ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΑΝΙΒΑΛΙΣΜΟΥ

1.   2.   3.

ΣΤΟ ΟΡΙΟ

 
ΘΑΣΟΣ. Τον Αύγουστο του 1996, ο φοιτητής της Νομικής Θεόφιλος Σεχίδης δολοφόνησε διαδοχικά πατέρα, μάνα, αδελφή, γιαγιά και θείο. Τους έκοψε κομματάκια, αφαίρεσε τα μυαλά από τα κρανία τους, τα τοποθέτησε στο ψυγείο και μετά πέταξε τα υπόλοιπα μέλη τους σε αλσύλλιο της Θάσου και σε ένα σκουπιδότοπο. Οπως ήταν αναμενόμενο, τα ΜΜΕ επικέντρωσαν το ενδιαφέρον τους στο αν ο Σεχίδης έφαγε ορισμένους από τους εγκεφάλους της οικογενείας του, ή όχι. Το μυστήριο δεν διαλευκάνθηκε ποτέ: "Απολογία κανίβαλου" -γράφει η "Απογευματινή" (10.8.1996)- "Ηθελα να φάω τα μυαλά τους, τα έβαλα στο ψυγείο, αλλά ήταν χαλασμένα". Ο "Αδέσμευτος", της ίδιας μέρας, όμως, είχε άλλη άποψη: "Κτήνος με μυαλό ξυράφι", "Τον κάλεσαν για να τον συνετίσουν κι αυτός τους έφαγε". Το "Εθνος" της μεθεπομένης προσπάθησε να φωτίσει το θέμα μέσα από τη μαρτυρία αξιωματικού της Ασφαλείας. "Μου είπε ότι του αρέσει το ανθρώπινο κρέας και κατά προτίμηση το συκώτι". Αλλα μέσα, ωστόσο, επέμεναν ότι ο Σεχίδης δεν είναι καν κρεοφάγος. "To κρέας είναι ανθυγιεινό", υποτίθεται ότι τους δήλωσε, ζητώντας να του φέρουν φρέσκο γάλα.

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Ο μικρέμπορας ναρκωτικών Ντάνιελ Ράκοβιτς είχε πολλά σαδιστικά βίτσια. Μια νύχτα του 1989, στο διαμέρισμά του στο Ηστ Σάιντ, κάτι δεν πήγε καλά στη διάρκεια της ερωτικής του μανίας και η κοπέλα του, Μόνικα Μπίρλ, ξεψύχησε. Τι να κάνει; "Της έκοψα το κεφάλι και το έβρασα. Εφτιαξα σούπα με τα μυαλά της και έφαγα", δήλωσε όταν τον συνέλαβαν.

ΣΟΡΒΟΝΗ. Ενας ιάπωνας γιος βιομηχάνου, ο Ισέι Σαγκάουα, σπούδαζε στο Παρίσι στις αρχές του '80. Ενα βραδάκι κάλεσε στο δωμάτιό του μια ολλανδέζα συμφοιτήτρια του, την άτυχη Ρένη Χάρτεβελτ, να κουβεντιάσουν για λογοτεχνία - ήταν, άλλωστε, το κοινό τους ενδιαφέρον. Ο Ισέι για λόγους που εξήγησε σε ένα βιβλίο που έγραψε αργότερα, σκότωσε τη φίλη του, ασέλγησε στο πτώμα της και μετά τσιμπολόγησε λίγο από τη μύτη και το στήθος της. "Ούτε μύριζε, ούτε είχε κάποια ιδιαίτερη γεύση. Ελιωνε στο στόμα σαν ωμός τρυφερός τόνος", έγραψε στο μπέστ-σέλερ του ο Σαγκάουα. Ως γόνος αστικής οικογενείας, ο κανίβαλος λογοτέχνης, το 1984, απελάθηκε στην Ιαπωνία και μπήκε σε ψυχιατρείο. Εκτοτε σπάει τα ταμεία πουλώντας ιστορίες ανθρωποφαγίας. Πώς γίνεται; "Οι Ιάπωνες θεωρούν πως το θύμα του, η Ολλανδέζα, ήταν κάτι λιγότερο από άνθρωπος", εξηγεί ένας ειδικός στους "Σάντεϊ Τάιμς". "Θα ήταν πολύ διαφορετικά αν είχε φάει μια συμπατριώτισσά του..."

ΒΛΑΔΙΒΟΣΤΟΚ. Το γλέντι ολοκληρώθηκε με ένα αποτρόπαιο τσιμπούσι. Τον Αύγουστο του 1994, μια συντροφιά Ρώσων, στην πόλη Αρτεμ, κοντά στο Βλαδιβοστόκ, αφού κατανάλωσε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, άρχισε να αλληλοτρώγεται στην κυριολεξία. Συγκεκριμένα οι μισοί μαγείρεψαν τους υπόλοιπους.

