Η ευρωβουλευτής Αννα Καραμάνου, θύμα οργανωμένης παραπληροφόρησης από την εθνικιστική προπαγάνδα

Το σπασμένο τηλέφωνο της εθνικοφροσύνης

"Οι μισές αλήθειες είναι χειρότερες και από το ψέμα"
        («Χαραυγή», εφημ. του ΑΚΕΛ, 22/4/04)

Η δημόσια αντιπαράθεση για την ακολουθητέα στάση στο Κυπριακό ενόψει των δημοψηφισμάτων της 24ης Απριλίου πήρε, όπως είναι γνωστό, τη μορφή μιας σκληρής τηλεμαχίας με εκατέρωθεν κτυπήματα κάτω από τη ζώνη και ελάχιστο ουσιαστικό διάλογο. Ενα από τα βασικά όπλα στη φαρέτρα των υποστηρικτών του «Οχι» υπήρξε και κάποια δήλωση της ευρωβουλευτού του ΠΑΣΟΚ κυρίας Καραμάνου, η οποία εμφανίστηκε να χαρακτηρίζει «εθνοκάθαρση» τη δράση των Κυπρίων αγωνιστών Ευαγόρα Παλληκαρίδη, Καραολή, Δημητρίου και Αυξεντίου.

Παρά τις επανειλημμένες διαψεύσεις της ίδιας της κυρίας Καραμάνου, η υπόθεση εξακολουθεί να «σέρνεται», σε σημείο, μάλιστα που η πρώτη προεκλογική διαφήμιση του Γιώργου Καρατζαφέρη ενόψει των ευρω-εκλογών, έχει αυτό ακριβώς το σύνθημα: «Η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι οι ήρωες του Κυπριακού Αγώνα διέπραξαν εθνοκάθαρση εις βάρος ...προφανώς των Τούρκων. Τέτοιους Ελληνες ευρωβουλευτές θα στείλετε στις Βρυξέλλες; Ψηφίστε εθνικά, ψηφίστε πατριωτικά. Γ. Καρατζαφέρης».

Η πλαστογραφία

Ξεκαθαρίζουμε εξαρχής ότι η δήλωση της κυρίας Καραμάνου έχει παραποιηθεί. Ποια είναι η πραγματικότητα; Κατά κακή της τύχη, η ευρωβουλευτής βρέθηκε την Παρασκευή 16 Απριλίου σε τηλεπαράθυρο της πρωινής εκπομπής του Γιώργου Βαρεμένου (Star), όπου υποχρεώθηκε να διασταυρώσει τις απόψεις της περί του κυπριακού δημοψηφίσματος με τον παπα-Τσάκαλο. Αμυνόμενος ο γνωστός ιερέας, απαρίθμησε ορισμένους Κύπριους αγωνιστές, τους οποίους θαυμάζει, για να εξηγήσει ότι δεν είναι εθνικιστής, αλλά πατριώτης:

«Εγώ είμαι με τον Θεόφιλο Γεωργιάδη, που τον σκότωσαν οι Τούρκοι ειρηνιστές στην Κύπρο (...) Είμαι με τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη, τον Καραολή, τον Δημητρίου, με τον Αυξεντίου. Είμαι με αυτούς που πότισαν την κυπριακή γη με αίμα».

Παρενέβη ο Θόδωρος Μαργαρίτης, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Συνασπισμού:

-Και λίγο με τον Σαμψών...

Εκεί συμπλήρωσε η κυρία Καραμάνου:

-Και μ' αυτούς που ήθελαν να κάνουν εθνοκάθαρση στην Κύπρο.

Για οποιοδήποτε καλόπιστο ακροατή η τοποθέτηση ήταν σαφής. Ο κ. Μαργαρίτης και η κ. Καραμάνου δεν αναφέρονταν βέβαια στον Αυξεντίου ή στους μάρτυρες του αντιαποικιοκρατικού αγώνα. Απλώς υπαινίχθηκαν ότι ο θερμόαιμος τηλε-ιερέας ταυτίζεται και με τους γνωστούς υπερεθνικόφρονες ΕΟΚΑΒήτες, αλλά και τους γριβικούς προκατόχους τους που πράγματι επιχείρησαν εθνοκάθαρση στο νησί (βλ. Ιός 26/12/99, «Οταν η Λευκωσία έγινε Σεράγεβο»). Φυσικά όλα αυτά αποτελούν εθνικό ταμπού, ο δε Ιωαννίδης και η χούντα που έδωσαν το πάτημα για την εισβολή θεωρούνται μόνο «άφρονες», η δε πολιτική τους απλώς «ανόητη». Μια τελευταία γεύση από την εθνική αυτολογοκρισία που καλύπτει εκείνη τη μαύρη περίοδο πήραμε την περασμένη Δευτέρα με την απαγόρευση μετάδοσης στην ΕΤ-3 του βραβευμένου ντοκιμαντέρ «Η άλλη πλευρά».

