύλινο λόγο του σημερινού "Ιού". Είναι αυτονόητο ότι δεν είναι στους στόχους μας να ανασκευάσουμε τις εντυπώσεις του χαφιέ ή να του κάνουμε "ριράιτινγκ". 

- Ο τίτλος του ντοκουμέντου (Δελτίον 1) αφήνει να εννοηθεί ότι πρόκειται για σειρά παρόμοιων "εκθέσεων". 

- Σημειώνουμε ότι δεν υπήρχε καμιά δυσκολία στην παρακολούθηση της Β' Πανελλαδικής, εφόσον (όπως επισημαίνεται και από το ίδιο το έγγραφο) όλες οι συνεδριάσεις ήταν ανοικτές σε όλους (μέλη και μη). 

- Το όνομα του συντάκτη δεν περιλαμβάνεται στο ντοκουμέντο. Δεν αποκλείεται να έχει βάλει το χεράκι του ο διαβόητος Κρυστάλλης, ο οποίος μπαινόβγαινε στα γραφεία της Πανελλαδικής με την ιδιότητα του γραμματέα της Νεολαίας ΕΔΑ.

Πέρα από τα τεχνικά αυτά χαρακτηριστικά, η "είδηση" είναι άλλη. Το έγγραφο αποδεικνύει ότι το 1980 παρακολουθούνται νόμιμες πολιτικές οργανώσεις της Αριστεράς και καταγράφονται απόψεις, οι οποίες διατυπώνονται δημόσια και δεν έχουν καμιά σχέση με οποιαδήποτε παράνομη και πολύ περισσότερο "τρομοκρατική" δραστηριότητα. Τώρα μαθαίνουμε (χάρη στο δημοσίευμα της Αυριανής) ότι ακόμα και σήμερα, η δημόσια πολιτική δραστηριότητα εκείνης της περιόδου αποτελεί αντικείμενο έρευνας της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας και χρησιμοποιείται για να τεκμηριώσει το ψάρεμα στα θολά νερά.

Η διατύπωση από τον Γιώργο Οικονομάκη ριζοσπαστικών απόψεων στο φοιτητικό κίνημα των καταλήψεων του '80 αντιμετωπίζεται σήμερα ως "ένδειξη ενοχής" για όσα επιχειρούν να του καταλογίσουν. Και για να σφίγγουν και τα λουριά των υπολοίπων, το ίδιο δημοσίευμα αναφέρει ότι η έρευνα των διωκτικών αρχών αναμένεται να διευρυνθεί προς την κατεύθυνση και άλλων στελεχών της Β' Πανελλαδικής...


ΔΙΑΒΑΣΤΕ

"Αγώνας" (για την κομμουνιστική ανανέωση, τ. 1-13, Μάης 1978 - Δεκέμβρης 1980). Το περιοδικό της Β' Πανελλαδικής καταγράφει τις απόψεις της οργάνωσης και το κλίμα της περιόδου. Αρθρογραφία πολλών γνωστών στελεχών, θεωρητικές αναλύσεις και καταγραφή κινητοποιήσεων. Ενδιαφέρον το άρθρο του Γιώργου Οικονομάκη για το φοιτητικό κίνημα στο τεύχος 9 του περιοδικού.

"Διάλογος για την κομμουνιστική ανανέωση" (1978). Δύο τεύχη δημόσιου προβληματισμού των μελών του "Ρήγα Φεραίου" που συγκρότησαν στη συνέχεια τη "Β' Πανελλαδική". 

Παναγιώτη Παναγιώτου "Για την κρίση του ΚΚΕ εσωτ. και του Ρήγα Φεραίου"

 (περ. ΑΝΤΙ τ. 95, 25/3/78). Η περιγραφή της γέννησης της Β' Πανελλαδικής μέσα από την κρίση του ΚΚΕ εσωτ. που ξέσπασε με την εκλογική αποτυχία του κόμματος το φθινόπωρο του '77.

Αυτόνομη Πρωτοβουλία Πολιτών "Αυτοί οι αγώνες συνεχίζονται, δεν εξαγοράζονται, δεν δικαιώθηκαν"

(Αθήνα, Νοέμβρης 1983). Καταγραφή των λαϊκών κινητοποιήσεων τη δεκαετία '73-'83, ντοκουμέντα και προκηρύξεις οργανώσεων, χρονικό γεγονότων της περιόδου. 

Γιάννη Βούλγαρη «Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, 1974-1990», (εκδόσεις «Θεμέλιο», Αθήνα 2001). Ιστορική και κοινωνική ανάλυση της περιόδου από τον ιστορικό που διετέλεσε γραμματέας του "Ρήγα Φεραίου" την ιστορική στιγμή της μεταπολίτευσης.


ΔΕΙΤΕ

Αγώνας των Θ.Μαραγκού, Ηλ.Ζαφειρόπουλου, Φ.Οικονομίδη, Δ.Γιαννικόπουλου, Γ.Θανασούλα & Κ.Παπανικολάου (1975). Κοινωνικοί αγώνες και ριζοσπαστικά κινήματα της Μεταπολίτευσης σε ένα από τα καλύτερα ντοκιμαντέρ της εποχής.

Λευτέρη Χαρωνίτη "24 Ιούλη" (1975). Συζήτηση μεταξύ εκπροσώπων των πολιτικών νεολαιών της Μεταπολίτευσης, για το νόημα και τα όρια της καθεστωτικής αλλαγής του 1974.

(Ελευθεροτυπία, 19/1/2003)