ΚΟΡΕΑ. Το 1994, οι Νοτιοκορεάτες είχαν αναστατωθεί όταν πληροφορήθηκαν ότι μια σπείρα συμπατριωτών τους είχε καταβροχθίσει ήδη πέντε ανθρώπους και σκόπευε να συνεχίσει με εκατοντάδες άλλους πλούσιους πελάτες ενός πολυκαταστήματος της Σεούλ. Οι αρχές ανέφεραν ότι η εξαμελής συμμορία διάλεγε τα θύματά της από το πελατολόγιο (1.200 άτομα) της επιχείρησης. 

ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ. Η αστυνομία της Αλμα Ατα, στις 15.8.1999, ανακοίνωσε ότι συνέλαβε τρεις νεαρούς κανιβάλους. Οπως ανέφερε ανώτατος αξιωματικός, οι νεαροί, πρώην υπάλληλοι ψυχιατρείου, σκότωσαν και στη συνέχεια έφαγαν επτά πόρνες, τις οποίες είχαν προηγουμένως οδηγήσει σε ένα σπίτι και τις είχαν κοιμίσει με υπνωτικά χάπια. Από τις σάρκες τους έφτιαξαν "πελμένι", ένα φαγητό της Σιβηρίας με ζυμαρικά και (φυσικά) κρέας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Pierre Vidal-Naquet, Les assassins de la mémoire (εκδόσεις La Découverte, Παρίσι 1987). Ανατέμνοντας τους μηχανισμούς που οδήγησαν στην «αναθεώρηση» του Ολοκαυτώματος, ο σημαντικός ελληνιστής συναντά -και σχολιάζει- τις δύο βασικές θεωρίες (του Μ. Χάρις και του Ου. Αρενς) για τον κανιβαλισμό. Σύμφωνα με την προσέγγιση του, η τάση απάλειψης ενός επώδυνου για την ανθρωπότητα γεγονότος ή φαινομένου οδηγεί στη συγκρότηση ανυπόστατων «θεωριών» που αντλούν τα επιχειρήματα τους από την -προφανή- έλλειψη μαρτυριών από τα ίδια τα θύματα.

Louis-Vincent Thomas, Le cadavre. De la biologie à l' anthropologie (εκδόσεις Complexe, Βρυξέλλες 1980). H ανθρωποφαγία ως κεφάλαιο μιας συνολικότερης ανθρωπολογικής προσέγγισης του νεκρού σώματος και των μεθόδων που επινόησε η ανθρωπότητα γιο την αντιμετώπιση του.

Kostas Nassikas, Oral'rté et violence. Du cannibalisme aux grèves de la faim (εκδ. L' Harmattan, Πάρισι 1989). To ανθρώπινο στόμα ως σκηνή, στην οποία διαδραματίζονται τα πιο διαφορετικά ψυχαναλυτικά σενάρια. Ανάμεσα τους και εκείνο της ανθρωποφαγίας.

Yannis Hamilakis, "Eating the Dead: Mortuary Feasting and the Politics of Memory in the Aegean Bronze Age» (στο Keith Branigon, Cemetery and Society in the Aegean Bronze Age, εκδ. Sheffield Academic Press 1998, σ. 115-132). Κάποιες ενδείξεις για ενδοκανιβαλισμό εντάσσονται σε ένα γενικότερο πλαίσιο που διερευνά τις κοινωνικές σημασίες των ταφικών εθίμων της περιοχής του Αιγαίου κατά την Εποχή του Χαλκού.

Παναγή Λεκατσά, Διόνυσος. Καταγωγή και εξέλιξη της διονυσιακής θρησκείας (Βιβλιοθήκη Σχολής Μωραϊτη, Ψυχικό 1971). Εκτενής αναφορά στην ανθρωποφαγική θιασική μετάληψη των Μαινάδων.

ΔΕΙΤΕ

Το ολοκαύτωμα των κανιβάλων (Cannibal Holocaust) του Ρουτζέρο Ντεοντάτο (1980). Η γνωστότερη από τις cult ταινίες του είδους, με θέμα την εξόντωση ενός κινηματογραφικού συνεργείου από ιθαγενείς της Αμαζονίας. Ντοκιμαντερίστικο στιλ, που συνοδεύτηκε από καταγγελίες ότι ορισμένες τουλάχιστον από τις εικονιζόμενες φρικαλεότητες όντως διαπράχθηκαν, προκειμένου να ενισχυθεί ο «ρεαλισμός» των εικόνων.

Οι επιζήσαντες (Alive!) του Φρονκ Μάρσαλ (1993). Κανιβαλισμός και διλήμματα επιβίωσης. Ταινία καταστροφής με θέμα το γνωστό αεροπορικό δυστύχημα των Άνδεων (1972) και το φάγωμα των θυμάτων από τους επιζήσαντες συνεπιβάτες τους.

Ο μάγειρας, ο κλεφτής, η γυναίκα του κι ο εραστής της (The cook, the thief, his wife and her lover) του Πίτερ Γκριναγουέι (1989). Ο κσνιβαλισμός ως εκδοχή της σύγχρονης αστικής κοινωνίας. Ο μαφιόζος εστιάτορας μαγειρεύει τον εραστή της γυναίκας του και της τον προσφέρει γιο δείπνο.

(Ελευθεροτυπία, 5/12/1999)