Η υπόθεση θα είχε μείνει εκεί -εφόσον οι τηλεθεατές του Star κατάλαβαν τι πραγματικά είχε λεχθεί- αν δεν την «αλίευε» ως λαβράκι ο κ. Καρατζαφέρης. Στη γνωστή μεσημεριανή του εκπομπή της 19ης Απριλίου ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ μετέδωσε δύο φορές απόσπασμα από την εκπομπή του Star, συνοδεύοντάς το με τις δικές του ερμηνείες: «Βγαίνει η κυρία Καραμάνου και λέει ότι ο ήρωας του Κυπριακού Αγώνα Αυξεντίου, ο Ευαγόρας (sic) και τ' άλλα τα παιδιά ότι κάνουν εθνοκάθαρση. Εχετε υπόψη ότι είναι πολύ βασικό να εκλέξετε ποιους θέλετε να στείλετε στην Ευρωβουλή. Ανθρώπους που έχουν τέτοια μυαλά ή ανθρώπους που ενδιαφέρονται για την Ελλάδα και υπερασπίζονται την Ελλάδα;».

Η σκοπιμότητα του κ. Καρατζαφέρη διάφανη. Ομως ακόμα κι αυτός μετέδιδε ολόκληρο το απόσπασμα, στο οποίο φαινόταν σαφώς ότι η κυρία Καραμάνου συμπλήρωνε την ατάκα του κ. Μαργαρίτη («και με τον Σαμψών», «και μ' αυτούς που θέλαν να κάνουν εθνοκάθαρση»). Την επομένη (20/4/04) το καρατζαφερικό ΤΗΛΕΑΣΤΥ μετέδωσε και πάλι δύο φορές το επίμαχο απόσπασμα, συνοδευόμενο και πάλι με το σχολιασμό του ίδιου του εθνικόφρονα πολιτευτή. Και πάλι δεν υπήρξε καμιά αντίδραση, διότι από το ίδιο το απόσπασμα διαψευδόταν ο ισχυρισμός του κ. Καρατζαφέρη.

Η ανακύκλωση

Την ίδια μέρα ο κ. Καρατζαφέρης ταξίδεψε στην Κύπρο και απ' ό,τι φαίνεται είχε μαζί του και την κασέτα με την «αποκαλυπτική» εκπομπή του. Το ίδιο βράδυ μεταδόθηκε η εκπομπή αυτή από το κυπριακό κανάλι ΣΙΓΜΑ, ενώ την επομένη (21/4) η σκυτάλη πέρασε στα χέρια της «Σημερινής». Το πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ της εφημερίδας με το χαρακτηριστικό τίτλο «Πρωτοφανές κατάντημα ευρωβουλευτή» υιοθετεί και επεκτείνει την καταγγελία του Καρατζαφέρη:

«Αυτό και αν είναι πρωτοφανής ποταπότητα και εθνική αχρειότητα, και μάλιστα από Ελληνίδα ευρωβουλευτή. Ούτε καν οι Τούρκοι δεν καθύβρισαν τους ήρωες του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, όπως έπραξε η γνωστή ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Αννα Καραμάνου. Χθες το μεσημέρι διεξαγόταν συζήτηση στο αθηναϊκό κανάλι ΤΗΛΕΑΣΤΥ, με το Γ. Καρατζαφέρη, για τα επικείμενα δημοψηφίσματα στην Κύπρο για το σχέδιο Ανάν. Κάποιος εκ των τηλεθεατών αναφέρθηκε στις θυσίες των ηρώων της ΕΟΚΑ, για να υποστηρίξει τη θέση του ότι ο κυπριακός Ελληνισμός δεν έπρεπε να λησμονήσει αυτές τις θυσίες και ότι όφειλε να πει 'όχι' στο σχέδιο Ανάν. Οργισμένη η Αννα Καραμάνου, δύο φορές υποστήριξε ότι οι ήρωες της ΕΟΚΑ και ειδικά οι Αυξεντίου, Καραολής, Δημητρίου, Παλληκαρίδης έκαμαν... εθνοκάθαρση εναντίον των Τούρκων. Σε παρατήρηση ιερέα αριστερών φρονημάτων ότι αυτά που έλεγε ήταν άνω ποταμών, η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ επέμενε, με αποτέλεσμα να προκαλέσει τη γενική οργή και θυμηδία».

Από το δημοσίευμα γίνεται σαφές ότι ο συντάκτης της «Σημερινής» δεν είχε δει ούτε καν την εκπομπή του Καρατζαφέρη, εφόσον περιγράφει κάποια ανύπαρκτη «συζήτηση στο ΤΗΛΕΑΣΤΥ». Η καταγγελία όμως αυτή σε κυπριακή εφημερίδα έδωσε στον ισχυρισμό του κ. Καρατζαφέρη την «εγκυρότητα» που λείπει από το στρατευμένο πολιτικά κανάλι του. Ο στόχος επιτεύχθηκε. Την Παρασκευή 23/4 η υπόθεση «επανεισάχθηκε» στην Ελλάδα με το κείμενο «Η απαράδεκτη κυρία Καραμάνου» που πρόβαλε στη σελίδα των επιστολών του ο «Ελεύθερος Τύπος».

Η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ αντέδρασε έντονα, θεωρώντας συκοφαντία ότι έκανε παρόμοιες δηλώσεις και διαψεύδοντας οποιαδήποτε συμμετοχή σε τηλεοπτική συζήτηση στο κανάλι του Καρατζαφέρη. Η «Σημερινή» δημοσίευσε την απάντηση της κ. Καραμάνου (24/4) και παραδέχτηκε ότι δεν πρόκειται για συζήτηση στο ΤΗΛΕΑΣΤΥ, αλλά αντεπιτέθηκε, λέγοντας ότι έχει την κασέτα της συζήτησης, στην οποία επιβεβαιώνεται ο αρχικός ισχυρισμός. Ως επιπλέον επιχείρημα έφερε και το κείμενο του «Ελεύθερου Τύπου». Η ανακύκλωση ολοκληρώθηκε.

Τα πάθος και η αλήθεια

Είναι γνωστό ότι ο τρόπος που συζητάμε τα λεγόμενα «εθνικά θέματα» στην Ελλάδα (και την Κύπρο) σπανίως είναι νηφάλιος. Ομως τα επιχειρήματα πρέπει τουλάχιστον να στηρίζονται σε πραγματικά δεδομένα, ειδικά όταν πρόκειται για δηλώσεις που έχουν δημοσιευτεί ή μεταδοθεί, άρα είναι προσιτές στον έλεγχο και τη διασταύρωση. Αλλά ακόμα και σ'αυτή την περίπτωση η διασταύρωση δεν είναι απλή υπόθεση. Απαντώντας σε επιστολή διαμαρτυρίας της κ. Καραμάνου προς την «Ε», οι συνάδελφοι Στάθης και Τριάντης αναδημοσίευσαν -όπως θα έκανε κάθε καλόπιστος δημοσιογράφος- το επίμαχο απομαγνητοφωνημένο απόσπασμα, το οποίο τους έστειλε το κανάλι «Σίγμα» στο οποίο απευθύνθηκαν. Μόνο που από το απόσπασμα λείπει η παρέμβαση του Θόδωρου Μαργαρίτη («Και λίγο με τον Σαμψών»), όπως και το «Και» της κυρίας Καραμάνου («Και με αυτούς που ήθελαν να κάνουν εθνοκάθαρση»), τα οποία όπως εξηγήσαμε δίνουν εντελώς άλλο νόημα στη συζήτηση.

Αποκαλύπτεται, λοιπόν, ότι η απομαγνητοφώνηση του καναλιού είναι ελλιπής. Ο στόχος της παράλειψης είναι προφανής. Αυτό που δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει είναι η ευκολία με την οποία διαδίδεται αυτή η μισή αλήθεια που κρύβει ένα μεγάλο ψέμα. Και καλά, τον κ. Καρατζαφέρη και τις αρχές του για την πολιτική και τη δημοσιογραφία όλοι τον γνωρίζουμε. Ομως τα δυο κυπριακά μέσα; Την απάντηση θα τη βρούμε στην εφημερίδα του ΑΚΕΛ, με αφορμή ένα άλλο δημοσίευμα της 'Σημερινής': «Λυπούμαστε να παρατηρήσουμε πως το συγκρότημα ΔΙΑΣ (σ.σ. στο οποίο ανήκουν η 'Σημερινή' και το ΣΙΓΜΑ) βρίσκεται τον τελευταίο καιρό σ' έναν ανεξέλεγκτο παροξυσμό εθνικιστικής υστερίας (...) Τα όσα γράφει η εν λόγω εφημερίδα είναι ασύστολα ψεύδη και κακοήθειες (...) Αυτή η προσπάθεια σπίλωσης έντιμων ανθρώπων πρέπει να τερματιστεί πάραυτα». (Χαραυγή, 22/4/04).

Είναι δυστυχώς πολύ αργά. Εχει ήδη εδραιωθεί στην κοινή γνώμη η πεποίθηση ότι η περιβόητη δήλωση πράγματι είχε το περιεχόμενο που της έδωσε ο Καρατζαφέρης. Η ελλιπής (και επομένως παραπλανητική) απομαγνητοφώνηση που δημοσιεύτηκε στην «Ε» μεταφέρθηκε τώρα πίσω στην Κύπρο («Τα δουλικά και η Καραμάνου», 'Πολίτης', 1/5/04). Σε κάθε σχετική τηλε-συζήτηση σε Ελλάδα και Κύπρο επαναφέρεται το «επιχείρημα Καραμάνου». Κάθε μέρα δεκάδες εθνικόφρονα ηλεκτρονικά μηνύματα τη διαδίδουν σε όλο τον κόσμο.

Για να επιβεβαιωθεί και πάλι η γνωστή ρήση του ποιητή ότι είναι αληθινό καθετί που είναι εθνικό. Η μήπως δεν το είχε πει ακριβώς έτσι;

(Το video της δήλωσης)

(Ελευθεροτυπία, 8/5/2004)